Co pewien czas, pomiędzy naszą spółką powiązaną kapitałowo i osobowo z pozostałymi spółkami, dokonywane są sprawdzenia przeprowadzonych transakcji pod kątem rynkowości zastosowanych w tych transakcjach cen. W przypadku gdy stwierdzone zostanie, że zastosowana cena jest nierynkowa, dokonywana jest ich korekta. Czy korekta przychodów w związku z dostosowaniem cen do wysokości cen rynkowych (korekta dochodowości w ramach cen transferowych) skutkować będzie również korektą podatku od towarów i usług?
Odpowiedź
Korekta cen transferowych w drodze korekty przychodów w związku z dostosowaniem cen do wysokości cen rynkowych (korekta dochodowości w ramach cen transferowych) udokumentowana notą księgową, która nie odnosi się do konkretnych faktur lub ich poszczególnych pozycji, skutkująca dokonaniem lub otrzymaniem przez Spółkę płatności nie wywoła skutku w postaci opodatkowania powyższego zdarzenia podatkiem VAT. Brak powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT będzie możliwe jeżeli korekta dochodowości nie jest wynikiem błędu, a jej wysokość nie była i nie mogła być znana przed dniem dokonania korekty.
Uzasadnienie
Zasady dokonywania korekty cen transferowych zawarte są w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z art. 11e w/w ustawy podatnik może dokonać korekty cen transferowych poprzez zmianę wysokości uzyskanych przychodów lub poniesionych kosztów uzyskania przychodów, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki:
- w transakcjach kontrolowanych realizowanych przez podatnika w trakcie roku podatkowego ustalone zostały warunki, które ustaliłyby podmioty niepowiązane;
- nastąpiła zmiana istotnych okoliczności mających wpływ na ustalone w trakcie roku podatkowego warunki lub znane są faktycznie poniesione koszty lub uzyskane przychody będące podstawą obliczenia ceny transferowej, a zapewnienie ich zgodności z warunkami, jakie ustaliłyby podmioty niepowiązane, wymaga dokonania korekty cen transferowych;
- w momencie dokonania korekty podatnik posiada oświadczenie podmiotu powiązanego, że podmiot ten dokonał korekty cen transferowych w tej samej wysokości, co podatnik;
- podmiot powiązany, o którym mowa w pkt 3, ma miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo w państwie lub na terytorium, z którym Rzeczpospolita Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz istnieje podstawa prawna do wymiany informacji podatkowych z tym państwem;
- podatnik potwierdzi dokonanie korekty cen transferowych w rocznym zeznaniu podatkowym za rok podatkowy, którego dotyczy ta korekta.
Z powyższych warunków wynika, iż aby podatnik mógł dokonać korekty cen transferowych musi w momencie realizacji transakcji ustalić pomiędzy podmiotami powiązanymi warunki, które ustaliłyby podmioty niepowiązane. Ponadto spełnione muszą zostać pozostałe warunki z przytoczonego powyżej przepisu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a w szczególności musi nastąpić zmiana istotnych okoliczności mających wpływ na ustalone w trakcie roku podatkowego warunki lub znane są faktycznie poniesione koszty lub uzyskane przychody będące podstawą obliczenia ceny transferowej, a zapewnienie ich zgodności z warunkami, jakie ustaliłyby podmioty niepowiązane, wymaga dokonania korekty cen transferowych - warunek opisany w pkt 2 tego artykułu.
Czy powyższa korekta cen transferowych, dokonana na zasadach art. 11e będzie miała również wpływ na podatek od towarów i usług? W przypadku opisanym w pytaniu Czytelnika, gdy podmioty powiązane uzgodniły, iż dokonywane będą sprawdzenia przeprowadzonych transakcji pod kątem rynkowości zastosowanych w tych transakcjach cen i gdy stwierdzone zostanie, że cena nie jest rynkowa, dokonywana jest korekta przychodów w związku z dostosowaniem cen do wysokości cen rynkowych (korekta dochodowości w ramach cen transferowych). Wprawdzie nie wskazano w jakiej formie dokonywana jest powyższa korekta, ale dotychczasowa praktyka stosowana przez podatników (wynikająca z indywidualnych interpretacji podatkowych) wskazuje, iż jest ona dokonywana za pomocą not księgowych.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają:
- odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
- eksport towarów;
- import towarów na terytorium kraju;
- wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
- wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Stosownie do art. 7 ust. 1 w/w ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Natomiast według art. 9 ust. 1 powyższej ustawy przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4, rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz.
W myśl art. 2 pkt 7 ustawy o VAT ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o imporcie towarów – rozumie się przez to przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium Unii Europejskiej.
Z kolei według art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
- przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
- zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
- świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Jednak nie każde działanie, powstrzymanie się od dokonania czynności lub tolerowanie czynności lub sytuacji może być uznane za usługę. Muszą bowiem zostać spełnione poniższe przesłanki:
a) w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca usługi) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
b) świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (zapłata wynagrodzenia).
Z powyższych uregulowań wynika, iż korekta cen transferowych w drodze korekty przychodów w związku z dostosowaniem cen do wysokości cen rynkowych (korekta dochodowości w ramach cen transferowych) udokumentowana notą księgową, która nie odnosi się do konkretnych faktur lub ich poszczególnych pozycji, skutkująca dokonaniem lub otrzymaniem przez Spółkę płatności nie wywoła skutku w postaci opodatkowania powyższego zdarzenia podatkiem VAT. Brak powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT będzie możliwe, jeżeli korekta dochodowości nie jest wynikiem błędu, a jej wysokość nie była i nie mogła być znana przed dniem dokonania korekty.
EWIDENCJA W DEKLARACJACH: brak
Podstawa prawna: art. 11e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz art. 2 pkt 7, art. 5 ust. 1, art. 7 ust. 1, art. 8 ust. 1 oraz art. 9 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.