Rozliczenie VAT przez Powiat w przypadku zakupu i sprzedaży książek

 

• Czy prawidłowe będzie odliczenie częściowe podatku VAT z faktury w wysokości 0,1 (100 szt/1000 szt) kwoty VAT z faktury?

• Jak należy postąpić w sytuacji kiedy podatek VAT od zakupu 100 szt. książek zostanie odliczony, a książki nie zostaną w przyszłości sprzedane? Czy w takiej sytuacji konieczne będzie dokonanie korekty wcześniej odliczonego podatku VAT? Jeżeli taka korekta byłaby konieczna to w deklaracji za jaki okres należy jej dokonać?

• Czy istnieje również możliwość, że Powiat nie dokonuje odliczenia VAT, natomiast jeśli w przyszłości wystąpi sprzedaż książek to wtedy w deklaracji za okres w której dokonano sprzedaży odprowadza podatek VAT należny a w korekcie rocznej za ten okres odlicza VAT naliczony od sprzedanych w ciągu roku książek zgodnie ze stawkami VAT z faktury zakupowej?

 

 

Odpowiedź

Wydanie książki pt. „Powiat – Historia i Współczesność”, zdaniem Redakcji, należy zaliczyć do promocji regionu. Promocja jest zadaniem statutowym powiatu, wobec tego nie podlega ustawie o podatku od towarów i usług, a zatem VAT wynikający z faktury otrzymanej za wydrukowanie książek w części dot. przekazania ich nieodpłatnie pracownikom (9/10) nie daje prawa do odliczenia VAT. W pozostałej części (1/10) dot. książek przeznaczonych na sprzedaż Powiat ma prawo do odliczenia VAT.W przypadku  niesprzedanej części książek Powiat będzie zobowiązany do dokonania korekty na podstawie art. 91 ustawy o VAT.

 

Uzasadnienie

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, tj. zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych.

Zatem, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Zasada ta wyklucza zatem możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Z uwagi na swą specyfikę jednostki samorządu terytorialnego nie są podmiotami zrównanymi z komercyjnymi przedsiębiorcami i w odniesieniu do niektórych czynności występują jako organ władzy publicznej i w tym zakresie nie są uznawane za podatników stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy o VAT.

W przypadku zakupów bezpośrednio związanych z działalnością opodatkowaną, podatnik, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, ma prawo do odlicza podatku naliczonego w całości. Natomiast w sytuacji, gdy takie przyporządkowanie nie jest możliwe, a wydatki służą zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, podatnik winien ustalić proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy.

Jednostka samorządu terytorialnego (JST) wykonuje zadania publiczne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność i posiada osobowość prawną. Natomiast zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym do zakresu działania powiatu należą wszystkie sprawy publiczne o charakterze ponadgminnym.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że JST są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Zasadniczym przedmiotem działalności JST są jednak czynności wykonywane w charakterze podmiotu prawa publicznego w celu sprawowania władzy publicznej. Jest to szeroko rozumiana działalność nastawiona na zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. Nie budzi zatem wątpliwości, że budowanie dobrego wizerunku Powiatu oraz jego promocja mieszczą się zarówno w sferze działań publicznych gminy jak i w interesie społeczności lokalnej. Należy podkreślić, że Powiat wskazał akcję promocyjną oraz czynności opodatkowane.

Istnienie bezpośredniego związku między nabywanymi towarami i usługami a transakcjami opodatkowanymi podatnika jest traktowane jako niezbędny wymóg powstania prawa do odliczenia podatku w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. Przepisy Rozdziału 1-4 Tytułu X Dyrektywy VAT (art. 167 i nast.) wprowadzają podstawową regułę wspólnego systemu podatku VAT, zgodnie z którą podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego ze sprzedażą opodatkowaną, natomiast prawo takie nie przysługuje w przypadku dokonywania transakcji zwolnionych lub nieopodatkowanych.

Warunek zachowania związku zakupów z działalnością opodatkowaną, jest również akcentowany w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W orzeczeniu z dnia 6 kwietnia 1995 r., (w sprawie C-4/94, BLP Group plc v. Commissioners of Customs & Excise) TSUE stwierdził, że powstanie prawa do odliczenia podatku jest uzależnione od bezpośredniego i niezwłocznego związku z transakcjami opodatkowanymi (ang. direct and immediate link with the taxable transactions ). Także w wyroku z dnia 8 czerwca 2000 r. (w sprawie C-98/98, Commissioners of Customs and Excise a Midland Bank plc), TSUE nie miał wątpliwości, że artykuł 2 Pierwszej Dyrektywy i artykuł 17 ust. 2, 3 i 5 Szóstej Dyrektywy w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych należy interpretować w taki sposób, aby warunkiem odliczenia przez podatnika podatku VAT oraz podstawą do ustalenia zakresu tego prawa było zasadniczo istnienie bezpośredniego związku pomiędzy daną transakcją nabycia a daną transakcją (lub transakcjami) sprzedaży, uprawniającymi do dokonania odliczenia.

W świetle powyższego oczywistość oraz bezpośredniość powiązania z dokonywaną  sprze...