Odliczenie VAT z tytułu nabycia know-how

VAT naliczony i należny

Spółka z o.o. zamierza kupić know-how oraz bazę klientów od innej spółki. Czy spółka sprzedająca ma wystawić fakturę? Jeżeli tak, to czy możemy odliczyć VAT z takiej faktury?

ODPOWIEDŹ

Tak, sprzedaż know-how podlega opodatkowaniu VAT, a podatek naliczony z faktury dokumentującej takie nabycie podlega odliczeniu, pod warunkiem, że jest związany ze sprzedażą opodatkowaną nabywcy.

UZASADNIENIE

W rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych know-how to zbiór informacji związanych z wiedzą i zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej. Know-how jest wartością niematerialną i prawną, która, zgodnie z art.16b ust.1 pkt 7 ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych, podlega amortyzacji. Zagadnienie know-how normuje także rozporządzenie Komisji (WE) nr 772/2004 z 7 kwietnia 2004 roku w sprawie stosowania art.81 ust.3 Traktatu do kategorii porozumień o transferze technologii, które w art.1 lit.i definiuje know-how jako: pakiet nieopatentowanych informacji praktycznych, wynikających z doświadczeń i badań, które są:

  • niejawne, czyli nie są powszechnie znane lub łatwo dostępne;

  • istotne, czyli ważne i użyteczne z punktu widzenia wytwarzania produktów objętych umową, oraz

  • zidentyfikowane, czyli opisane w wystarczająco zrozumiały sposób, aby można było sprawdzić, czy spełniają kryteria niejawności i istotności.

Zgodnie z art.8 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych stanowi świadczenie usług, natomiast zgodnie z art.5 ust.1 pkt 1 ustawy odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju podlega opodatkowaniu VAT. W konsekwencji, sprzedaż know-how oraz bazy klientów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a zatem sprzedająca spółka, jeżeli tylko jest czynnym podatnikiem VAT, powinna opodatkować tę transakcję i wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż. Podobne stanowisko można wywieść z interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu o sygnaturze ILPP1/443-76/13-2/MD z 25 kwietnia 2013 roku, w której organ podatkowy uznał za czynność opodatkowaną VAT wniesienie aportu w postaci know-how.

Zgodnie z art.86 ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług prawo do odliczenia VAT uzależnione jest od tego, czy nabycia dokonuje podatnik w rozumieniu ustawy i czy nabywane towary i usługi będą przez tego podatnika wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Kolejnymi warunkami dokonania odliczenia, wynikającym z art.86 ust.10 i ust.10b pkt 1 ustawy jest to, żeby u dostawcy powstał obowiązek podatkowy oraz to, żeby odbiorca był w posiadaniu faktury dokumentującej dane świadczenie. Jeżeli powyższe warunki są spełnione, odbiorca może dokonać odliczenia podatku naliczonego w związku z daną transakcją.

Takie same reguły dotyczą nabycia know-how i bazy klientów. Jeżeli opisane powyżej warunki ustawowe zostaną spełnione, nabywca ma prawo do odliczenia podatku z tytułu tej transakcji. Należy jednak mieć na uwadze to, że samo know-how musi spełniać pewne wymagania, żeby jego nabycie pozwalało na odliczenie podatku. Przede wszystkim nabycie tej wartości musi być uzasadnione działalnością spółki. W wyroku o sygnaturze I FSK 973/11 z 15 marca 2012 roku Naczelny Sąd Administracyjny wskazał na poniższe elementy definicji know-how, które pozwalają uznać, że nabycie know-how jest uzasadnione:

„Termin "poufny" oznacza, że pakiet know-how jako taki lub jako ściśle określona konfiguracja i usytuowanie danych elementów nie jest powszechnie znany lub łatwo dostępny. Część jego wartości wyraża się w wyprzedzeniu konkurentów, które licencjobiorca (a w przypadku sprzedaży - kupujący) uzyskuje, gdy zostanie mu ono udostępnione. Know-how nie jest rozumiane wąsko; nie każdy jego pojedynczy element musi być całkowicie nieznany i niedostępny poza firmą licencjodawcy.

Termin "istotny" oznacza, że know-how zawiera informacje, które są ważne dla całości lub zasadniczej części:

a) sposobu wytwarzania, lub

b) produktu i usługi, albo

c) dla rozwoju powyższych

i nie zawiera informacji banalnych.

Know-how musi więc być użyteczne, tzn. w dacie zawierania umowy można oczekiwać, że daje ono możliwość polepszenia konkurencyjnej pozycji licencjobiorcy, np. poprzez umożliwienie mu wejścia na nowy rynek lub zapewnienie przewagi konkurencyjnej w stosunku do innych wytwórców lub usługodawców, którzy nie mają dostępu do licencyjnego know-how lub innego porównywalnego know-how.

Termin "zidentyfikowany" oznacza, że know-how jest opisane lub utrwalone w taki sposób, aby możliwe było sprawdzenie, że spełnia ono kryterium poufności i istotności, oraz aby zapewnić, że licencjobiorca nie jest nadmiernie ograniczony w korzystaniu ze swojej własnej technologii. Aby know-how mogło być zidentyfikowane, musi być ustalone w umowie licencyjnej albo w odrębnym dokumencie, bądź też zarejestrowane w jakiejkolwiek innej stosownej formie najpóźniej w chwili, kiedy know-how będzie przekazywane lub wkrótce potem, pod warunkiem że odrębny dokument lub inne miejsce zarejestrowania będą dostępne w razie zaistnienia takiej potrzeby.”

W cytowanym powyżej wyroku NSA poparł stanowisko organu podatkowego, zgodnie z którym w celu odliczenia VAT z tytułu nabycia i dzierżawy wartości niematerialnej w postaci know-how, konieczne jest nadanie jej materialnego wyrazu poprzez utrwalenie np. na nośniku danych.

Ewa Konarska

Przypisy