W 1998 roku podatnik zakupił od Zarządu Miasta i Gminy w Opolu lokal usługowy z naliczeniem podatku VAT 22%. Nieruchomość chce sprzedać i czy na obecny moment przy sprzedaży trzeba naliczyć VAT? Nie ponosił po zakupie nakładów inwestycyjnych, jedynie bieżące remonty. Czy przy używaniu po tylu latach - jest jakiś punkt zaczepienia sprzedaży z VAT „zw” czy jedynie z VAT?
ODPOWIEDŹ
Przy sprzedaży nieruchomości, można zastosować zwolnienie z podatku VAT, uznając, że za pierwsze zasiedlenie uznaje się również rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne / działalności / tych budynków, po ich nabyciu, a nie wyłącznie ich oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków.
UZASADNIENIE
Zgodnie z ustawą o VAT, dostawa towarów (w tym nieruchomości) co do zasady podlega opodatkowaniu stawką 23%. Istnieją wyjątki, kiedy transakcje związane ze sprzedażą nieruchomości są zwolnione od opodatkowania podatkiem VAT. Skoro podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, należy wziąć pod uwagę przepis, zgodnie z którym, zwalnia się od opodatkowania dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
- dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
- pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Tak więc, dostawa lokalu użytkowego może zostać zwolniona z VAT, jeżeli:
- jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
- pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynęło więcej niż 2 lata.
Zgodnie z definicją zawartą w ustawie o VAT, przez pierwsze zasiedlenie należy rozumieć oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:
- wybudowaniu lub ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
W wyroku z 16 listopada 2017 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej jednoznacznie wskazał, że polska definicja pierwszego zasiedlenia jest niezgodna z dyrektywą, ponieważ wprowadza warunek aby pierwsze zasiedlenie miało miejsce w ramach czynności opodatkowanej. Prowadziło to do obligatoryjnego opodatkowania sprzedaży budynków, które były używane na własne potrzeby podatnika, co jest sprzeczne z celem dyrektywy.
Tak więc na podstawie przepisów Dyrektywy 2006/112 oraz orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej należy uznać, że zwolnienie z VAT będzie wynikało z faktu, że dostawa nieruchomości nastąpi już po pierwszym zasiedleniu, od którego upłynęły co najmniej dwa lata.
Redakcja nadmienia, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zostały dotychczas zmienione, zatem podatnik może powołać się na przepisy dyrektywy oraz orzecznictwa i zastosować zwolnienie.
EWIDENCJA W DEKLARACJACH: VAT-7(19) dostawę towarów zwolnionych z podatku VAT należy wykazać w poz. 10.
Podstawa prawna: art.2 ust.14, art. 5, art. 7, art. 8, art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług, art. 12 ust. 1 i 2 oraz art. 135 ust. 1 lit. j. Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.