0
1165
Osoba fizyczna miała użytkowanie wieczyste ustanowione w 2000 roku. W marcu przeszła na pełną własność – zapłaciła za 19 lat. Wpłata z marca została przeksięgowana w październiku. Czy muszę złożyć korektę za marzec?
Odpowiedź
Opłata wniesiona z tytułu przekształcenia użytkowania wieczystego (ustanowionego w 2000 r.) w prawo własności nie podlega VAT.
Uzasadnienie
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Dostawa towarów, to przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:
- oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste,
- zbycie praw użytkowania wieczystego.
W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem (towarem) na rzecz użytkownika wieczystego, co sprawia, że może on rozporządzać nim jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak i w możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot jak przy dokonywaniu sprzedaży gruntu przez właściciela. Zatem w świetle ustawy o podatku od towarów i usług odpłatne przeniesienie prawa użytkowania wieczystego gruntu stanowi dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu.
W sprawie opodatkowania VAT przekształcenia prawa użytkowania wieczystego gruntu w prawo własności wypowiedziało się Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską nr 29137.
Zdaniem Ministerstwa „czynność ta nie będzie traktowana jako ponowna dostawa tego samego towaru, ponieważ nie zostanie spełniona dyspozycja art. 7 ust. 1 ustawy o VAT. Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntu w prawo własności stanowi w istocie jedynie zmianę tytułu prawnego do nieruchomości, nie będzie wpływać natomiast na „władztwo do rzeczy”, które użytkownik wieczysty już uzyskał w dacie ustanowienia użytkowania wieczystego. Mimo, że czynność przekształcenia prawa użytkowania wieczystego gruntów w prawo własności gruntów, dla których prawo to ustanowiono po wejściu w życie ustawy o VAT nie podlega opodatkowaniu jako ponowna dostawa towaru, ani żadna inna czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT (jest to kontynuacja dokonanej już dostawy towarów), to jednak kwota należna z tytułu przekształcenia prawa własności będzie podlegać opodatkowaniu, jako element ceny za jego dostawę. Wszystkie zatem kwoty należne właścicielowi gruntu pobrane z tytułu ustanowienia i trwania prawa użytkowania wieczystego, w tym również za jego przekształcenie w prawo własności, podlegają opodatkowaniu tym podatkiem”.
Jednocześnie Minister Finansów podkreślił, że „przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego, dla którego prawo użytkowania wieczystego ustanowiono przed 1 maja 2004 r. (...) nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust.1 tej ustawy, ani żadnej innej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i pozostaje poza zakresem tej ustawy (w konsekwencji pobrane opłaty, w tym z tytułu przekształcenia w prawo własności, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT). Powyższe znalazło potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych np. prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 21 grudnia 2015 r. sygn. akt: VIII SA/Wa 285/15”.
Sąd w w/w wyroku zauważył, że „normatywne uregulowanie sposobu opodatkowania ustanowienia (dostawy) prawa użytkowania wieczystego wprowadziła nowelizacja ustawy o podatku od towarów i usług, na mocy której w art. 19 dodano ustęp 16b, zgodnie z którym, w przypadku oddania gruntu w użytkowanie wieczyste obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż z upływem terminu płatności poszczególnych opłat pobieranych z tego tytułu.
Przedstawiony sposób powstawania obowiązku podatkowego z tytułu oddania gruntu w użytkowanie wieczyste obowiązywał do 31 grudnia 2013 r. Od 1 stycznia 2014 r. (...) dodano art. 19a ust. 1, w świetle którego obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem
ust. 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1. Zgodnie zaś z art. 19a ust. 3 ustawy, który na mocy odesłania z art. 19a ust. 4 znajdzie odpowiednie zastosowanie do dostawy towarów, (…) usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Nowe zasady powstawania obowiązku podatkowego, (…) będą miały zastosowanie do czynności wykonanych od dnia 1 stycznia 2014 r. To zaś oznacza, że czynności wykonane przed tym dniem należy rozliczać na „starych” zasadach.”
Zatem, opłaty z tytułu przekształcenia w prawo własności użytkowania wieczystego ustanowionego przed 1 maja 2004 roku w ogóle nie podlegają opodatkowaniu VAT.
W związku z tym opłata wniesiona przez Czytelnika nie podlega VAT i nie należy jej ujmować w rozliczeniach VAT.
Ewidencja w deklaracjach: brak
Podstawa prawna: art. 2 pkt 6 i 22, art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 7 ust. 1 pkt 6 i 7 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług
