Udostępnianie aut pracownikom na podstawie umów najmu do celów prywatnych a odliczenie 100% VAT

ODPOWIEDŹ

Firma - podatnik nie będzie miała prawa do odliczenia 100% podatku naliczonego od faktur dokumentujących zakup samochodów oraz inne koszty związane z eksploatacją samochodu, gdyż wynajęcie samochodu dla pracownika (nawet na podstawie umowy najmu, która jest umową odpłatną) nie ma związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Przepis ustawy VAT oraz linia orzecznicza NSA wskazują jednoznacznie, że pełne odliczenie jest możliwe tylko w sytuacji, gdy pojazdy samochodowe są wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika. Oznaczać to będzie, jak wynika z linii orzeczniczej NSA, że nawet jeżeli firma zajmuje się odpłatnym wynajmem aut w ramach PKD, to samo wynajęcie ich na rzecz pracownika (nawet odpłatne) spowoduje brak możliwości pełnego odliczenia.

UZASADNIENIE

Obowiązujące obecnie przepisy dotyczące wysokości odliczenia podatku naliczonego związanego z wydatkami na samochody służbowe (osobowe) obowiązuje od 1 kwietnia 2014 roku i zgodnie z decyzją Rady UE ma mieć ważność do końca 2019 roku. Jak wskazuje ustawodawca w art. 86a ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług (u.p.t.u.): W przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego wynikającej z faktury otrzymanej przez podatnika stanowi 50% kwoty podatku.

Oznacza to, że co do zasady, odliczeniu podlega podatek w wysokości 50% kwot wykazanych na fakturze. Ponadto w art.86a ust.3 u.p.t.u. wskazuje się między innymi, że przepis ust.1 nie ma zastosowania w przypadku, gdy pojazdy samochodowe są:

• wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika lub

• konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą, jeżeli z dokumentów wydanych na podstawie przepisów o ruchu drogowym wynika takie przeznaczenie.

Obecnie, istotą sporu pomiędzy podatnikami a organami podatkowymi jest dokonanie wykładni przepisu zamieszczonego w art.86a ust.3 pkt 1 lit.a u.p.t.u., czyli „wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika”. O ile część wojewódzkich sądów administracyjnych dokonuje korzystnej wykładni dla podatników, o tyle można wskazać, że już na poziomie NSA utrwaliła się linia orzecznicza, w której wyłącza się możliwość rozszerzającego rozumienia przepisu (np. wyroki NSA: I FSK 1987/15, I FSK 1983/15, I FSK 1669/15 oraz I FSK 1556/15). Otóż podatnicy stoją na stanowisku, że jeżeli firma - podatnik wynajmie swojemu pracownikowi w ramach umowy najmu samochód, który:

• jest np. autem testowym przez okres 1 roku, a następnie podlega odsprzedaży jako towar handlowy, gdyż tak został zakwalifikowany lub

• jest autem służbowym, które służy pracownikom do wykonywania czynności służbowych w godzinach pracy lub

• jest autem służbowym, które jest wynajmowane odpłatnie na rynku (firma ma takie PKD),

- to możliwe jest odliczenie całości podatku naliczonego od w/w samochodów, gdyż umowa najmu ma charakter odpłatny i stanowi wedle art. 8 ust.1 ustawy o VAT odpłatne świadczenie usług. Organy podatkowe jak i NSA wskazują całkowicie odmiennie i podnoszą, iż należy ściśle rozumieć użyty zwrot „wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika”. Przykładowo w wyroku NSA z dnia 08.03.2017...