0
1316
Usługa wynajmu samej naczepy do samochodu osobowego, który opuszcza granicę Polski a usługa świadczona jest na rzecz kontrahenta unijnego, który z tej naczepy będzie korzystał dopiero na terenie Unii. Czy prawidłowo opodatkuję transakcję, dzieląc ją do granicy polskiej stawka 23% a poza granicą w kraju unijnym nie podlega opodatkowaniu?
ODPOWIEDŹ
W powyższej sytuacji, jeżeli Czytelnik dokonuje krótkotrwałego wynajmu naczepy, to ponieważ została ona oddana do użytkowania usługobiorcy w Polsce, czynność tę należy opodatkować stawką VAT 23%. W przypadku wynajmu długoterminowego czynność będzie podlegała opodatkowaniu w kraju usługobiorcy.
UZASADNIENIE
Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ustawy o podatku od towarów i usług miejscem świadczenia, czyli opodatkowania danej usługi, w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym usługobiorca posiada siedzibę działalności gospodarczej. Oznacza to, że świadczenie usług poza terytorium Polski, co do zasady będzie opodatkowane w danym kraju, w którym usługobiorca ma swoją siedzibę. Jeżeli usługa świadczona jest dla stałego miejsca prowadzenia działalności a siedziba znajduje się w innym miejscu, to miejscem świadczenia jest to stałe miejsce prowadzenia działalności. W przypadku, gdy podatnik będący usługobiorcą nie posiada siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym posiada on stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu. Natomiast jak wynika z art. 28c ustawy, w przypadku świadczenia usług na rzecz podmiotów niebędących podatnikami miejscem świadczenia jest miejsce, w którym usługodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej.
Na potrzeby ustalenia miejsca świadczenia usług ustawodawca w art. 28a ustawy określił co należy rozumieć pod pojęciem podatnik. I tak, podatnikami są osoby prowadzące samodzielnie działalność gospodarczą, osoby prawne niebędące podatnikami na podstawie lit. a, które są zidentyfikowane lub obowiązane do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej.
Ponadto, aby prawidłowo ustalić miejsce opodatkowania wynajmu naczepy należy przeanalizować definicję środka transportu, która została zawarta w rozporządzeniu wykonawczym Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 roku ustanawiającym środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodane dyrektywie unijnej. I tak, zgodnie z art. 38 ust. 1, 2 i 3 środek transportu obejmuje pojazdy, mechaniczne lub inne, a także innego rodzaju wyposażenie i urządzenia służące do przewozu osób lub rzeczy z miejsca na miejsce, w tym przeznaczone do ciągnięcia, przesuwania lub pchania przez pojazdy, i zasadniczo zaprojektowane oraz faktycznie nadające się do wykorzystania w celu transportu. Do nich należą w szczególności następujące pojazdy: pojazdy lądowe, takie jak samochody, motocykle, rowery, trójkołowce oraz pojazdy turystyczne, przyczepy i naczepy, wagony kolejowe, statki, statki powietrzne, pojazdy dostosowane specjalnie do przewozu osób chorych lub rannych, ciągniki i inne pojazdy rolnicze, pojazdy o napędzie mechanicznym lub elektrycznym przeznaczone dla osób niepełnosprawnych. Natomiast do środków transportu nie należą pojazdy, które są trwale unieruchomione oraz kontenery.
Z powyższego wynika, że dla określenia miejsca świadczenia wynajmu naczepy należy odnieść się do przepisów dotyczących wynajmu środków transportu.
Oprócz zasady ogólnej dotyczącej określenia miejsca świadczenia usług ustawodawca w art. 28j ust. 1 i 2 ustawy określił szczególny przypadek dla krótkotrwałego wynajmu środków transportu - co oznacza ciągłe posiadanie środka transportu lub korzystanie z niego przez okres nieprzekraczający 30 dni. W takim przypadku miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym te środki transportu są faktycznie oddawane do dyspozycji usługobiorcy. Oznacza to, że istotna dla prawidłowego określenia miejsca opodatkowania usługi będzie umowa zawarta pomiędzy stronami najmu, która powinna regulować terminy użytkowania środka transportu, a także miejsce oddania tych środków do dyspozycji usługobiorcy. Szczególne miejsce opodatkowania zostało również określone w art. 28j ust. 3 ustawy dlawynajmu innego niż krótkoterminowy, na rzecz podmiotów niebędących podatnikami - wówczas miejscem opodatkowania jest miejsce, gdzie usługobiorca posiada siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.
Z powyższego wynika, że krótkotrwały wynajem naczepy niezależnie na rzecz jakiego podmiotu się odbywa należy opodatkować w kraju, w którym jest ona faktycznie oddawana do dyspozycji usługobiorcy, natomiast inny niż krótkotrwały wynajem opodatkowany będzie zawsze w kraju siedziby, stałego miejsca zamieszkania lub zwykłego miejsca pobytu usługobiorcy (na rzecz podatników na podstawie art. 28b, natomiast na rzecz podmiotów niebędących podatnikami na podstawie art. 28j ust. 3).
W opisanym zatem przypadku, jeżeli Czytelnik dokonuje krótkotrwałego wynajmu naczepy, to z uwagi na to, że (jak wynika z opisu) została ona oddana do użytkowania usługobiorcy w Polsce, czynność tę należy opodatkować stawką VAT w wys. 23%. Natomiast w przypadku wynajmu długoterminowego czynność będzie podlegała opodatkowaniu w kraju usługobiorcy i należy wówczas wystawić fakturę bez stawki i kwoty podatki z adnotacją „odwrotne obciążenie” (art. 106e ust. 1 pkt 18).
EWIDENCJA W DEKLARACJACH: W deklaracji VAT-7(17) wynajem opodatkowany w kraju należy wykazać w pozycji 19 podstawę opodatkowania i w pozzcji 20 podatek należny, natomiast wynajem opodatkowany w kraju usługobiorcy należy wykazać w pozycji 19 podstawę opodatkowania oraz w przypadku usług opodatkowanych zgodnie z art. 28b również w pozycji 20.
Ewa Kot
Podstawa prawna: art. 28a, art. 28b, art, 28c, art. 28j i art. 106e ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT, art. 38 Rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15.03.2011 roku ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.
