Korekta podatku naliczonego od zakupionego środka trwałego

ODPOWIEDŹ

Przy ustalaniu prewskaźnika do przychodów ujmuje się również dochód od którego nie odlicza się VAT. Nie można ustalać do każdego zadania odrębnego prewspółczynnika. Prewskaźnik należy wyliczyć zgodnie z wzorem określonym dla zakładu budżetowego w rozporządzeniu .

UZASADNIENIE

W przypadku nabycia towarów i  usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i  do celów innych niż działalność gospodarcza - gdy przypisanie tych towarów i  usług w  całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej “sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i  dokonywanych przez niego nabyć.

Sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i  dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

1. zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o  kwotę podatku naliczonego wyłącznie w  odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w  ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz

2. obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z  wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art.  7 ust. 2 i  art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w  art. 8 ust. 5 - w  przypadku, o  którym mowa w  tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Zgodnie z zapisami ustawy o VAT minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w  przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i  dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzenia działalności przez niektórych podatników i  uwarunkowania obrotu gospodarczego.

Zatem, w przypadku zakładów budżetowych podlegających jednostce samorządu terytorialnego przy ustalaniu prewskaźnika należy zastosować się do rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników.

Za sposób określenia proporcji uznaje się w przypadku zakładu budżetowego sposób ustalony według wzoru:

X = A x 100/P

gdzie poszczególne symbole oznaczają:

X – proporcję określoną procentowo, zaokrągloną w górę do najbliższej liczby całkowitej,

A – roczny obrót z działalności gospodarczej zrealizowany przez zakład budżetowy, stanowiący część rocznego obrotu jednostki samorządu terytorialnego z działalności gospodarczej,

P – przychody wykonane zakładu budżetowego.

Zgodnie z § 3 ust. 5 w/w rozporządzenia przychody wykonane zakładu budżetowego nie obejmują odpowiednio dochodów lub przychodów uzyskanych z tytułu:

1. dostawy towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane odpowiednio przez jednostkę samorządu terytorialnego lub jednostkę organizacyjną jednostki samorządu terytorialnego do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane odpowiednio do środków trwałych jednostki samorządu terytorialnego lub jednostki organizacyjnej jednostki samorządu terytorialnego – używanych na potrzeby prowadzonej przez te jednostki działalności;

2. transakcji dotyczących:

   • a) pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych,

   • b) usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy.

Przez przychody wykonane przez zakład budżetowy rozumie się przychody zakładu budżetowego w rozumieniu ustawy o finansach publicznych, w tym dotacje przekazane temu zakładowi z budżetu jednostki samorządu terytorialnego, pomniejszone o kwoty dotacji, które zostały zwrócone, wynikające ze sprawozdania z wykonania planu finansowego, z których zakład ten pokrywał koszty swojej działalności wykonując przypisane mu zadania jednostki samorządu terytorialnego, z wyjątkiem odsetek od środków na rachunkach bankowych zaliczonych do przychodów z mienia tego zakładu budżetowego oraz odszkodowań należnych temu zakładowi innych niż odszkodowania stanowiące zapłatę, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy.

Prewskaźnik ustalany jest wstępnie na podstawie danych z roku ubiegłego dla całej działalności związanej z VAT ( także zwolnionej z VAT) i poza VAT. Ponowne ustalenie prewskaźnika za dany okres następuje po zakończeniu roku. Wówczas ustalany jest właściwy prewspółczynnik i na jego podstawie należy nanieść korekty w rozliczeniach VAT.

Zakładam, że w 2016 roku odliczyliście Państwo 100% podatku naliczonego od nabytego środka trwałego. Od 2017r., z uwagi na centralizację, środek ten zaczął służyć także czynnościom spoza działalności (czynnościom na rzecz jednostek gminy – czynnościom statutowym Gminy), a zatem zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego środka trwałego.

Z art.90c ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług wynika, iż w przypadku nabytych towarów i  usług, w  odniesieniu do których kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie z  art.  86 ust. 2a (czyli towarów i usług wykorzystywanych do działalności gospodarczej i do celów innych niż działalność), po zakończeniu roku podatkowego, w  którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o  kwotę podatku naliczonego, o  którym mowa w  art. 86 ust. 1, podatnik jest obowiązany dokonać korekty podatku odliczonego przy ich nabyciu, uwzględniając dane dla zakończonego roku podatkowego. Przepisy art.  91 ust. 2-9 stosuje się odpowiednio. Natomiast z art.91 ust.2 ustawy o VAT wynika, że:

• w przypadku towarów i  usług zaliczonych przez podatnika do środków trwałych podlegających amortyzacji, o wartości początkowej nie niższej niż 15.000 zł, korekty dokonuje się w  ciągu 5 lat, licząc od roku, w  którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta dotyczy 1/5 kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu.

Natomiast zgodnie z art.91 ust. 7 ustawy o podatku od towarów i usług, przepisy dotyczące korekty podatku stosuje się odpowiednio w  przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o  całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i  dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a  następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o  kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi. Korekty tej dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty (art.91 ust.3 ustawy o VAT). Środek trwały został oddany do użytkowania w 2016 roku, a prawo do odliczenia zmieniło się w 2017 roku, zatem korekty dokonujecie Państwo przez 4 kolejne lata.

Na podstawie danych wskazanych przez Czytelnika nie jest możliwe określenie preproporcji, którą można byłoby zastosować w rozliczeniu VAT.

Przykładowe rozliczenie środka trwałego podlegającego 5-letniej korekcie (w opisanym przypadku pozostały okres korekty wynosi 4 lata):

1) korekta za 2017 rok:

kwota podatku naliczonego od zakupionego środka trwałego wynosi 5000 zł

odliczono 100% podatku

1/5 kwoty podatku naliczonego wynosi 1000zł

wyliczony prewskaźnik za 2017 rok wyniósł 80%

kwota korekty wynosi : 1000 x (100% - 80%) 200 zł, a zatem w deklaracji za styczeń 2018 roku należy w poz. 47 wykazać „in minus” 200 zł

2) korekta za 2018 rok:

kwota podatku naliczonego od zakupionego środka trwałego wynosi 5000 zł

odliczono 100% podatku

1/5 kwoty podatku naliczonego wynosi 1000zł

wyliczony prewskaźnik za 2018 rok wyniósł 90%

kwota korekty wynosi : 1000 x (100% - 90%) 100 zł, a zatem w deklaracji za styczeń 2019 roku należy w poz. 47 wykazać „in minus” 100 zł

Ostatnim rokiem korekty będzie rok 2020 i w deklaracji za styczeń 2021r. nastąpi zakończenie korekty.

Trzeba także zauważyć, że przez samorządowe zakłady budżetowe mogą być realizowane zadania własne jednostki samorządu terytorialnego w zakresie:

• gospodarki mieszkaniowej i gospodarowania lokalami użytkowymi,

• dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego,

• wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną

• lokalnego transportu zbiorowego,

• targowisk i hal targowych,

• zieleni gminnej i zadrzewień,

• kultury fizycznej i sportu, w tym utrzymywania terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych,

• utrzymywania różnych gatunków egzotycznych i krajowych zwierząt, w tym w szczególności prowadzenia hodowli zwierząt zagrożonych wyginięciem, w celu ich ochrony poza miejscem naturalnego występowania,

• cmentarzy.

Zatem tereny zielone również.

Podsumowując, po centralizacji zakład budżetowy powinien indywidualnie ze swojej działalności ustalić prewskaźnik i na tej podstawie odliczać VAT z faktur zakupowych. Do ustalenia prewskaźnika należy zastosować ww. wzór.

EWIDENCJA W DEKLARACJCH: VAT-7(17) zakładu budżetowego - w deklaracji „cząstkowej” korektę podatku naliczonego od nabycia środków trwałych należy wykazać

Paulina Pawluk

Podstawa prawna: art. 86 ust. 2a-2h, art.90c ust.1, art.91 ust.2 i ust. 7 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług ( t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1221), § 1, § 2, § 3 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 roku w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników.