Jak zapłacić byłemu przedsiębiorcy

Odpowiedź

W takiej sytuacji zapłaty można dokonać w dowolny sposób - np. gotówką, bądź na „prywatne” konto oszczędnościowo-rozliczeniowe osoby fizycznej. Skoro bowiem wykonawca w momencie dokonywania zapłaty nie posiada już statusu przedsiębiorcy, a jego firmowy rachunek płatniczo-rozliczeniowy oraz rachunek VAT zostały zamknięte, nie znajdą tutaj zastosowania przepisy art. 108a ust. 1a ustawy o VAT w związku z art. 19 pkt 2 ustawy Prawo przedsiębiorców.

Uzasadnienie

Na mocy art. 19 ustawy Prawo przedsiębiorców dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15.000 zł lub równowartość tej kwoty. 
Podatnicy, którzy otrzymali fakturę z wykazaną kwotą podatku, przy dokonywaniu płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury mogą zastosować mechanizm podzielonej płatności (art. 108a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług). Obowiązkowo podzieloną płatność muszą stosować podatnicy przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w  załączniku nr 15 do ustawy o VAT, udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem przekracza kwotę 15.000 zł (art. 108a ust. 1a ustawy o VAT w związku z art. 19 pkt 2 p.p. ustawy Prawo przedsiębiorców). Zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności polega na tym, że:

1. zapłata kwoty odpowiadającej całości albo części kwoty podatku wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek VAT,
2. zapłata całości albo części kwoty odpowiadającej wartości sprzedaży netto wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek bankowy albo na rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, dla których jest prowadzony rachunek VAT, albo jest rozliczana w inny sposób.

Rachunek VAT to - zgodnie z art. 2 pkt 37 lit. a i b ustawy o VAT - rachunek VAT, o którym mowa w art. 62a ust. 1 ustawy Prawo bankowe (p.b.) oraz w art. 3b  ust. 1 ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych. Szerzej na temat rachunków VAT zob. pismo Ministerstwa Finansów z 8 stycznia 2018 r. (znak: PT8.054.4.2018.TXZ.9E). 
Przepisy art. 62e ust. 1 p.b. precyzują, że przed zamknięciem rachunku rozliczeniowego bank zamyka rachunek VAT, który jest prowadzony dla tego rachunku rozliczeniowego, jeżeli ten rachunek VAT nie jest prowadzony dla innego rachunku rozliczeniowego. Powyższe oznacza, że w sytuacji gdy podatnik zlikwidował działalność gospodarczą i zamknął rachunek rozliczeniowy, to nie posiada też rachunku VAT. Z tego względu w praktyce nie jest już możliwe dokonanie płatności na rzecz byłego przedsiębiorcy z zachowaniem mechanizmu podzielonej płatności. 
Reasumując, z byłym przedsiębiorcą, który zlikwidował działalność i zamknął swój firmowy rachunek bankowy Czytelniczka może rozliczyć się w dowolnej formie i opłacić fakturę na kwotę 23.000 zł np. gotówką. 

Podstawa prawna: art. 2 pkt 37, art. 108a ust. 1, ust. 1a i ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, art. 19 pkt 2 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, art. 62a ust. 1, art. 62e ust. 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe, art. 3b  ust. 1 i 2 ustawy z 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych.