Sprzedaż części samochodowych nie może korzystać ze zwolnienia podmiotowego

Odpowiedź

Zdaniem Redakcji Czytelnik nie będzie mógł skorzystać ze zwolnienia, bowiem sprzedaż części samochodowych w cenach hurtowych i detalicznych od 1 września 2019 roku została wyłączona ze  zwolnienia podmiotowego.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200.000 zł. Jeżeli wartość sprzedaży przekroczy kwotę 200 tys. zł zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.
Zwolnienia podmiotowego nie stosuje się jednak do podatników dokonujących dostaw hurtowych i detalicznych części do:

• pojazdów samochodowych (PKWiU 45.3)
• motocykli (PKWiU 45.4).

W/w przepis wykluczający z kręgu podatników mogących korzystać ze zwolnienia od podatku podatników sprzedających części do samochodów obowiązuje od 1 września 2019 roku.
Czytelnik nie był podatnikiem VAT i korzystał ze zwolnienia ze względu na obroty, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.
W związku jednak z w/w zmianą, zdaniem Redakcji, Czytelnik powinien zarejestrować się jako podatnik VAT czynny. Niemniej jednak, wątpliwości dotyczącą uznania, czy mamy do czynienia z dostawą towarów czy też ze świadczeniem usług. O przedmiocie świadczenia przesądzać będzie zakres oraz specyfika wykonywanych czynności, użytych materiałów, obowiązujące klasyfikacje statystyczne oraz treść umów zawartych każdorazowo przez podatnika i jego kontrahenta.
Ustalenie czy określoną transakcję należy zakwalifikować jako dostawę towarów, czy jako świadczenie usług, wymaga wzięcia pod uwagę wszelkich okoliczności, w jakich następuje transakcja, w celu określenia jej elementów charakterystycznych i dominujących.
Co do zasady, dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług każde świadczenie powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji gdy jedna usługa obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia kilka świadczeń, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Tym samym, z ekonomicznego punktu widzenia usługi nie powinny być dzielone dla celów podatkowych wówczas, gdy tworzyć będą jedną usługę złożoną, obejmującą kilka świadczeń pomocniczych.
Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi złożonej.
Usługa złożona zawiera zatem kilka czynności (usług), z tym, że jedna z nich jest usługą zasadniczą przeważającą, nadającą danej usłudze jej główny charakter, przy czym wszystkie zmierzają do bezpośredniego zaspokojenia określonej potrzeby zamawiającego wskazanej w umowie. Aby móc wskazać, że dana usługa jest usługą złożoną, winna składać się ona z różnych świadczeń, których realizacja prowadzi jednak do jednego celu. Na usługę złożoną składa się więc kombinacja różnych czynności, prowadzących do realizacji określonego celu (do wykonania świadczenia zasadniczego), na który składają się różne świadczenia pomocnicze. Natomiast usługę należy uznać za pomocniczą, jeśli nie stanowi ona celu samego w sobie, lecz jest środkiem do pełnego zrealizowania lub wykorzystania usługi zasadniczej. Pojedyncza usługa traktowana jest zatem jak element usługi złożonej wówczas, jeżeli cel świadczenia usługi pomocniczej jest zdeterminowany przez usługę główną oraz nie można wykonać lub wykorzystać bez usługi pomocniczej usługi głównej. Istnienie jednego świadczenia złożonego nie wyklucza zastosowania do poszczególnych jego elementów odrębnych cen.
Powyższe wnioski wynikają z orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, które wyznaczają kryteria podziału na świadczenia złożone bądź kilka odrębnych świadczeń.
W orzeczeniach z 25 lutego 1999 r. w sprawie Card Protection Plan Ltd v. Commissioners of Customs & Excise, C-349/96, oraz z 22 października 2009 r. w sprawie Swiss Re Germany Holding GmbH v. Finanzamt München für Körperschaften, C-242/08, TSUE wskazał, że dla ustalenia, czy w danym przypadku mamy do czynienia ze świadczeniem złożonym, czy też z zespołem odrębnych świadczeń, istotne jest dokonanie analizy danej transakcji z punktu widzenia jej sensu ekonomicznego. Innymi słowy, zdaniem TSUE, podmiot dokonujący świadczenia powinien zweryfikować, czy dane świadczenie miałoby ekonomiczne uzasadnienie, gdyby zostało podzielone na poszczególne czynności, czy też właśnie z ekonomicznego punktu widzenia nabywane świadczenie stanowi jedną, kompleksową całość, a jego podział na poszczególne czynności miałby charakter sztuczny. W taki sposób identyfikowania świadczeń złożonych wpisuje się również stanowisko TSUE wyrażone w orzeczeniu z 29 marca 2007 r. w sprawie Aktiebolaget NN v. Skatteverket, C-111/05, w którym TSUE wskazał, że ocena ta powinna być dokonywana z punktu widzenia charakterystycznych cech danej transakcji.
Kryterium często stosowanym w kontekście świadczeń złożonych jest kryterium odrębności. Kryterium to opiera się na weryfikacji, czy poszczególne świadczenia mogą występować w obrocie gospodarczym niezależnie i czy mogą być wykonane przez dowolny inny podmiot. W przypadku odpowiedzi twierdzącej, nie następuje świadczenie złożone, lecz kilka odrębnych świadczeń, które powinny być dla celów opodatkowania VAT traktowane niezależnie od siebie. Takie stanowisko wywieźć można z orzeczenia TSUE z 11 czerwca 2009 r. w sprawie RLRE Tellmer Property sro, C-572/07, w którym istotnie TSUE stanął na stanowisku, że w przypadku usług najmu oraz usług sprzątania części wspólnych budynków następują dwa odrębne świadczenia dla celów VAT. Swoje stanowisko Trybunał oparł na tym, że usługi sprzątania części wspólnych budynku mogą być świadczone na różnych zasadach, to znaczy na przykład przez osoby trzecie wystawiające faktury obejmujące koszt tych usług bezpośrednio lokatorom lub przez wynajmującego zatrudniającego w tym celu własnych pracowników lub posługującego się przedsiębiorstwem zajmującym się sprzątaniem.
Z innych orzeczeń TSUE w sprawie świadczeń złożonych wynika, że w celu określenia świadczenia głównego w ramach świadczenia złożonego należy zbadać, jakie są oczekiwania klienta (rozumianego jako przeciętny konsument) w ramach transakcji i na tej podstawie ustalać świadczenie główne (wiodące), czyli to świadczenie, którego oczekuje od dostawcy klient (np. orzeczenie z 27 października 2005 r. w sprawie Levob Verzekeringen BV, C-41/04).
W opisywanym przypadku  Czytelnik  świadczy usługi polegające na naprawie samochodu oraz osobno sprzedaje części wykorzystywane w naprawie. Klient prawdopodobnie oczekuje aby po naprawie pojazd był sprawny, a aby tak się stało, Czytelnik musi ustalić co uległo zepsuciu oraz wymienić zepsutą część. Niemniej, Czytelnik mógłby również dokonać naprawy samochodu przy użyciu części przyniesionych przez klienta. Nie jest zatem niezbędna sprzedaż części przez Czytelnika, aby naprawa mogła zostać dokonana. Świadczenia te można zatem rozdzielić w taki sposób, że nie zmieni to ich charakteru ani wartości z punktu widzenia nabywcy, zatem, zdaniem Redakcji, powinny być traktowane jako niezależnie opodatkowane świadczenia.
Zatem, w związku z dostawą części samochodowych w myśl art. 113 ust. 13 ustawy o VAT Czytelnik utracił prawo do korzystania ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 w związku z art. 113 ust. 13 ustawy i od 1 września  opodatkowywać VAT wykonywane czynności.

Ewidencja w deklaracjach: VAT-7(19) lub (20) dostawa towarów oralubz świadczenie usług na terytorium kraju, opodatkowane stawką 23%, w poz.19 podstawa opodatkowania, w poz. 20 podatek należny.

Podstawa prawna: art. 113 ust. 1 i ust. 13 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług