0
1067
Sprzedaliśmy towar odbiorcy z Ukrainy. Nasza spółka organizowała transport i, w oparciu o wystawioną fakturę, dokonała odprawy eksportowej (posiadamy komunikat IE599), jednakże na terytorium Ukrainy towar został skradziony. Fakt ten zgłoszono na policji. Kontrahent nie przyjmie od nas żadnej faktury za tę dostawę. Jak mamy skorygować tę sprzedaż? Co z odprawą celną?
ODPOWIEDŹ
Przedmiotową sprzedaż należy skorygować w miesiącu jej rozliczenia. Natomiast odprawy celnej nie można anulować.
UZASADNIENIE
Aby móc ocenić prawidłowo przedstawiony stan faktyczny należy odpowiedzieć na pytanie, czy w opisanej przez Państwa sytuacji doszło do odpłatnej dostawy towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.
W myśl przepisów ustawy o podatku od towarów i usług eksport towarów jest jedną z czynności opodatkowanych tym podatkiem (art.5 ust.1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług). Zgodnie z art.2 pkt 8 ustawy o VAT przez eksport towarów rozumie się potwierdzony przez urząd celny wywóz towarów z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej w wykonaniu czynności określonych w art.7, jeżeli wywóz jest dokonywany przez dostawcę lub na jego rzecz lub, z pewnymi wyjątkami, przez nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju lub na jego rzecz. Zgodnie z art.7 ust.1 ustawy o VAT natomiast przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Z pytania wynika, że to Państwa firma organizowała transport. Jest to bardzo istotne, gdyż w przypadku handlu międzynarodowego warunki dostawy określają reguły dostawy towaru od sprzedawcy do odbiorcy. W tym przypadku należy posłużyć się Międzynarodowymi Regułami Handlu zwanymi Incoterms (International commercial terms). Incoterms wykorzystywane są do podziału kosztów transakcji i transportu oraz odpowiedzialności pomiędzy sprzedawcę i kupującego. Incoterms określają też która strona ponosi ryzyko związane z towarem w czasie transportu oraz kiedy to ryzyko przekazane jest ze sprzedawcy na kupującego. Przekazanie ryzyka oznacza moment sprzedaży.
W przedstawionym stanie faktycznym Państwa firma organizowała transport, a więc towar został sprzedany na warunkach lncoterms DDU tj. „Dostawa, cło nieopłacone” (określa warunki dostawy, w których sprzedawca jest odpowiedzialny za cały transport aż do miejsca określonego przez nabywcę i sprzedawca pokrywa wszystkie koszty za wyjątkiem cła w kraju odbiorcy) lub Incoterms DDP tj. „Dostawa, cło opłacone” (określa warunki dostawy, w przypadku których wszystkie koszty i całe ryzyko związane z dostawą towarów jest ponoszone przez sprzedawcę i sprzedawca opłaca również wszystkie cła i podatki, włącznie z tymi które powstają w kraju odbiorcy). Warunki DDU i DDP wskazują, że ryzyko przekazane jest w momencie udostępnienia towaru nabywcy we wskazanym przez niego miejscu. Oznacza to, iż dopiero z chwilą przekazania towaru nabywcy dostawę towarów należy uznać za dokonaną.
Opisane przez Państwa zdarzenie, w wyniku którego nastąpiła kradzież towaru, nie powinno być traktowane jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 5 ustawy o podatku od towarów i usług i nie powinno być opodatkowane podatkiem VAT. Nabywca ukraiński nie otrzymał towaru i nie mógł rozporządzać nim jak właściciel, a zatem do faktycznej sprzedaży towaru nie doszło. Naszym zdaniem nie utracili Państwo prawa do dysponowania towarem jak właściciel.
Przepisy ustawy ani rozporządzenia nie zawierają regulacji odnoszących się do możliwości anulowania wystawionej przez podatnika faktury VAT. Niemniej jednak w praktyce, w celu uproszczenia obrotu, w przypadku, gdy wystawiona faktura VAT nie została jeszcze wprowadzona do obrotu prawnego (tj. odebrana przez nabywcę) uznaje się, że nie ma konieczności poprawiania błędów na fakturze poprzez wystawienie faktury korygującej. Dopuszczalne jest anulowanie faktury sprowadzające się do przekreślenia oryginału i kopii faktury oraz dokonaniu na nich adnotacji uniemożliwiających ich powtórne wykorzystanie. Wówczas sprzedawca powinien przechowywać oryginał i kopię faktury wraz z wyjaśnieniem.
A zatem jeśli nie doszło do dostawy towarów na rzecz ukraińskiego kontrahenta, to nie są Państwo zobowiązani do wykazania tej transakcji w deklaracji VAT. Jeśli rozliczyli Państwo tę transakcję, to mogą Państwo skorygować to rozliczenie poprzez złożenie korekty za miesiąc (lub kwartał), w którym przedmiotowa dostawa eksportowa została ujęta. Posiadają Państwo oryginał faktury oraz dokumenty z policji o zgłoszeniu kradzieży, co dokumentuje fakt, iż dostawa nie została zrealizowana.
Nie mają Państwo obowiązku zgłoszenia faktu kradzieży do polskiego urzędu celnego. W Państwa sytuacji towar został odprawiony i został wygenerowany komunikat IE-599. Towar ten po wygenerowaniu komunikatu czyli po potwierdzeniu wywozu stracił status towaru wspólnotowego. Nie można anulować tej procedury, gdyż towar opuścił teren UE, czyli dokumentacja celna potwierdza zaistniały fakt wywozu. Warto jednak dowiedzieć się, czy wg ukraińskich przepisów, nie są Państwo zobowiązani do zgłoszenia tej transakcji i faktu kradzieży w ukraińskim urzędzie celnym.
Agnieszka Falkowska
Komisarz Skarbowy
