Obowiązek ewidencji za pomocą kasy fiskalnej usług budowlanych przy zapłacie przez bank i gotówką

Odpowiedź

Jeżeli przekroczenie obowiązującego Czytelnika obrotu dla osób prywatnych nastąpi dopiero w październiku 2020r., to z przekroczeniem tego limitu utraci Pan prawo do zwolnienia podmiotowego, a zatem obowiązek stosowania kasy (na którą będzie przysługiwało odliczenie) nastąpi od 1 stycznia 2021 roku pod warunkiem dalszego otrzymywania wpłat gotówkowych (zwolnienie przedmiotowe dotyczące wpłat przelewem nadal będzie obowiązywało). Jeśli natomiast Czytelnik przekroczył do końca 2019 roku wyliczony w proporcji limit obrotu lub do miesiąca lipca 2020 roku limit w wysokości 20.000 zł, to obowiązek ewidencjonowania (najlepiej za pomocą kasy on-line) powstanie z chwilą otrzymania wpłaty gotówkowej w październiku 2020 roku. 

Uzasadnienie

Na mocy § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących zwolnione są z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2021 r. czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia. W odniesieniu do niektórych czynności wymienionych w załączniku do rozporządzenia zwolnienie stosuje się zgodnie z warunkami określonymi w tym załączniku (§ 2 ust. 2 rozporządzenia). Pod poz. 37 załącznika wymienione jest świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła. 

Z kolei z § 3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia wynika, że zwolnieni z obowiązku ewidencjonowania są również podatnicy, u których obrót zrealizowany na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych nie przekroczył w poprzednim roku podatkowym kwoty 20 000 zł, a w przypadku podatników rozpoczynających w poprzednim roku podatkowym (tak jak w przypadku Czytelnika) sprzedaż dla w/w osób, jeżeli obrót z tego tytułu nie przekroczył, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w poprzednim roku podatkowym, kwoty 20 000 zł. Po przekroczeniu tego obrotu zwolnienie traci moc po upływie dwóch miesięcy następujących po miesiącu przekroczenia (§ 5 ust.1 rozporządzenia). 

W prowadzonej przez Pana działalności obowiązuje zarówno zwolnienie podmiotowe - ze względu na wysokość osiąganych obrotów oraz przedmiotowe na podstawie § 2 zgodnie z poz. 37 załącznika do rozporządzenia.  
W związku z rozpoczęciem działalności gospodarczej w 2019 roku, aby prawidłowo ustalić moment utraty zwolnienia podmiotowego należało wyliczyć obrót w proporcji do okresu wykonywania usług budowlanych w następujący sposób - 20.000 zł / 365 dni w roku x liczba dni świadczenia usług w 2019r. Do chwili przekroczenia tak wyliczonej kwoty Czytelnik mógł korzystać ze zwolnienia podmiotowego.

W przypadku, gdy w 2019 roku płatności odbywały się wyłącznie przez bank (w tym również od osób fizycznych) Czytelnik nawet gdyby przekroczył wyliczony w proporcji limit, mógł korzystać ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie w §2 ust. 1 i 2 w powiązaniu z poz. 37 załącznika do rozporządzenia.

Przy obliczaniu wielkości obrotu do zwolnienia podmiotowego nie wyłącza się wartości sprzedaży towarów i usług, które są zwolnione przedmiotowo z obowiązku ewidencjonowania. 

Powyższe oznacza, że w przypadku przekroczenia w 2019 roku wyliczonego limitu lub w 2020 roku obrotu w wys. 20.000 zł to dopóki Czytelnik spełnia warunki do zwolnienia przedmiotowego nie ma obowiązku instalacji kasy rejestrującej. Jeżeli jednak przyjmie za usługę budowlaną 30.000,00zł gotówką wówczas już ta kwota będzie podlegała obowiązkowi zaewidencjonowania za pomocą kasy fiskalnej. 

W sytuacji, gdy limity nie zostały wcześniej przekroczone to wpłata gotówkowa w miesiącu październiku spowoduje obowiązek stosowania kasy ale dopiero 
z dniem 1 stycznia 2021r. Taka sytuacja nie oznacza jednak obowiązku ewidencjonowania w przypadku braku kolejnych wpłat gotówkowych za usługi wykonane na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, czyli Czytelnik nie będzie miał obowiązku stosowania kasy pod warunkiem otrzymywania wyłącznie wpłat na konto bankowe. Jednak od tej pory każda wpłata gotówkowa obowiązkowo będzie musiała być zarejestrowana na kasie fiskalnej.

Na mocy art. 111 ust. 4 ustawy o VAT podatnicy, u których:

• powstał obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży i którzy w obowiązujących terminach rozpoczęli prowadzenie ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących, o których mowa w ust. 6a (on-line),
• nie powstał obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży i którzy rozpoczęli prowadzenie ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących, o których mowa w ust. 6a, oraz dotychczas nie używali kas rejestrujących lub kas, o których mowa w art. 145a ust. 1, do prowadzenia ewidencji sprzedaży

- mają prawo do odliczenia od podatku należnego kwoty wydanej na zakup każdej z kas rejestrujących, w wysokości 90% jej ceny zakupu (bez podatku), nie więcej jednak niż 700 zł, a w przypadku gdy kwota ta jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, mają prawo do zwrotu ich różnicy na rachunek bankowy podatnika w banku mającym siedzibę na terytorium kraju lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem, lub do odliczenia od podatku należnego tej różnicy za następne okresy rozliczeniowe, pod warunkiem że zakup kas rejestrujących nastąpił nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia rozpoczęcia prowadzenia tej ewidencji.

Zgodnie z art. 111 ust. 6a ustawy, kasa rejestrująca musi zapewniać prawidłowe zaewidencjonowanie, przechowywanie i bezpieczne przesyłanie danych z kasy rejestrującej na zewnętrzne nośniki danych oraz umożliwiać połączenie i przesyłanie danych między kasą rejestrującą a Centralnym Repozytorium Kas, określone w art. 111a ust. 3. Pamięć fiskalna kasy rejestrującej musi posiadać numer unikatowy nadawany w drodze czynności materialno-technicznych przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

Natomiast w myśl zapisu § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie odliczania lub zwrotu kwoty wydatkowanej na zakup kas rejestrujących oraz zwrotu tych kwot przez podatnika odliczenie kwoty wydanej na zakup kasy rejestrującej on-line lub jej zwrot następuje pod warunkiem:

• rozpoczęcia prowadzenia ewidencji sprzedaży przez podatnika przy użyciu tej kasy,
• posiadania faktury potwierdzającej zakup kasy rejestrującej oraz dowodu zapłaty całej należności za jej zakup.

Jak wynika z powyższego na zakup kasy z elektronicznym zapisem kopii odliczenie od 1 maja 2019r. już nie przysługuje, zatem jeśli powstanie obowiązek stosowania kasy fiskalnej to Czytelnik musi zakupić kasę on-line, ponieważ tylko w takim przypadku będzie przysługiwało odliczenie. Tym bardziej, że podatnicy świadczący usługi budowlane 1 lipca 2021 roku. Będą musieli obowiązkowo stosować kasy on-line.

Jeżeli Czytelnik nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług odliczenia będzie mógł dokonać składając wniosek, w miesiącu następującym po miesiącu, w którym rozpocznie prowadzenie ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej załączając m.in. kopię raportu miesięcznego potwierdzającego prowadzenie ewidencji sprzedaży za październik 2020r. (§ 4 ust. 1 i ust. 3 pkt 2 ww. rozporządzenia w sprawie odliczania). Jeżeli natomiast Czytelnik jest podatnikiem podatku VAT to odliczenia dokona w rozliczeniu deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym rozpocznie prowadzenie ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej, lub za okresy następujące po tym okresie rozliczeniowym (§ 3 ust. 1 ww. rozporządzenia). 

Podsumowując, jeżeli do końca 2019r. Czytelnik przekroczył wyliczony proporcjonalnie limit obrotu lub w wysokości 20.000 zł do miesiąca lipca 2020 roku z tytułu sprzedaży zwolnionej (płatności wyłącznie poprzez bank) na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej to obowiązek ewidencjonowania najlepiej za pomocą kasy on-line powstanie z chwilą otrzymania wpłaty gotówkowej w październiku 2020r. Jeżeli przekroczenie obrotu dla osób prywatnych nastąpi dopiero w październiku, to z przekroczeniem tego limitu utraci Pan prawo do zwolnienia podmiotowego, a zatem obowiązek stosowania kasy (na którą będzie przysługiwało odliczenie) nastąpi od 1 stycznia 2021r. pod warunkiem otrzymywania wpłat gotówkowych, ponieważ zwolnienie przedmiotowe przy spełnieniu warunków nadal będzie obowiązywało.
 

Podstawa prawna: art. 111 ust. 4 i ust. 6a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, § 2 ust. 1 i 2 w powiązaniu z poz. 37 części II załącznika, § 3 ust. 1 pkt 1 i pkt 2, § 5 ust. 1 i ust. 2 rozporządzenia Ministra  Finansów z dnia 28.12.2018r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących, § 1 ust. 1 pkt 2 lit. c i ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia z dnia 10 czerwca 2020 r. w sprawie przedłużenia terminów prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii, § 2 ust. 1, § 3 ust. 1, § 4 ust. 1 ust. 3 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie odliczania lub zwrotu kwoty wydatkowanej na zakup kas rejestrujących oraz zwrotu tych kwot przez podatnika, § 3 ust. 1, § 6 ust. 1 pkt 1 i pkt 2 lit. a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 kwietnia 2019r. w sprawie kas rejestrujących.