Szukanie zaawansowane

Szukanie wraz z odmianą wyrazów
Wstaw * (gwiazdka) po wpisaniu początku wyrazu
np. podatk*, aby znaleźć podatkami, podatkach itd.

Dokładne dopasowanie
Wpisz wyrażenie w cudzysłowie.
Na przykład: "podatek dochodowy".

Wykluczenie wyrażenia
Wstaw - (minus) przed słowem, które chcesz wykluczyć. Na przykład: "sprzedaż -towar"

Brak wyników

Przy zakładaniu własnej firmy i zamiarze wykonywania czynności opodatkowanych, przedsiębiorca musi pamiętać o podstawowej zasadzie – rejestracji do VAT, bowiem brak takiej rejestracji może mieć negatywne konsekwencje. Natomiast czynni podatnicy muszą pamiętać o obowiązkach, których pominięcie spowoduje wykreślenie z rejstru czynnych podatników VAT.

1.   Rejestracja do VAT – podstawowe zasady

1.1. Kiedy rejestracja do VAT jest konieczna

Przedsiębiorca zobowiązany jest do rejestracji do VAT w sytuacji:

  • jeśli wartość sprzedaży w poprzednim roku przekroczyła kwotę 200.000 zł (do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku oraz nie bierze się pod uwagę dostaw towarów i świadczonych usług uwzględnionych w art. 113 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług m.in. wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz sprzedaży wysyłkowej: z terytorium kraju i na terytorium kraju) – czyli w sytuacji, gdy przedsiębiorca nie może korzystać ze zwolnienia z art.113 ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług;
  • gdy rozpoczynając działalność w trakcie roku, od momentu przekroczenia w danym roku podatkowym kwoty obrotów w wysokości 200.000 zł, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym – czyli w sytuacji, gdy nie może korzystać ze zwolnienia z art.113 ust.9 ustawy o VAT.

Proporcję wylicza się następująco:

  • mnożąc liczbę dni od rozpoczęcia sprzedaży do końca roku przez obowiązujący limit VAT
  • następnie dzieląc otrzymaną liczbę przez liczbę dni w danym roku

Przykład
Firma została założona 2 maja 2019 roku, czyli do końca roku zostały 244 dni. Obliczenie wygląda następująco: (200 000 x 244) / 365 = 133.698,63 zł
Przedsiębiorca powinien pamiętać, że przed sprzedażą, którą przekroczy ten limit w 2019 roku, powinien zarejestrować się jako podatnik VAT czynny.

Przykład
Przedsiębiorca rozpoczął działalność gospodarczą 1 lutego 2020 roku. Limit uprawniający do zwolnienia z VAT w 2020 roku dla tego przedsiębiorcy wynosi 183.060,11 zł. Wartość limitu zwolnienia z VAT obliczono następująco:
200.000 zł (kwota limitu VAT) x 335 (liczba dni prowadzenia działalności do końca roku) / 366 (liczba dni w roku 2020) = 183.060,11 zł.

Należy pamiętać, że niektórzy przedsiębiorcy mają obowiązek rejestracji do VAT, niezależnie od wartości zrealizowanej sprzedaży, czyli nie mogą korzystać ze zwolnień, o których mowa w art.113 ust. 1 i 9. Są to przedsiębiorcy:
1) dokonujący dostaw:
a) towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy,
b) towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, z wyjątkiem:
-     energii elektrycznej (CN 2716 00 00),
-     wyrobów tytoniowych,
-     samochodów osobowych, innych niż wymienione w lit. e, zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji,
c)    budynków, budowli lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b,
d)    terenów budowlanych,
e)    nowych środków transportu,
f)    następujących towarów, w związku z zawarciem umowy w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie:
-        preparatów kosmetycznych i toaletowych (PKWiU 20.42.1),
-        komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (PKWiU 26),
-        urządzeń elektrycznych i nieelektrycznego sprzętu gospodarstwa domowego (PKWiU 27),
-     maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowanych (PKWiU 28),
g) hurtowych i detalicznych części do:
-        pojazdów samochodowych (PKWiU 45.3),
-        motocykli (PKWiU 45.4);
2)    świadczący usługi:
a)    prawnicze,
b)    w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego,
c)    jubilerskie,
d)    ściągania długów, w tym factoringu;
3)    nieposiadający siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.

Powyższe oznacza, że jeśli przedsiębiorca zamierza prowadzić któryś z powyższych rodzajów działalności, to rejestracja do VAT obowiązuje go już w momencie rozpoczęcia działalności. 

Ważne

Jeśli przedsiębiorca nie ma obowiązku rejetracji do VAT (np. korzysta ze zwolnienia z uwagi na limit), może dobrowolnie dokonać rejestracji, tzn. zrezygnować ze zwolnienia, jeśli wybór ten będzie korzystniejszy (np. w przypadku sprzedaży dla podatników).


1.2. Rejestracja do VAT

W sytuacji, gdy przedsiębiorca zakłada firmę i wybiera działaność opodatkowaną lub nie spełnia warunków do zwolnienia od VAT, to najpóźniej w dniu poprzedzającym dzień rozpoczęcia sprzedaży towarów lub świadczenia usług objętych VAT powinien we właściwym urzędzie skarbowym zarejestrować się poprzez złożenie druku VAT-R (art.96 ust.1 ustawy o VAT). Zgłoszenie VAT-R jest składane do naczelnika urzędu skarbowego właściwego ze względu na:

  • adres siedziby – w przypadku osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej,
  • miejsce zamieszkania – w przypadku osób fizycznych,
  • stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej – w przypadku podmiotów nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju, ale posiadających na tym terytorium stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Jeśli przedsiębiorca rejestruje firmę w CEIDG, formularz VAT-R może złożyć jako załącznik razem z wnioskiem o wpis oraz zmianę swojego wpisu w CEIDG. Formularz VAT-R może podpisać Profilem Zaufanym albo kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Zgłoszenie VAT-R można złożyć także drogą elektroniczną przez system e-Deklaracje lub w wersji papierowej w urzędzie gminy.
Prosimy pamiętać, że na mocy art. 96b ustawy o VAT, Szef Krajowej Administracji Skarbowej prowadzi w postaci elektronicznej wykaz podmiotów:
1)    w odniesieniu do których naczelnik urzędu skarbowego nie dokonał rejestracji albo które wykreślił z rejestru jako podatników VAT;
2)    zarejestrowanych jako podatnicy VAT, w tym podmiotów, których rejestracja jako podatników VAT została przywrócona.

Wykaz jest udostępniany w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych w sposób umożliwiający sprawdzenie, w tym automatycznie, czy podmiot znajduje się w wykazie na wybrany dzień, przypadający nie wcześniej niż w okresie 
5 lat poprzedzających rok, w którym podmiot jest sprawdzany. Dane tego podmiotu są udostępniane według stanu na wybrany dzień, z wyjątkiem danych, o których mowa w ust. 3 pkt 1-3, które są udostępniane według stanu na dzień sprawdzenia.
Szef Krajowej Administracji Skarbowej wykreśla podmiot z wykazu po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym naczelnik urzędu skarbowego nie dokonał rejestracji podmiotu jako podatnika VAT albo wykreślił podmiot z rejestru jako podatnika VAT. Wykaz ten jest aktualizowany w dni robocze, raz na dobę. Dostęp do wykazu jest możliwy także za pośrednictwem systemu teleinformatycznego Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Ponadto, Szef Krajowej Administracji Skarbowej, z urzędu lub na wniosek, usuwa lub prostuje dane inne niż dane osobowe zawarte w wykazie niezgodne ze stanem rzeczywistym. Natomiast podmiot, którego dane zostały zawarte w wykazie, może złożyć do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej wniosek o usunięcie lub sprostowanie danych innych niż dane osobowe niezgodnych ze stanem rzeczywistym wraz z uzasadnieniem.

Pamiętaj

W przypadku korzystania ze zwolnienia od VAT, czyli gdy przedsiębiorca nie ma obowiązku rejestracji  – nie ma prawa do odliczenia VAT od dokonanych zakupów. 


1.3. Rejestracja do VAT-UE

Jak wynika z przepisów art. 97 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy, o których mowa w art. 15, podlegający obowiązkowi zarejestrowania jako podatnicy VAT czynni, są obowiązani przed dniem dokonania pierwszej wewnątrzwspólnotowej dostawy lub pierwszego wewnątrzwspólnotowego nabycia zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego w zgłoszeniu rejestracyjnym, o którym mowa w art. 96, o zamiarze rozpoczęcia wykonywania tych czynności. 
Zatem, przedsiębiorca, który zamierza prowadzić transakcje z firmami z UE powinien od razu dokonać rejestracji VAT-UE. Rejestracji podlegają firmy, które chcą dokonywać wewnątrzwspólnotowych nabyć i dostaw towarów, importu usług oraz świadczenia usług, dla których podatnikiem jest usługobiorca mający siedzibę w innym państwie członkowskim. Rejestracja pozwala na uniknięcie płacenia VAT, naliczonego przez kontrahentów zagranicznych lub obciążania tych kontrahentów polskim podatkiem. Rejestracji dokonuje się na formularzu VAT-R, a potwierdzenie nadania numeru VAT UE otrzymuje się na formularzu VAT-5UE. Od tego też momentu dla potrzeb rozliczania transakcji wewnątrzwspólnotowych, przedsiębiorca ma obowiązek posługiwania się  numerem identyfikacji podatkowej poprzedzonym kodem „PL”.
Obowiązek rejestracji jako podatnik VAT-UE nie dotyczy świadczenia usług na rzecz osób fizycznych z innych krajów UE, które nie prowadzą działalności.
W przypadku podmiotów, które nie posiadają siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce, zgłoszenie VAT składane jest do Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście.
Jeśli przedsiębiorca zwolniony z VAT zamierza dokonywać transakcji z kontrahentami zagranicznymi z państw UE, musi zarejestrować się jako podatnik VAT-UE (art.97 ust.1 i 2 ustawy o VAT). Nawet jeśli nie ma obowiązku zarejestrowania się jako podatnik VAT czynny, ale dokona wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT), czyli kupi towar od firmy z UE, a całkowita wartość tych transakcji przekroczy w trakcie roku podatkowego kwotę 50.000 zł (art.97 ust.1 i ust.2 ustawy o VAT). W takiej sytuacji jest obowiązek rozliczania podatku VAT od tych transakcji (mimo braku obowiązku rozliczania VAT w zakresie pozostałej działalności gospodarczej).Obowiązek rejestracji VAT UE (niezależnie od zwolnienia z VAT) dotyczy również:

  • nabycia usług od kontrahentów z UE, w odniesieniu do których miejscem świadczenia jest kraj nabywcy,
  • wewnątrzwspólnotowego świadczenia usług, dla których miejscem rozliczenia podatku z transakcji jest kraj nabywcy (art.97 ust.3 ustawy o VAT).

1.4. Konsekwencje braku zgłoszenia do VAT

Najpóźniej w dniu poprzedzającym dzień rozpoczęcia sprzedaży towarów lub świadczenia usług objętych VAT, przedsiębiorca powinien we właściwym urzędzie skarbowym dokonać zgłoszenia (jeśli oczywiście nie spełnia warunków do zwolnienia od VAT). Jeśli przedsiębiorca nie spełni tego obowiązku ponosi konsekwencje, które zależą od sytuacji, i tak:
a)    Brak zgłoszenia, ale przedsiębiorca zachowuje się jak podatnik VAT czynny, tj. składa deklaracje podatkowe, wpłaca należny podatek VAT, uwzględnia 
w deklaracjach VAT naliczony - wówczas organy podatkowe pozwalają złożyć 
z datą wsteczną formularz rejestracyjny VAT-R, a z uwagi na złożone deklaracje i rozliczanie należnego podatku, nie doszło do uszczuplenia należności budżetowych; zdarzają się jednak przypadki, kiedy urząd ze względu na brak rejestracji kwestionuje prawo do odliczenia VAT naliczonego;
b)    Brak rejestracji mimo takiego obowiązku, a przedsiębiorca wystawia faktury 
w kwocie brutto i nie odprowadza VAT należnego – wówczas urząd skarbowy może stwierdzić, że nie są realizowane zobowiązania i będzie się domagał zapłaty zaległego podatku wraz z odsetkami oraz nałoży sankcję w postaci ustalenia dodatkowego zobowiązania podatkowego w wysokości odpowiadającej 30% kwoty zaniżenia zobowiązania podatkowego. Brak rejestracji dla celów VAT (połączony z brakiem złożenia deklaracji VAT-7 albo VAT-7K) jest traktowany jako brak ujawnienia podstawy opodatkowania, co jest przestępstwem karno-skarbowym zagrożonym nałożeniem grzywny, a nawet ograniczeniem wolności.

Pamiętaj

Jeżeli nie masz obowiązku rejestracji jako podatnik VAT czynny, niezłożenie wniosku VAT-R nie powoduje negatywnych konsekwencji. 
Jeżeli składasz miesięczne lub kwartalne deklaracje na podatek i wpłacasz należny podatek na rachunek urzędu skarbowego, masz prawo do odliczania podatku naliczonego i możesz złożyć wstecznie wniosek VAT-R. Jego niezłożenie będzie traktowane jako uchybienie formalne.
Jeżeli masz obowiązek rejestracji na potrzeby VAT (najczęściej po przekroczeniu limitu obrotów) i nie dokonasz rejestracji ani nie będziesz deklarować i wpłacać należnego podatku, grożą ci – oprócz konieczności zapłaty zaległego podatku z odsetkami – również konsekwencje karne.


1.5. Konsekwencje braku rejestracji do VAT-UE

Brak zgłoszenia do VAT-UE przed dokonaniem zakupu, czyli w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub importu usług, od podatnika z kraju członkowskiego Unii Europejskiej może rodzić negatywne konsekwencje zarówno po stronie polskiego nabywcy, jak i sprzedawcy. 
W sytuacji, gdy sprzedawca z UE ustali, że numer NIP polskiego nabywcy nie jest aktywny w systemie VIES, nie będzie mógł zastosować do danej dostawy preferencyjnej stawki 0%. Kontrahent z UE może także opodatkować transkację zagranicznym VAT w przypadku usług, które co do zasady pomiędzy kontrahentami z krajów UE powinny być opodatkowane w kraju nabywcy czyli z zastosowaniem „odrotnego obciążenia”. Oznacza to, że polski nabywca zostanie obciążony VAT według stawki obowiązującej w państwie dostawcy. Należy pamiętać, że procedura zwrotu podatku zapłaconego w innych krajach wymaga złożenia odpowidnich dokumentów i często trwa nawet kilka miesięcy.
Niezarejestrowanie się jako podatnik VAT-UE przy WNT nie ma wpływu na rozliczenie WNT, bowiem czynność tę rozpoznaje się w taki sam sposób. Oznacza to, że brak takiej rejestracji nie skutkuje brakiem obowiązku podatkowego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia. 
Brak rejestracji jako podatnika VAT UE przy dokonywaniu wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów zasadniczo uniemożliwia polskiemu podatnikowi skorzystanie z prawa do zastosowania w przypadku tej transakcji 0% stawki VAT, bowiem stosownie do art. 42 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów podlega opodatkowaniu według stawki podatku 0%, pod warunkiem że podatnik składając deklarację podatkową, w której wykazuje tę dostawę towarów, jest zarejestrowany jako podatnik VAT UE. Zgodnie jednak z przyjętym orzecznictwem, w uzasadnionych przypadkach, jeżeli fakt dokonania WDT jest bezsporny, wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów, która nastąpiła przed rejestracją na potrzeby VAT UE, może być opodatkowana stawką 0%. Jeżeli fakt dokonania WDT jest bezsporny, zasada neutralności podatkowej wymaga, by zwolnienie od VAT (w Polsce stawka 0%) zostało zachowane, nawet jeżeli podatnik nie dopełnił formalnego wymogu rejestracji i nie posiada ważnego numeru VAT poprzedzonego prefiksem PL. Ograniczeniem zwolnienia takiej dostawy może być tylko zapobieżenie wszelkim możliwym przypadkom uchylania się od opodatkowania, unikania podwójnego opodatkowania i nadużyć, a także zapobieganie oszustwom podatkowym.
Niespełnienie warunku o charakterze formalnym, wprowadzonego przepisami krajowymi, naruszałoby nadrzędną zasadę funkcjonowania VAT, tj. zasadę neutralności podatkowej. Stanowisko to zostało wypracowane na mocy orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 27.09.2007 r., w sprawie C-409/04. 
Prosimy pamiętać także, iż brak zgłoszenia do VAT-UE przed dokonaniem pierwszego zakupu może także skutkować konsekwencjami karnymi skarbowymi. Zgodnie bowiem z Kodeksem karnym skarbowym, podatnik, który nie dokonuje w terminie zgłoszenia identyfikacyjnego dla potrzeb transakcji wewnątrzwspólnotowych, popełnia wykroczenie podlegające karze grzywny. 

