Miejsce świadczenia usług instalacji pieców na terytorium Niemiec na rzecz polskiego kontrahenta

ODPOWIEDŹ

W opisanym przypadku mamy do czynienia z usługą świadczoną na nieruchomości położonej w Niemczech. Miejscem świadczenia, a tym samym opodatkowania tych usług - w oparciu o art.28e ustawy o VAT - jest kraj, w którym piece są instalowane - Niemcy.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 28e ustawy o podatku od towarów i usług miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami, usług zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, użytkowania i używania nieruchomości oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego, jest miejsce położenia nieruchomości.

W myśl wykładni Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej o zakwalifikowaniu danej usługi do usług związanych z nieruchomościami decydują dwie przesłanki:

1. usługa musi być związana z konkretną nieruchomością, a nie z nieruchomościami

2. związek z nieruchomością musi być bezpośredni.

Ustawodawca w wydanych interpretacjach indywidualnych również podkreśla istotność przesłanek wskazanych przez TSUE. I tak, na związek z nieruchomością wykazuje przykładowo:

• montaż systemu sygnalizacji przeciwpożarowej w budynku (interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 21 października 2008 r., ILPP2/443-807/08-4/MN),

• montaż pieca lakierniczego wraz z konstrukcją wsporczą w zakładzie (Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 14 stycznia 2009 roku, IPPP1/443-2023/08-4/AW),

• montaż, demontaż, naprawa lub wymiana części pieca szklarskiego w hucie szkła;  piec jest trwale związany z nieruchomością (interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 31 grudnia 2014 r., IBPP4/443-470/14/EK).

Zatem usługi montażu pieców przemysłowych, które z racji swojej konstrukcji powinny być trwale związane z nieruchomością, uznać należy za usługi świadczone na konkretnej nieruchomości.

U podatnika korzystającego ze zwolnienia podmiotowego nie wystąpi obowiązek rejestracji jako podatnik VAT-UE, a tym samym obowiązek składania miesięcznych lub kwartalnych informacji podsumowujących z racji świadczonych usług na nieruchomości.

Zgodnie z art. 113 ust 1 ustawy o VAT zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Tu chcielibyśmy podkreślić, iż usługi świadczone poza granicami Polski przez polskiego przedsiębiorcę nie są wliczane do limitu, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy, po przekroczeniu którego sprzedaż podlega opodatkowaniu VAT. Skoro miejscem świadczenia usług nie jest Polska, to nie są one opodatkowane w kraju. Nie można więc ich uznać za sprzedaż, o której mowa w ustawie o VAT. Może zatem mieć miejsce taka sytuacja, że podatnik, który świadczy usługi poza terytorium Polski na rzecz kontrahentów z zagranicy, przekroczy obrót z tego tytułu w wys. 200 tys. zł, a i tak nadal będzie zwolniony z VAT w Polsce.

Zatem, jeżeli Czytelnik po przekroczeniu limitu obrotu (usług świadczonych na terenie Polski) będzie świadczył usługę na nieruchomości położonej poza terytorium kraju na rzecz polskiego podatnika, miejscem świadczenia usługi, zgodnie z art. 28e ustawy o VAT, będzie miejsce położenia nieruchomości (tj. terytorium Unii Europejskiej lub państwa trzeciego) i wówczas Czytelnik:

• nie opodatkowuje polskim podatkiem VAT świadczonej usługi, ponieważ czynność ta nie podlega w Polsce opodatkowaniu;

• wykazuje sprzedaż w ewidencji VAT zgodnie z art. 109 ust. 3a ustawy o VAT, tj.: podając w niej nazwę usługi oraz wartość usługi bez podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze uwzględniając w niej moment powstania obowiązku podatkowego określany dla tego rodzaju usług świadczonych na terytorium kraju;

• wykazuje podstawę opodatkowania z tytułu sprzedaży w deklaracji VAT jako „Dostawa towarów oraz świadczenie usług poza terytorium kraju” w poz.11; podatnik nie wykazuje natomiast sprzedaży w poz. 12, tj.: „Świadczenie usług, o których mowa w art. 100 ust. 1 pkt 4 ustawy”, gdyż w pozycji tej należy wykazać wyłącznie usługi, do których stosuje się art. 28b ustawy o VAT;

• nie składa informacji podsumowującej w celu wykazania usług, do których stosuje się art. 28e ustawy o VAT, i nie musi być zarejestrowany jako podatnik VAT UE.

Jeżeli polski podatnik świadczy usługę na nieruchomości, która - ze względu na miejsce świadczenia określone zgodnie z art. 28e ustawy o VAT - jest opodatkowana za granicą, to dokumentuje tę sprzedaż fakturą uproszczoną, która nie zawiera danych dotyczących stawki i kwoty podatku (art. 106e ust. 5 pkt 1 ustawy o VAT). Faktura ta powinna być także oznaczona wyrazami „odwrotne obciążenie”, gdyż obowiązanym do rozliczenia podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze jest nabywca usługi (art. 106e ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT).

Podsumowując, jeżeli Czytelnik wykona usługę montażu pieca na rzecz podmiotu polskiego lecz na terenie Niemiec, to miejscem świadczenia, czyli krajem w którym ta usługa winna być opodatkowana jest kraj, w którym jest ona faktycznie wykonana, czyli Niemcy, a zobowiązanym do rozliczenia podatku VAT jest nabywca usługi.

EWIDENCJA W DEKLARACJACH: Czynność tę należy wykazać w deklaracji VAT-7(17) w pozycji 11 „Dostawa towarów oraz świadczenie usług poza terytorium kraju”

Halina Lisowska

Podstawa prawna: art. 28e, art. 100 ust. 1 pkt 4, art. 106e ust. 5 pkt 1,18, art. 113 ust 1 ustawy o podatku od towarów i usług.