Wystawiona została faktura - sprzedaż produktu dla klienta z Niemiec, natomiast towar został wysłany bezpośrednio na Węgry. Czy jest to transakcja trójstronna? Jak to należy rozliczyć?
ODPOWIEDŹ
Jeżeli będą spełnione warunki określone w ustawie o podatku VAT, opisane przez Czytelnika czynności będą stanowiły transakcję trójstronną.
UZASADNIENIE
Przez wewnątrzwspólnotową transakcję trójstronną rozumie się transakcję, w której spełnione są łącznie następujące warunki:
- w transakcji uczestniczy trzech podatników VAT zidentyfikowanych na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych w trzech różnych państwach członkowskich,
- transakcja trójstronna dotyczy dostaw tego samego towaru,
- towar jest wydawany przez pierwszego z podatników bezpośrednio ostatniemu w kolejności, przy czym przyjmuje się, że dostawa tego towaru jest dokonana między pierwszym i drugim podatnikiem oraz drugim i ostatnim podatnikiem
- w kolejności.
Opodatkowanie wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej może nastąpić na zasadach ogólnych lub w procedurze uproszczonej.
Na zasadach ogólnych, w przypadku opisanym przez Czytelnika, będziemy mieli do czynienia z transakcją łańcuchową:
W przypadku przyporządkowania transportu towarów dostawie dokonanej przez pierwszego w kolejności podatnika, tj podatnika z Polski, on dokonuje wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów na rzecz drugiego w kolejności podatnika, tj. podatnika z Niemiec.
Podatnik z Niemiec dokonuje na terytorium państwa członkowskiego, na którym towar znajduje się w momencie zakończenia jego transportu /Węgry/:
- wewnątrzwspólnotowego nabycia towaru /należy zauważyć, iż podatnik ten, podając numer VAT przyznany mu przez państwo członkowskie inne niż państwo członkowskie, na którym towary znajdują się w momencie zakończenia ich wysyłki lub transportu, jest również obowiązany, co do zasady, rozliczyć wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów na terytorium państwa członkowskiego, które wydało mu ten numer/, oraz
- dostawy „krajowej”.
Opodatkowanie dostaw towaru w ramach transakcji łańcuchowej na zasadach ogólnych w opisanej sytuacji powoduje zatem, co do zasady, konieczność rejestracji drugiego w kolejności podatnika w państwie członkowskim, w którym kończy się transport towaru w celu rozliczenia podatku z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów i dostawy towaru w tym państwie.
Procedura uproszczona w wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej polega na:
- objęciu obowiązkiem zapłaty podatku ostatecznego nabywcy towaru, czyli trzeciego w kolejności podatnika, z tytułu dostawy krajowej pomiędzy drugim a trzecim w kolejności podatnikiem na terytorium państwa członkowskiego, na którym towar znajduje się w momencie zakończenia jego wysyłki lub transportu;
- uznaniu, iż doszło do opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towaru przez drugiego w kolejności podatnika VAT zarówno na terytorium państwa członkowskiego, na którym towar znajduje się w momencie zakończenia jego wysyłki lub transportu, jak i na terytorium państwa, które wydało numer identyfikacyjny dla VAT drugiemu w kolejności podatnikowi.
Zatem, pomimo że w transakcję trójstronną zaangażowane są trzy podmioty, jedynym podatnikiem, który zobowiązany jest do rozliczenia podatku VAT, jest trzeci w kolejności podatnik (ostateczny nabywca towaru), który dokonuje samoobliczenia podatku z tytułu nabycia towaru od drugiego w kolejności podatnika i traktuje to nabycie jako wewnątrzwspólnotowe nabycie towaru.
Zastosowanie procedury uproszczonej w wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej wymaga spełnienia łącznie następujących warunków:
- dostawa odbywa się pomiędzy trzema podatnikami VAT zidentyfikowanymi na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych w trzech różnych państwach członkowskich,
- dostawa na rzecz podatnika z Węgier musi być bezpośrednio poprzedzona wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów u drugiego w kolejności podatnika,
- podatnik z Niemiec, dokonujący dostawy na rzecz ostatniego w kolejności podatnika, nie może posiadać siedziby działalności w państwie członkowskim, w którym kończy się transport lub wysyłka,
- podatnik z Niemiec musi stosować wobec pierwszego i ostatniego w kolejności podatnika ten sam numer identyfikacyjny na potrzeby VAT, który został mu przyznany przez państwo członkowskie inne niż to, w którym zaczyna się lub kończy transport lub wysyłka,
- podatnik z Węgier musi stosować numer identyfikacyjny na potrzeby VAT państwa członkowskiego, w którym kończy się transport lub wysyłka,
- ostatni w kolejności podatnik /z Węgier/ zostaje wskazany przez drugiego w kolejności podatnika /z Niemiec/ jako obowiązany do rozliczenia podatku VAT od dostawy towarów realizowanej w ramach procedury uproszczonej.
Zatem z uwagi na zastosowanie do wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej procedury uproszczonej rozliczania podatku VAT obowiązki ewidencyjne dot. wystawienia faktury z odpowiednimi informacjami dla celów VAT są ograniczone w stosunku do drugiego podatnika w łańcuchu, a podatek jest rozliczany przez ostatniego podatnika.
Reasumując, w przypadku, gdy transport towaru będzie dokonany z Polski, Czytelnik, który jest pierwszym podatnikiem w wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej, wykazuje wewnątrzwspólnotową dostawę towarów w deklaracji podatkowej i informacji podsumowującej.
EWIDENCJA W DEKLARACJACH: W VAT-7(19) w poz. 21 „wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów”. W informacji podsumowującej VAT-UE - wewnątrzwspólnotową dostawę towarów należy wykazać w części C (informacja o wewnątrzwspólnotowych dostawach towarów).
Podstawa prawna: art.5 ust. 1, art.22, art.135 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.