2. Wykreślenie z rejestru podatników VAT

Urząd skarbowy może wykreślić podatnika z rejestru VAT:

  • na wniosek przedsiębiorcy,
  • z urzędu,
  • w przypadku śmierci przedsiębiorcy.

2.1. Wykreślenie z VAT na wniosek

Jeżeli przedsiębiorca będący podatnikiem VAT chce przestać nim być, to musi zgłosić naczelnikowi urzędu skarbowego zaprzestanie wykonywania czynności podlegających VAT. Zgłoszenie to stanowi podstawę do wykreślenia podatnika z rejestru jako podatnika VAT (art. 96 ust. 6 ustawy o VAT). Zgłoszenie to należy złożyć w ostatnim dniu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT na formularzu VAT-Z - osobiście, listem poleconym za potwierdzeniem odbioru lub elektronicznie. Natomiast, w przypadku gdy zaprzestanie wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu nie zostało zgłoszone, naczelnik urzędu skarbowego wykreśla z urzędu podatnika z rejestru jako podatnika VAT (art.96 ust.8 ustawy o VAT). 
Prosimy pamiętać, że przy zaprzestaniu prowadzenia działalności, należy złożyć deklarację VAT-7 albo VAT-7K wraz z informacją o spisie z natury (obowiązki te wynikają z art.14 ust. 1, 5, 6 ustawy o vAT). Spis ma umożliwić opodatkowanie towarów własnej produkcji i towarów, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy, w stosunku do których podatnik miał prawo do odliczenia podatku przy ich nabyciu (w związku z ich wytworzeniem). Informację o sporządzonym spisie należy dołączyć do deklaracji podatkowej składanej za okres obejmujący dzień zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu.  
Obowiązek sporządzenia spisu z natury nie dotyczy spółek handlowych mających osobowość prawną (tj. spółki z o.o. i spółki akcyjnej). 
    
2.2. Wykreślenie z VAT z urzędu

Ustawodawca określił przypadki, w których podatnik może zostać wykreślony z rejestru podatników VAT z urzędu.
Urząd wykreśla z rejestru bez zawiadomienia o tym fakcie, jeśli:
a)    podatnik nie istnieje lub
b)    mimo podjętych udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z podatnikiem albo jego pełnomocnikiem, lub
c)    dane podane w zgłoszeniu rejestracyjnym okażą się niezgodne z prawdą, lub
d)    podatnik albo jego pełnomocnik nie stawia się na wezwania naczelnika urzędu skarbowego, naczelnika urzędu celno-skarbowego, dyrektora izby administracji skarbowej lub Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, lub
e)    posiadane informacje wskazują na prowadzenie przez podatnika działań z zamiarem wykorzystania działalności banków w rozumieniu art. 119zg pkt 1 Ordynacji podatkowej lub spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych do celów mających związek z wyłudzeniami skarbowymi w rozumieniu art. 119zg pkt 9 Ordynacji podatkowej, lub
f)    wobec tego podatnika sąd orzekł, na podstawie odrębnych przepisów, zakaz prowadzenia działalności gospodarczej.

