Stawka VAT dla budowy budynku mieszkalno-usługowego

Odpowiedź

Zastosowanie znajdzie stawka VAT 8%, jeżeli przedmiotem umowy jest wybudowanie budynku mieszkalno-usługowego sklasyfikowanego w PKOB w dziale 11 (PKOB 1122) i umowa ta dotyczy wykonania budynku jako całości.

Uzasadnienie

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, a przez świadczenie usług każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. Towary lub usługi będące przedmiotem czynności VAT, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów i usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.
Zgodnie z art. 41 ust. 1 w powiązaniu z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług stawka podatku wynosi 23%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.  Obniżoną do 8% stawkę VAT zgodnie z art. 41 ust. 12 ustawy stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.
Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 - wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, z zastrzeżeniem ust. 12b (art. 41 ust. 12a ustawy).

Zgodnie z art. 41 ust. 12b,  tym przepisem do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym nie zalicza się:

1. budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m2,
2. lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m2.

W przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej limity określone w ust. 12b - 8% stawkę podatku, stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej, w myśl art. 41 ust. 12c ustawy.
W przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej limity określone w ust. 12b - 8% stawkę podatku, stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej, w myśl art. 41 ust. 12c ustawy.
Przez obiekty budownictwa mieszkaniowego rozumie się budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w PKOB w dziale 11.
Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) dział PKOB 11 obejmuje:

• budynki mieszkalne jednorodzinne - 111,
• budynki o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe - 112, w tym: budynki o trzech i więcej mieszkaniach (PKOB 1122),
• budynki zbiorowego zamieszkania - 113.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęć: budowa, remont, modernizacja, termomodernizacja oraz przebudowa, dlatego też w tym zakresie należy odwołać się do przepisów prawa budowlanego.
Zgodnie z art. 3 pkt 6 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, przez budowę należy rozumieć wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego.
W myśl art. 3 pkt 1 i 2 w/w ustawy pod pojęciem obiektu budowlanego rozumie się budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych. Budynkiem zaś jest taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiadający fundamenty i dach.
W przedstawionej sprawie warunkiem zastosowania stawki 8%, jest łączne spełnienie dwóch przesłanek, tj. zakres wykonywanych czynności musi dotyczyć czynności wskazanych w art. 41 ust. 12 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji, przebudowy budynków lub ich części bądź ich dostawy i jednocześnie budynki bądź ich części, których dotyczą ww. czynności, muszą być zaliczane do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że transakcja nie może korzystać z preferencyjnej stawki podatku w wysokości 8%.
Ponadto, zastosowanie właściwej stawki podatku uzależnione jest od postanowień umowy na wykonanie robót budowlanych. Jeżeli przedmiotem umowy są roboty budowlane w budynkach mieszkalnych (PKOB 11) jako całości - wówczas podlegają one opodatkowaniu z zastosowaniem stawki 8%. Natomiast jeżeli w umowie jest wskazane, że roboty budowlane dotyczą poszczególnych części budynku, tj. powierzchni mieszkalnych i odrębnie powierzchni niemieszkalnych, wówczas w odniesieniu do części mieszkalnej zastosowanie znajduje 8% stawka podatku, natomiast do usług wykonywanych w części niemieszkalnej - stawka podatku w wysokości 23%.
Czytelnik wykonuje roboty budowlane związane z budową budynku mieszkalno-usługowego o łącznej powierzchni użytkowej budynku wynoszącej 360,79 m2 z czego część mieszkalna zajmuje 194,30 m2 tj. 53,85 % całej powierzchni, a część usługowa zajmuje 166,49 m2 tj. Jeżeli zatem, przedmiotem zawartej umowy jest kompleksowa budowa budynku jako całości. 
Jeśli przedmiotem umowy jest wybudowanie budynku mieszkalno-usługowego sklasyfikowanego w PKOB w dziale 11 (PKOB 1122) i umowa ta dotyczy wykonania budynku jako całości, to czynności wykonywane przez Czytelnika dotyczące budowy ww. budynku korzystać będą z obniżonej 8% stawki podatku od towarów i usług, na podstawie art. 41 ust. 2 i ust. 12, ust. 12a i ust. 12b w zw. z art. 146aa ust. 1 pkt 2 ustawy.

Ewidencja w deklaracjach: W VAT-7 dostawa towarów oraz świadczenie usług na terytorium kraju, opodatkowane stawką 8% - poz. 17- podstawa opodatkowania, poz. 18. – podatek należny.

 

Podstawa prawna: art. 2 pkt 12, art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 5a, art. 7, art. 8, art. 41 ust. 1 i ust. 2 w powiązaniu z art. 146aa ust. 1 pkt 1 i pkt 2, art. 42 ust. 12, 12a, 12b ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.