ODPOWIEDŹ
Spółka zagraniczna nie ma obowiązku rejestracji dla podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży na rzecz innego, polskiego podatnika VAT. Natomiast może dobrowolnie złożyć zgłoszenie rejestracyjne (VAT-R), jeżeli chce skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego od dokonanych zakupów towarów od kontrahenta polskiego. W przeciwnym razie może starać się o zwrot zapłaconego w Polsce podatku VAT poprzez złożenie wniosku za pomocą środków komunikacji elektronicznej, za pośrednictwem administracji podatkowej państwa członkowskiego siedziby.
UZASADNIENIE
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W związku z tym Czytelnik, zarejestrowany w Niemczech podatnik podatku od wartości dodanej, niemający stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej ani siedziby w Polsce nabywając towary od polskiego kontrahenta, z uwagi na to, że towary nie opuszczą terytorium kraju opodatkowane są w Polsce właściwą dla tych towarów stawką VAT. W następnej kolejności Czytelnik dokona dostawy tych towarów do innego polskiego kontrahenta, a zatem również ta czynność podlega opodatkowaniu w Polsce. Zgodnie z art.96 ust. 1 ustawy o VAT, podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne. Jednak ustawodawca w rozporządzeniu w sprawie określenia podatników niemających obowiązku składania zgłoszenia rejestracyjnego wprowadził wyjątki dla podmiotów, którzy nie posiadają na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej, stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonują transakcji gospodarczych, stałego miejsca zamieszkania lub zwykłego miejsca pobytu, jeżeli wykonują na terytorium kraju dostawę towarów, dla której podatnikiem jest nabywca. Jeżeli zatem podmiot zagraniczny dokonuje dostawy na terytorium kraju i nie jest zarejestrowany dla podatku VAT, to obowiązek rozliczenia podatku należnego od tej transakcji będzie spoczywał na nabywcy tych towarów, polskim podatniku VAT. W świetle art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT, aby podatek z tytułu dostawy rozliczył nabywca muszą być spełnione łącznie następujące warunki:
dokonującym ich dostawy na terytorium kraju jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju oraz podatnik ten nie jest zarejestrowany, jako podatnik VAT czynny,
nabywcą jest podatnik prowadzący działalność gospodarczą, posiadający siedzibę działalności lub stałe miejsce prowadzenia działalności na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana, jako VAT-UE.
W związku z powyższym, w opisanym przypadku, gdy Czytelnik dokona na terytorium kraju dostawy towaru do zarejestrowanego na potrzeby podatku VAT w Polsce podatnika, wówczas ten nabywca będzie zobowiązany do rozliczenia VAT w Polsce, a Czytelnik wystawi fakturę bez stawki i kwoty podatku z adnotacją „odwrotne obciążenie” zatem Czytelnik nie ma obowiązku rejestracji dla potrzeb podatku VAT.
Zgodnie z ogólną zasadą, prawo do odliczenia VAT naliczonego od nabytych towarów lub usług przysługuje tylko czynnym podatnikom podatku od towarów i usług w takim zakresie, w jakim dokonywane zakupy mają związek z czynnościami opodatkowanymi. Odliczyć zatem można podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego i pod warunkiem, że nie wystąpiły przesłanki negatywne wymienione w art. 88 ustawy o VAT. Skoro Czytelnik nie posiada statusu czynnego podatnika VAT, to zakupione towary nie będą służyć do wykonywanej w kraju działalności opodatkowanej. W związku z tym Czytelnik nie będzie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego od tych zakupów. Może jednak starać się o zwrot podatku VAT poprzez złożenie wniosku za pomocą środków komunikacji elektronicznej, za pośrednictwem administracji podatkowej państwa członkowskiego siedziby.
EWIDENCJA W DEKLARACJACH: W deklaracji VAT-7(18) nabywca (polski podatnik) dostawę, dla której podatnikiem jest nabywca wykazuje w pozycji 32 podstawę opodatkowania i w pozycji 33 podatek należny oraz po stronie podatku naliczonego w pozycji 43 wartość netto i w pozycji 44 podatek naliczony w przypadku nabycia towarów zaliczanych do środków trwałych lub w pozycjach odpowiednio 45 i 46 – jako pozostałe nabycia towarów Dostawca (spółka zagraniczna) niezarejestrowany w kraju dla podatku VAT przedsiębiorca nie składa deklaracji VAT.
Ewa Kot
Podstawa prawna: art. 5 ust.1 pkt 1, art. 17 ust. 1 pkt 5, art. 86 ust.1, art. 96 ust.1, art. 106a oraz art. 106e ust. 1 pkt 18 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, § 1 pkt 1 lit.k rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 14.11.2014 r., w sprawie określenia podatników niemających obowiązku składania zgłoszenia rejestracyjnego