Na wniosek podmiotu, o którym mowa w w/w pkt a-d, złożony w terminie 2 miesięcy od dnia wykreślenia z rejestru jako podatnika VAT, organ podatkowy przywraca zarejestrowanie podmiotu jako podatnika VAT czynnego bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego, jeżeli podatnik udowodni, że prowadzi opodatkowaną działalność gospodarczą, a w przypadku nieskładania deklaracji pomimo takiego obowiązku - jeżeli najpóźniej wraz ze złożeniem wniosku o przywrócenie zarejestrowania złoży brakujące deklaracje (art.96 ust. 9h ustawy o VAT). Przepis ten stosuje się odpowiednio w przypadku, w którym w złożonych deklaracjach nie została wykazana sprzedaż, nabycie towarów lub usług ani import towarów z kwotami podatku do odliczenia, i okoliczność ta wynika, zgodnie z wyjaśnieniami podatnika, ze specyfiki prowadzonej działalności gospodarczej (art.96 ust. 9ha ustawy o VAT).
Natomiast w sytuacji podatnika z w/w pkt e, organ podatkowy przywraca zarejestrowanie podatnika, jako podatnika VAT czynnego bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego, jeżeli podatnik udowodni, że prowadzone przez niego działania nie są związane z wyłudzeniami skarbowymi, albo wyjdą na jaw inne okoliczności lub dowody, z których wynikał brak tego zamiaru (art.96 ust. 9j ustawy o VAT). 
Jak wynika z art.96 ust. 9a ustawy o VAT, wykreśleniu z urzędu z rejestru jako podatnik VAT podlega także podatnik, który:

  • zawiesił wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów dotyczących zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na okres co najmniej 6 kolejnych miesięcy (w tym przypadku, naczelnik urzędu skarbowego nie wykreśla podatnika z rejestru albo przywraca zarejestrowanie podatnika jako podatnika VAT, jeżeli podatnik w okresie zawieszenia działalności gospodarczej będzie wykonywał czynności opodatkowane i przed dniem zawieszenia działalności gospodarczej albo rozpoczęcia wykonywania takich czynności w okresie zawieszenia działalności gospodarczej - zawiadomi o tym właściwego naczelnika urzędu skarbowego, wskazując okres, w którym będzie wykonywał te czynności i wówczas zostaje zarejestrowany bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego ponownie jako podatnik VAT z dniem wznowienia wykonywania działalności gospodarczej, ze statusem takim, jaki posiadał przed dniem zawieszenia tej działalności), lub
  • będąc obowiązanym do złożenia deklaracji, o której mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3, nie złożył takich deklaracji za 3 kolejne miesiące lub takiej deklaracji za kwartał (przepis ten nie ma zastosowania, w przypadku gdy w wyniku wezwania przez właściwego dla podatnika naczelnika urzędu skarbowego podatnik udowodni, że prowadzi opodatkowaną działalność gospodarczą oraz złoży niezwłocznie brakujące deklaracje), lub
  • składał przez 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały deklaracje, o których mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3, w których nie wykazał sprzedaży, nabycia towarów lub usług ani importu towarów z kwotami podatku do odliczenia (przepis ten nie ma zastosowania, w przypadku gdy niewykazanie sprzedaży, nabycia towarów lub usług ani importu towarów z kwotami podatku do odliczenia wynikało, zgodnie z wyjaśnieniami podatnika, ze specyfiki prowadzonej działalności gospodarczej), lub
  • wystawiał faktury lub faktury korygujące, dokumentujące czynności, które nie zostały dokonane (przepis ten nie ma zastosowania, w przypadku gdy wystawienie faktury lub faktury korygującej było wynikiem pomyłki lub nastąpiło bez wiedzy podatnika), lub
  • prowadząc działalność gospodarczą wiedział lub miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że dostawcy lub nabywcy biorący udział pośrednio lub bezpośrednio w dostawie tego samego towaru lub usługi uczestniczą w nierzetelnym rozliczaniu podatku w celu odniesienia korzyści majątkowej 
  • (tzw. przestępstwo karuzelowe).

Przed wykreśleniem z rejestru pracownicy urzędu próbują skontaktować się z podatnikiem, aby mógł złożyć wyjaśnienia. Przy próbach kontaktu (np. wezwanie pisemne lub telefoniczne) pracownik urzędu informuje podatnika, że skutkiem braku wyjaśnień będzie wykreślenie z rejestru VAT. 

2.3. Wykreślenie z VAT z urzędu przedsiębiorstwa w spadku

Przedsiębiorstwo w spadku zostanie wykreślone z rejestru jako podatnik VAT w przypadku:

  • zaprzestania przez osobę, która dokonała zgłoszenia o kontynuowaniu prowadzenia przedsiębiorstwa w spadku pod firmą zmarłego przedsiębiorcy,
  • wygaśnięcia uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego - w przypadku gdy zarząd sukcesyjny nie został ustanowiony i dokonano zgłoszenia prowadzenia przedsiębiorstwa w spadku,
  • zaprzestania pełnienia funkcji przez zarządcę sukcesyjnego,
  • wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego.

2.4. Wykreślenie w przypadku śmierci przedsiębiorcy

W przypadku śmierci podatnika naczelnik urzędu skarbowego wykreśla z urzędu podatnika z rejestru jako podatnika VAT (art.96 ust. 7 ustawy o VAT). Urząd nie wykreśli podatnika jeśli został poinformowany o ustanowieniu przez przedsiębiorcę zarządu sukcesyjnego za jego życia i wpisaniu go do CEIDG (art.96 ust. 8a ustawy o VAT). 
    
2.5. Wykreślenie z VAT-UE

Wykreślenie z rejestru VAT jest równoznaczne z wykreśleniem z rejestru VAT-UE.Ponadto urząd skarbowy wykreśla z rejestru VAT-UE i powiadamia o tym fakcie, jeśli podatnik:

  • złoży za 3 kolejne miesiące lub kwartał zerowe deklaracje VAT-7 lubVAT-7K,
  • przez okres 3 kolejnych miesięcy nie złoży informacji podsumowujących VAT-UE.

Wykreślenie z VAT-UE nie powoduje wykreślenia z rejestru VAT.
Jeśli podatnik przestanie dokonywać transakcji wewnątrzwspólnotowych, musi zgłosić to naczelnikowi urzędu skarbowego. Wystarczy, że dostarczy do urzędu zaktualizowane zgłoszenie VAT-R w ciągu 15 dni od dnia, w którym skończy zawierać takie transakcje.

2.6. Podatnicy zwolnieni od VAT

Podatnicy zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, u których następnie sprzedaż została zwolniona od podatku z uwagi na nieprzekroczenie w danym roku limitu 200.000 zł, lub którzy następnie zgłosili, że będą wykonywać wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43, pozostają w rejestrze jako podatnicy VAT zwolnieni.
Przepis ten stosuje się odpowiednio, jeżeli w składanych przez 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały deklaracjach VAT, podatnik wykazał wyłącznie sprzedaż zwolnioną od podatku. Podatnicy ci nie będą jednak w rejestrze jako podanicy zwolnieni od VAT, jeżeli ze złożonych wyjaśnień w związku z okolicznościami wskazanymi w ust. 10a wynika, że brak wykazanej w deklaracjach sprzedaży innej niż zwolniona od podatku związany jest ze specyfiką prowadzonej działalności gospodarczej, a nie z zaprzestaniem wykonywania sprzedaży innej niż zwolniona od podatku (art.96 ust.10-10b ustawy o VAT).
Organ podatkowy przywróci zarejestrowanie podatnika jako podatnika VAT czynnego, bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego, jeżeli podatnik wykaże, że brak wykazanej w deklaracjach sprzedaży innej niż zwolniona od podatku związany jest ze specyfiką prowadzonej działalności gospodarczej, a nie z zaprzestaniem wykonywania sprzedaży innej niż zwolniona od podatku (art.96 ust.10c ustawy o VAT).

Ważne

Na wniosek zainteresowanego naczelnik urzędu skarbowego jest obowiązany potwierdzić, czy podatnik jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny lub zwolniony. Zainteresowanym może być zarówno sam podatnik, jak i osoba trzecia mająca interes prawny w złożeniu wniosku (art.96 ust. 13 ustawy o VAT).


Prosimy pamiętać, że przedsiębiorca może uniknąć nieoczekiwanego wykreślenia z rejestru czynnych podatników VAT. Podatnik powinien pamiętać o najważniejszych obowiązkach:

  • terminowo składać deklaracje VAT, nawet w sytuacji braku sprzedaży lub nabycia,
  • podawać aktualny adres korespondencyjny, szczególnie jeśli różni się od adresu siedziby firmy, a w deklaracjach VAT podawać aktualny numer telefonu.
     

Podstawa prawna: art.96, art. 96b, art.97  ustawy z 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.