Szkoła jako jednostka Miasta – będącego podatnikiem VAT, prowadzi działalność opodatkowaną (np. wynajem sal lekcyjnych, sali gimnastycznej, basenu, kuchni), działalność niepodlegającą opodatkowaniu (zadania własne, obejmujące sprawy z zakresu edukacji publicznej), działalność zwolnioną
z opodatkowania (wyżywienie dzieci otrzymujących dofinansowanie z MOPS). Szkoła stosuje prewspółczynnik i proporcję.
W związku z epidemią koronawirusa od 12 marca 2020 roku szkoła jest zamknięta dla uczniów i częściowo wynajmujących, natomiast nadal wynajmowana jest kuchnia i pomieszczenie pod działalność biblioteczną. Czy szkoła może w części odliczyć podatek VAT w niżej opisanych przypadkach:
• Z faktury za energię elektryczną dokumentującej okres od 6.03. do 8.05.? Brak możliwości przyporządkowania zużycia do poszczególnych dni,
a wydatek służy wszystkim rodzajom działalności.
• Z faktury za modernizację urządzeń basenowych otrzymanej w kwietniu? Po ponownym otwarciu szkoły basen będzie nadal wynajmowany. Basen służy czynnościom opodatkowanym i statutowym.
• Z faktury za modernizację boiska szkolnego otrzymanej w maju? Boisko na chwilę obecną nie jest wynajmowane i nie było, natomiast planowany jest wynajem po ponownym otwarciu szkoły. Boisko będzie służyło działalności statutowej i opodatkowanej.
• Z faktury za wodę dotyczącą kwietnia? Jeżeli tak, czy z zastosowaniem odliczenia wyłącznie prewspółczynnikiem - jako wydatku związanego
z działalnością opodatkowaną i niepodlegającą opodatkowaniu?
Odpowiedź
Gmina może odliczyć VAT zawarty w fakturach następująco:
Z faktury za energię elektryczną dokumentującej okres od 6.03 do 8.05:
- w pierwszej kolejności do wyliczenia stosując prewspółczynnik, a następnie stosując proporcję. Następnie, w drugiej kolejności należy zastosować proporcję w celu ustalenia kwoty podatku naliczonego związanego ze sprzedażą opodatkowaną, jeśli nie można przyporządkować zakupów do danej sprzedaży: opodatkowanej lub zwolnionej (bowiem podatek naliczony można odliczyć tylko w takim zakresie,
- w jakim wydatki można przyporządkować działalności podlegającej opodatkowaniu VAT).
Z faktury za modernizację urządzeń basenowych otrzymanej w kwietniu - Szkoła może odliczyć VAT z zastosowaniem prewspółczynnika, bowiem basen będzie służył czynnościom statutowym i opodatkowanym.
Z faktury za modernizację boiska szkolnego otrzymanej w maju - Szkoła może odliczyć VAT z zastosowaniem prewspółczynnika, bowiem boisko będzie służyło czynnościom statutowym i opodatkowanym.
Z faktury za wodę dotyczącą kwietnia - Szkoła może odliczyć VAT z zastosowaniem prewspółczynnika, bowiem – jak wskazał Czytelnik – wydatek ten służy czynnościom statutowym i opodatkowanym.
Uzasadnienie
Podstawowa zasada dająca prawo do odliczenia podatku zawarta w art.86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, że w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (…). Natomiast zgodnie z art.86 ust.2 pkt 1 lit.a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych.
Ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. „niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego”, która wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej. Istotna jest intencja nabycia - jeśli dany towar (usługa) ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas - po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych - odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych. Wystarczającym zatem jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towaru lub usługi, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej oraz planowanej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakup ten dokonany został w celu jego wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej. Tym samym, podatnik dokonując zakupu towarów czy usług dokonuje ich natychmiastowej alokacji do czynności dających prawo do odliczenia lub niedających takiego prawa.
W omawianym przypadku zastosowanie znajdą także przepisy art. 86 ust. 2a-2h oraz art. 90 ustawy o VAT, i tak:
- w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”;
- podatnik jest zobowiązany do odrębnego określania kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego (art.90 ust.1 ustawy o VAT), a w sytuacji gdy nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot podatku naliczonego i przypisanie ich do konkretnych rodzajów sprzedaży - podatnik ma prawo skorzystać z odliczenia proporcjonalnego (art.90 ust.2 ustawy o VAT).
EWIDENCJA W DEKLARACJACH: W VAT-7(20) nabycie towarów i usług zaliczanych do środków trwałych należy wykazać: w pozycji 43 wartość netto i w pozycji 44 podatek naliczony, nabycie towarów i usług pozostałych należy wykazać w pozycji 45 wartość netto i w pozycji 46 podatek naliczony.
Jan Falkowski
Podstawa prawna: art.86 ust.1, ust. 2 pkt 1 lit.a i ust.2a, art. 90 ust. 1 i ust.2 ustawy z 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.