0
1145
Gmina (czynny podatnik VAT) zawarła umowę o dofinansowanie Projektu „Odnawialne Źródła Energii w Gminie” współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Zaplanowano zakup 380 kolektorów słonecznych na budynkach gospodarstw domowych i 46 kotłów na biomasę w budynkach gospodarstw domowych, których właścicielami są mieszkańcy Gminy, oraz 4 instalacje fotowoltaiczne na budynkach użyteczności publicznej (Publiczne Szkoły Podstawowe). W 2018 roku zrealizowano zadanie w postaci 380 szt. kolektorów słonecznych na budynkach mieszkalnych których powierzchnia nie przekracza 300 m2. Gmina zawarła umowy użyczenia nieruchomości, na których zostały montowane kolektory słoneczne celem oszacowania wielkości i ilości paneli, spełniających wymogi określone w zadaniach. Następnie z mieszkańcami biorącymi udział w zadaniu zostały zawarte umowy cywilnoprawne, określające warunki użyczenia nieruchomości dla potrzeb realizacji projektu, oraz organizacyjno-finansowe wzajemne zobowiązania stron dotyczące montażu przedmiotowych urządzeń. Wpłaty dokonane przez mieszkańców na rzecz Gminy są bezzwrotnym wkładem własnym, dającym możliwość skorzystania z warunków projektu. Wartość zaliczki udzielonej Beneficjentowi przeznaczona została na pokrycie części wydatków kwalifikowalnych - nabywcą faktur dokumentujących nabycie towarów i wykonanie usług dla realizacji projektu jest Gmina. Wpłaty mieszkańców i otrzymana dotacja zostały opodatkowane VAT, a podatek naliczony został w całości odliczony. W grudniu 2018 roku Gmina wystąpiła z wnioskiem o refundację 80% kwot wydatków kwalifikowanych poniesionych na działania informacyjno-promocyjne. Czy w Państwa opinii otrzymana refundacja powinna podlegać opodatkowaniu, analogicznie do otrzymanej dotacji na zakup i montaż kolektorów słonecznych dla mieszkańców? Naszym zdaniem nie, bo otrzymana refundacja nie ma bezpośredniego wpływu na cenę towarów i świadczonych usług przez podatnika tj, zakup i montaż instalacji solarnych na budynkach mieszkańców, ponieważ związana jest z kosztami pośrednimi zadania?
Odpowiedź
Refundacja ta nie podlega opodatkowaniu VAT, bowiem nie jest ona związana z konkretną dostawą towaru lub konkretnym świadczeniem usługi.
Uzasadnienie
Podstawową zasadę opodatkowania dotacji wyznacza art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z powołanym przepisem, podstawą opodatkowania (...) jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są, czy też nie są opodatkowane, istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania. Z treści powołanego wyżej przepisów wynika, że w sytuacji, gdy podatnik, w związku z konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług, otrzymuje dofinansowanie (dotację, subwencję), stanowiące dopłatę do ceny towaru lub usługi, tego rodzaju dofinansowanie stanowi obok ceny, uzupełniający element podstawy opodatkowania z tytułu danej dostawy lub świadczenia.
Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.
Zatem:
-
włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze, związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi; do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi (otrzymane dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych),
-
nie jest podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi.
Przepis art. 29a ust. 1 ustawy jest odpowiednikiem art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zgodnie z którym podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia. Należy uznać, że opodatkowanie subwencji (dotacji) stanowi wyjątek od zasad ogólnych wspólnego systemu VAT. Nie wszystkie subwencje (dotacje) stanowią element podstawy opodatkowania VAT. Jedynie takie, które są związane bezpośrednio z ceną dostawy towarów czy ceną świadczenia usług (bezpośrednio wpływające na cenę transakcji). Wyjątek ten należy interpretować w sposób ścisły.
Analizując pojęcie „dotacji i subwencji bezpośrednio związanych z ceną” prosimy zwrócić uwagę na orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej np. wyrok w sprawie C-353/00 (Keeping Newcastle Warm Ltd. v. Commissioners of Customs and Excise, w skrócie KNW). W wyroku tym Trybunał wyraził pogląd, że niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej. Orzeczenie to dotyczyło dopłat wypłacanych firmie zajmującej się usługami związanymi z doradztwem w dziedzinie energetyki. Związek dotacji z ceną nie został szczegółowo przeanalizowany w tym wyroku. Szersze uwagi na ten temat znalazły się natomiast w opinii rzecznika generalnego oraz pisemnym stanowisku rządu Wielkiej Brytanii, które zaaprobował Trybunał. Jak wskazuje rzecznik, dotacje mogą mieć różną formę i charakter. Zwykle przez dotacje (subwencje) rozumie się sumy wypłacane danemu podmiotowi z funduszy publicznych w interesie ogólnym. W praktyce dotacje mogą mieć postać dopłat ogólnych do działalności przedsiębiorstwa (i wówczas nie podlegają opodatkowaniu) albo też stanowić subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy po niższej cenie (lub w ogóle bez odpłatności z jego strony). W tym ostatnim przypadku podlegają podatkowi VAT.
Podsumowując, refundacja ta nie podlega opodatkowaniu VAT, bowiem nie jest związana z konkretną dostawą towaru lub konkretnym świadczeniem usługi.
Pamiętaj: Podstawę opodatkowania VAT zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne - na pokrycie kosztów działalności, czy refundcja poniesionych wydatków - nie podlega opodatkowaniu.
Jan Falkowski
Podstawa prawna: art.29a ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług
