Odpowiedź
Czytelnik stosujący kasę, która nie posiada funkcji: numeru identyfikacji podatkowej nabywcy (NIP nabywcy) – na żądanie nabywcy, tj. kasę „starszego” typu ma możliwość wystawienia faktury do wydrukowanego paragonu na dotychczasowych zasadach.
Uzasadnienie
Zgodnie z art. 106i ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę, którą wystawia się:
- do 15. dnia kolejnego miesiąca – jeżeli żądanie wystawienia faktury zostało zgłoszone do końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty,
- nie później niż 15. dnia od dnia zgłoszenia żądania – jeżeli żądanie wystawienia faktury zostało zgłoszone po upływie miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.
Art. 106b ust. 3 ustawy określa, iż na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
- sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem z wyjątkiem czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów – jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1,
- sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118 – jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.
W przypadku, gdy żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone po upływie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty przedsiębiorca nie ma takiego obowiązku.
W przypadku sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej potwierdzonej paragonem fiskalnym fakturę na rzecz podatnika podatku lub podatku od wartości dodanej wystawia się wyłącznie, jeżeli paragon potwierdzający dokonanie tej sprzedaży zawiera numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej (art. 106b ust. 5 ustawy). Przepisu tego nie stosuje się jednak do podatników świadczących usługi taksówek osobowych, z wyłączeniem wynajmu samochodów osobowych z kierowcą (PKWiU 49.32.11.0) – art. 106b ust. 7 ustawy.
Powyższa nowelizacja została wprowadzona z dniem 1 stycznia 2020 roku.
§ 5 ust. 1 pkt 1 i pkt 2a rozporządzenia Ministra Przedsiębiorczości i Technologii
w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące klasyfikuje kasy, ze względu na przeznaczenie dla danego rodzaju sprzedaży lub sposób ewidencji tej sprzedaży na następujące kategorie:
- kasy ogólne – przeznaczone do prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego w sposób niewymagający stosowania specjalnych funkcji i rozwiązań konstrukcyjnych,
- kasy o zastosowaniu specjalnym – których konstrukcja i program pracy kasy uwzględniają szczególne zastosowanie tych kas i odpowiadają szczególnym kryteriom i warunkom technicznym określonym w rozporządzeniu, związanym ze szczególnymi formami obrotu lub sprzedaży określonych towarów i usług lub potrzebą współpracy kasy z innymi urządzeniami niezbędnymi do stosowania w danym rodzaju działalności, obejmujące m.in. kasy przeznaczone do prowadzenia ewidencji przy świadczeniu usług przewozu osób oraz ich bagażu podręcznego taksówkami.
Z § 49 pkt 1 i 2 w/w rozporządzenia wynika, że kasy służące do świadczenia usług przewozu osób oraz ich bagażu podręcznego taksówkami muszą spełniać m.in. dodatkowo wymaganie połączenia z taksometrem w sposób:
a) nierozłączny lub przez system złącza zabezpieczonego w sposób sprzętowy lub programowy przed ingerencją użytkownika kasy lub osób trzecich,
b) zapewniający przekaz danych z taksometru,
c) uniemożliwiający rozpoczęcie rejestracji następnego kursu w przypadku odłączenia lub uszkodzenia taksometru.
Kasy te posiadają zabezpieczenie dostępu do wnętrza kasy uwzględniające, określone odrębnymi przepisami, wymagania w zakresie nakładania cech zabezpieczających taksometrów. Każdy kurs musi być zakończony wydrukiem paragonu fiskalnego.
Z kolei z § 26 ust. 1 pkt 18 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących wynika, iż w przypadku kas z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii o zastosowaniu specjalnym przeznaczonych do prowadzenia ewidencji przy świadczeniu usług przewozu osób i ich bagażu podręcznego taksówkami, paragon fiskalny zawiera co najmniej numer identyfikacji podatkowej (NIP) nabywcy – na żądanie nabywcy.
W związku faktem, że nie wszystkie obecnie funkcjonujące na rynku kasy rejestrujące z elektronicznym a tym bardziej z papierowym zapisem kopii posiadają możliwość umieszczenia na paragonie numeru identyfikującego nabywcę, wystawienie faktury w oparciu o te paragony na rzecz nabywców posługujących się takim numerem jest znacznie ograniczone.
Podatnik dokonujący sprzedaży, który nie ma technicznej możliwości wpisania numeru identyfikującego na paragonie powinien rozważyć zadanie pytania każdemu klientowi, czy dokonuje zakupu jako podatnik (czy będzie potrzebował faktury). Jeżeli nabywca zadeklaruje w momencie dokonywania zakupu, że nabywa towar lub usługę, jako podatnik – w takiej sytuacji sprzedawca w myśl zapisu art. 111 ust. 1 ustawy o VAT nie rejestruje zakupu na kasie rejestrującej lecz od razu wystawia fakturę.
Podsumowując, Czytelnik świadcząc usługi taksówką osobową, z uwagi na ograniczenie funkcjonalności kasy rejestrującej starego typu tj. braku możliwości drukowania NIP na paragonie, ma możliwość wystawienia faktur do paragonów nieposiadających NIP nabywcy w związku z tym, iż zmiana do ustawy o podatku od towarów i usług wyłączyła ten rodzaj działalności z obowiązku wskazanego w art. 106b ust. 5.
Podstawa prawna: art. 111 ust. 1, art.106b ust. 3, ust. 5 i ust. 7, art. 106i ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, § 26 ust. 1 pkt 18 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 kwietnia 2019r. w sprawie kas rejestrujących, § 5 ust. 1 pkt 1 i pkt 2a, § 49 pkt 1 i 2 rozporządzenia rozporządzenia Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 28 maja 2018 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące.