Transakcje łańcuchowe i trójstronne

1. Transkacje łańcuchowe

1.1. Kiedy wytępuje transakcja łańcuchowa

Zgodnie z art. 7 ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług, w przypadku gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, uznaje się, że dostawy towarów dokonał każdy z podmiotów biorących udział w tych czynnościach. 
Dostawa łańcuchowa to dostawa, w której uczestniczy kilka podmiotów i dotyczy tego samego towaru. Polega na tym, że pierwszy podmiot wydaje towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, przy czym towar ten jest wysyłany lub transportowany. Cechą szczególną dostaw łańcuchowych jest to, że fizycznie dochodzi tylko do jednego wydania towaru i do kilku dostaw w rozumieniu prawnym. Każdy z podmiotów uczestniczących w łańcuchu dostaw ma prawo do dysponowania towarem jak właściciel, każdy z podmiotów biorących udział w transakcji rozpoznaje dostawę towarów na rzecz kolejnego. Transakcje łańcuchowe mogą mieć charakter:

• krajowy - wszystkie biorące w niej udział podmioty są zlokalizowane na terytorium jednego kraju i towar ulega przemieszczeniu tylko na terytorium kraju,
• międzynarodowy - podmioty biorące w niej udział znajdują się na terytorium dwóch lub więcej państw i towar ulega przemieszczeniu pomiędzy tymi państwami.

1.2. Transkacje krajowe

Transakcję krajową omówimy na przykładzie:

Przykład 1
Firma produkcyjna “Alfa” z siedzibą we Wrocławiu (D) zamówiła towar u swojego dostawcy hurtowego (C) z Wrocławia.  Jednak C nie ma zamówionego towaru w magazynie i złożył zamówienie u kolejnego hurtownika z siedzibą w Opolu (B). B również nie ma zamówionego towaru i złożył zamówienie bezpośrednio u producenta towaru w Poznaniu (A). Producent towaru organizuje transport i dostarcza go bezpośrednio z Poznania do pierwszego podmiotu we Wrocławiu.

W powyższym przykładzie dojdzie zatem do trzech dostaw w sensie prawnym, tj. podmiot A dokona dostawy do podmiotu B, podmiot B dokona dostawy do podmiotu C, a podmiot C dokona dostawy do podmiotu D. Fizyczne wydanie towaru będzie miało miejsce pomiędzy producentem towaru (A) a składającym pierwsze zamówienie, tj. firmą”Alfa” (D).
Z uwagi na to, że każdy z podmiotów, zawierając umowę z następnym, dysponuje w sensie prawnym towarem jak właściciel, należy przyjąć, że spełnione są cechy do uznania (zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy) każdej transakcji za dostawę towaru. Zgodnie z tym przepisem przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W świetle powyższych przepisów oraz art. 7 ust.8 ustawy każda z poszczególnych dostaw spełnia kryteria uznania jej za dostawę towarów pomimo braku fizycznego posiadania towaru. W konsekwencji każdy z dostawców (podmioty A, B i C) jest zobowiązany do wystawienia faktury VAT i do rozliczenia należnego podatku VAT, a nabywca towarów ma prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów (podmioty B, C i D). 
Zatem, takie przypadki należy potraktować tak, jakby każdy z tych podmiotów dokonał nabycia towarów, a następnie ich dostawy do kolejnego podmiotu.

1.3. Transakcje międzynarodowe

W przypadku międzynarodowej transakcji łańcuchowej, gdy towar ulega przemieszczeniu pomiędzy różnymi krajami, najważniejszą kwestią jest ustalenie, której dostawie należy przyporządkować transport towarów. Ma to bowiem decydujące znaczenie z punktu widzenia ustalenia miejsca świadczenia dla każdej z dostaw, a w konsekwencji określenie skutków podatkowych dla podmiotów dokonujących poszczególnych dostaw w transakcji łańcuchowej. Transport towarów można przyporządkować tylko jednej transakcji w łańcuchu i taką transakcję nazywa się potocznie „ruchomą”. Pozostałe transakcje mają charakter dostaw „nieruchomych”.

1.3.1. Transkacja ruchoma

Miejsce świadczenia dla dostaw  „ruchomych”, zostało określone w art.22 ust.2 ustawy o VAT. W przypadku gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, przy czym towar ten jest wysyłany lub transportowany, to wysyłka lub transport tego towaru jest przyporządkowana tylko jednej dostawie; jeżeli towar jest wysyłany lub transportowany przez nabywcę, który dokonuje również jego dostawy, przyjmuje się, że wysyłka lub transport jest przyporządkowana dostawie dokonanej dla tego nabywcy, chyba że nabywca ten udowodni, że wysyłkę lub transport towaru należy zgodnie z zawartymi przez niego warunkami dostawy przyporządkować jego dostawie.
Przepisy ustawy o VAT nie precyzują przy tym, w jaki sposób należy rozumieć użyte w przywołanych regulacjach sformułowanie „przyporządkowanie” transportu do danej dostawy. Istotne jest, że pod pojęciem dostawy ruchomej należy rozumieć dostawę, która obejmuje rzeczywiste przemieszczenie towaru stanowiące wewnątrzwspólnotową dostawę towaru lub eksport towarów. Istotnym jest także, iż tylko jedna dostawa w łańcuchu może zostać uznana za dostawę ruchomą. Wskazówką dla celów określenia podmiotu, który rzeczywiście dokonuje ruchomej dostawy towaru są m.in. wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej [w szczególności wyrok z dnia z 6 kwietnia 2006 r.  w sprawie EMAG Eder OHG (C-245/04) lub wyrok z dnia 16 grudnia 2010 r. w sprawie Euro Tire Holding BV (C-430/09)] oraz poglądy prezentowane przez organy podatkowe i sądy administracyjne.

1.3.2. Organizacja transportu

Dla określenia, która z dostaw w łańcuchu będzie postrzegana jako dostawa ruchoma, konieczne jest ustalenie, który z podmiotów uczestniczących w transakcji łańcuchowej jest odpowiedzialny za organizowanie transportu towarów. Posługując się  orzecznictwem organów podatkowych oraz sądów administracyjnych w tym zakresie (np. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 maja 2017 r. o sygn. 114-KDIP1-2.4012.94.2017.1.RM; interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 14 lipca 2017 r. 0114-KDIP1-2.4012.134.2017.2.RM; interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 14 lipca 2017 r. o sygn. 0114-KDIP1-2.4012.69.2017.2.IG), w celu wskazania podmiotu odpowiedzialnego za organizację transportu towarów należy wziąć pod uwagę następujące czynniki:

• realną organizację wysyłki towarów, na którą składa się szereg czynników odnoszących się do ustalenia szczegółów dotyczących wysyłki towarów, w tym m.in wybór przewoźnika – przy czym zaangażowanie określonego podmiotu sprowadzające się wyłącznie do wskazania preferowanego przewoźnika nie stanowi przesłanki do uznania go za organizatora transportu, gdyż na realną organizację wysyłki składają się również ustalanie szczegółów oraz warunków transportu z przewoźnikiem, czy ustalanie terminów [daty i miejsca] wywozu towarów;
• faktyczny, bezpośredni kontakt z przewoźnikiem przed, w trakcie i ewentualnie po transporcie (np. w zakresie zapotrzebowania na transport i szczegółów wysyłki);
• treść zawartej z przewoźnikiem umowy dotyczącej warunków transportu oraz jego organizacji;
• inne czynności polegające w szczególności na bezpośrednim zaangażowaniu w organizację transportu towarów,
• kluczową okolicznością jest to, który podmiot rzeczywiście jest odpowiedzialny za techniczne i organizacyjne aspekty związane z organizacją oraz wysyłką towarów (bez wpływu na powyższe pozostaje fakt kto jest obciążony kosztami transportu),
• zakres czynności, które wykonuje podmiot w związku z organizowaniem transportu - nawet jeżeli to nie on wskazuje firmę transportową - przesądza o tym, że to dany podmiot jest organizatorem transportu,
• odpowiedzialność za techniczne aspekty transportu determinują organizatora, a nie fakt formalnej zapłaty za wysyłkę.

1.3.3. Transakcja „nieruchoma”

Po przyporządkowaniu wysyłki lub transportu jednej dostawie pozostałe dostawy towarów uznaje się za tzw. dostawy nieruchome i miejsce świadczenia określa się na podstawie art.22 ust.3 ustawy o VAT. W takim przypadku dostawę towarów, która:

1. poprzedza wysyłkę lub transport towarów, uznaje się za dokonaną w miejscu rozpoczęcia wysyłki lub transportu towarów;
2. następuje po wysyłce lub transporcie towarów, uznaje się za dokonaną w miejscu zakończenia wysyłki lub transportu towarów.

W celu prawidłowego przyporządkowania wysyłki lub transportu jednej z dokonanych dostaw należy dokonać całościowej oceny wszystkich okoliczności pozwalających na ustalenie, która dostawa spełnia wszystkie przesłanki związane z dostawą „ruchomą”. Po przyporządkowaniu wysyłki lub transportu jednej z dostaw, pozostałe z dostaw towarów uznaje się za dostawy „nieruchome”.
Z powyższych przepisów wynika, że wszystkie dostawy poprzedzające wysyłkę lub transport towarów są opodatkowane w państwie rozpoczęcia transportu lub wysyłki, natomiast wszystkie dostawy następujące po dokonaniu transportu lub wysyłki są opodatkowane w państwie zakończenia transportu lub wysyłki tych towarów.
Szczególny sposób określenia miejsca świadczenia dla transakcji łańcuchowych został zapisany w art.22 ust.4 ustawy o VAT i mówi on, że w przypadku gdy miejscem rozpoczęcia wysyłki lub transportu towarów jest terytorium państwa trzeciego, dostawę towarów dokonywaną przez podatnika lub podatnika podatku od wartości dodanej, który jest również podatnikiem z tytułu importu albo zaimportowania tych towarów, uważa się za dokonaną na terytorium państwa członkowskiego importu albo zaimportowania tych towarów.

Przykład 2
Podatnik polski “B” nabywa towar w Chinach, ale towar jest odprawiany bezpośrednio na Ukrainę.
Transakcje te odbywają się poza polskim systemem VAT. Polski podatnik musi je rozliczyć zgodnie z przepisami obowiązującymi w Chinach lub na Ukrainie. Nie należy ujmować ich w deklaracji VAT.

W opisanym przypadku towary dostarczane są bezpośrednio z Chin na Ukrainę, i w zależności od tego kto dokonuje odprawy na Ukrainie rozliczenie transakcji będzie wyglądało następująco:

1)  Odprawy celnej na Ukrainie dokonuje ostateczny nabywca C

A Chiny          -------->         B Polska      -------->          C Ukraina
•         ----------------------------------------------->         •
TOWAR

Ponieważ miejscem rozpoczęcia wysyłki towaru jest kraj spoza Unii (kraj trzeci),  to w celu ustalenia miejsca dostawy towarów należy zastosować art.22 ust.4 ustawy o VAT.
W transakcjach łańcuchowych związanych z importem towarów, transport powinien być bezpośrednio przypisany do dostawy towarów nie wcześniej niż dostawa realizowana na rzecz importera towarów.
Jeżeli spółka C dokonuje importu na terenie Ukrainy, należy uznać, że transport jest przyporządkowany dostawie dokonanej do spółki C.

A Chiny         -------->         B Polska      -------->         C Ukraina
                                                                                    dostawa ruchoma
•         ---------------------------------------------------->         •
TOWAR

Biorąc powyższe przepisy pod uwagę należy stwierdzić, iż dostawy pomiędzy podmiotem A i B rozliczone będą na terenie Chin, wg obowiązującego tam porządku prawnego, Polska spółka B dokona eksportu z Chin na rzecz podmiotu  C Ukraina. Importerem odpowiedzialnym za rozliczenie podatku VAT będzie zatem spółka C.  

2)  Odprawy celnej na Ukrainie dokonuje nabywca B

Jeżeli podmiot B dokonuje importu na terenie Ukrainy, należy uznać, że transport jest przyporządkowany dostawie dokonanej do B.

A Chiny          -------->         B Polska      -------->          C Ukraina
dostawa ruchoma
•         ----------------------------------------------->         •
TOWAR

W tej sytuacji dostawy pomiędzy podmiotem A i B rozliczone będą jako eksport z Chin na Ukrainę, wg obowiązującego tam porządku prawnego, Polska spółka B dokona Importu z Chin na teren Ukrainy a następnie dokona dostawy krajowej na terenie Ukrainy na rzecz podmiotu C Ukraina. Importerem odpowiedzialnym za rozliczenie podatku VAT będzie zatem spółka polska B.
W obu przypadkach transakcje dokonywane przez Polski podmiot B będą poza polskim podatkiem VAT i nie należy ich rozliczać ani wykazywać w deklaracji VAT na terenie Polski.

Przykład 3
Polski producent (A) sprzedaje towar niemieckiemu nabywcy (B), który z kolei odsprzedaje go japońskiej firmie (C). Towar jest transportowany lub wysyłany bezpośrednio od polskiego producenta do japońskiego nabywcy.

W tej sytuacji dochodzi do dwóch odrębnych transakcji dostawy towaru: między firmą polską i firmą niemiecką (A i B) oraz między firmą niemiecką i firmą z Japonii (B i C). Towar został wysłany przez polską firmę (A), co oznaczałoby, że realizowaną przez nią dostawę na rzecz niemieckiej firmy (B) należy uznać za dostawę „ruchomą”. Mimo tego, że nabywcą towaru jest kontrahent unijny, firma nie może uznać jej za wewnątrzwspólnotową dostawę towaru (WDT) ze względu na fakt, że towar wysyłany jest (po dokonaniu odprawy celnej w Polsce) do Japonii (tj. kraju trzeciego), a nie na terytorium innego kraju UE. Przedmiotową dostawę firma powinna zatem uznać za dostawę eksportową, mimo że nabywcą towaru nie jest podmiot z kraju trzeciego, tylko UE. Należy zauważyć, że w odniesieniu do uznania transakcji za eksportową przepisy o VAT nie stawiają żadnych warunków co do nabywcy towaru. Może nim być również nabywca unijny. Natomiast istotne znaczenie ma to, aby nastąpił potwierdzony przez urząd celny wywóz towarów z terytorium kraju poza terytorium Wspólnoty w wykonaniu czynności określonych w art.7.
W przedstawionym przykładzie warunek ten został spełniony, dlatego polski podatnik ma prawo do opodatkowania tej transakcji 0 % stawką VAT, pod warunkiem posiadania potwierdzenia przez urząd celny wywozu towarów z terytorium kraju na terytorium Japonii. Natomiast dostawa realizowana przez niemiecką firmę na rzecz japońskiego nabywcy (C) będzie uznana za dostawę „nieruchomą”. Miejscem jej opodatkowania będzie terytorium kraju, w którym towary znajdują się w momencie dostawy, czyli Japonia.

Przykład 4
Polski podatnik VAT UE (B) dokonuje dostawy towaru, który zakupił od podmiotu z Ukrainy(A), na rzecz niemieckiego podatnika VAT UE (C). Transport tego towaru odbywa się z Ukrainy przez Polskę do Niemiec. Polski podatnik VAT zobowiązany jest w Polsce do rozliczenia podatku VAT z tytułu importu towarów z Ukrainy.
Również w tym przypadku mamy do czynienia ze szczególnym sposobem określenia miejsca świadczenia dla tego typu transakcji łańcuchowych zawartym w art.22 ust.4 ustawy o VAT.
Tak więc dostawę towaru na rzecz niemieckiego nabywcy (C) należy opodatkować w Polsce. Dostawa ta spełnia definicję wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, dlatego też polski dostawca (B) rozpozna u siebie WDT, natomiast dla podatnika z Niemiec będzie to WNT.

2. Transakcje trójstronne

Szczególny rodzaj transakcji łańcuchowych stanowią wewnątrzwspólnotowe transakcje trójstronne (WTT). Definicję tych transakcji zawiera art.135 ust.1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym przez WTT należy rozumieć transakcję spełniającą łącznie poniższe warunki:

1. trzech podatników VAT zidentyfikowanych na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych w trzech różnych państwach członkowskich uczestniczy w dostawie towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności, przy czym dostawa tego towaru jest dokonana między pierwszym i drugim oraz drugim i ostatnim w kolejności,
2. przedmiot dostawy jest wysyłany lub transportowany przez pierwszego lub też transportowany przez drugiego w kolejności podatnika VAT lub na ich rzecz z terytorium jednego państwa członkowskiego na terytorium innego państwa członkowskiego.

W razie braku łącznego spełnienia powołanych powyżej wymagań, dokonane dostawy muszą być opodatkowane na zasad ogólnych określonych przez art. 7 ust.8 ustawy o VAT, czyli tak jak transakcje łańcuchowe opisane w punkcie 1  niniejszego artykułu, co oznacza, że każdy z podatników uczestniczących w obrocie dokonał transakcji i stosownie do jej zakresu obowiązany jest do właściwego opodatkowania dokonanej czynności.

2.1. Procedura uproszczona w ramach wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej

Kontrahenci biorący udział w wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej mają możliwość zastosowania procedury uproszczonej w ramach tej transakcji. Zasady stosowania procedury uproszczonej w zakresie wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej określają przepisy art.135-138 ustawy o VAT. Dają one możliwość ułatwienia zasad opodatkowania dostawy towarów dokonywanej pomiędzy trzema podatnikami w różnych krajach Unii Europejskiej.
Ułatwienie to prowadzi do przeniesienia opodatkowania nabycia dostarczanych towarów na ostatniego w kolejności podatnika, co z kolei skutkuje uproszczeniem zasad rozliczenia podatku dla podatnika występującego jako drugi w kolejności.

2.1.1. Warunki stosowania procedury uproszczonej WTT

Zgodnie z art.135 ust.1 pkt.4 ustawy o VAT, należy stwierdzić, iż uproszczona procedura w zakresie opodatkowania WTT prowadzi do rozliczenia VAT przez ostatniego w kolejności podatnika, na rzecz którego dokonana została dostawa towarów przez podatnika występującego jako drugi w kolejności. Żeby zastosowanie takiego uproszczonego rozliczenia podatku było możliwe, muszą być spełnione łącznie poniższe wymagania:

1. dostawa na rzecz ostatniego w kolejności podatnika VAT musi być bezpośrednio poprzedzona wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów u drugiego w kolejności podatnika VAT;
2. drugi w kolejności podatnik VAT dokonujący dostawy na rzecz ostatniego w kolejności podatnika VAT nie może posiadać siedziby lub miejsca zamieszkania w państwie członkowskim, w którym kończy się transport lub wysyłka;
3. drugi w kolejności podatnik VAT musi stosować wobec pierwszego i ostatniego w kolejności podatnika VAT ten sam numer identyfikacyjny na potrzeby VAT, który został mu przyznany przez państwo członkowskie inne niż to, w którym zaczyna się lub kończy transport lub wysyłka;
4. ostatni w kolejności podatnik VAT musi stosować numer identyfikacyjny na potrzeby VAT państwa członkowskiego, w którym kończy się transport lub wysyłka;
5. ostatni w kolejności podatnik VAT musi zostać wskazany przez drugiego w kolejności podatnika VAT jako obowiązany do rozliczenia VAT od dostawy towarów realizowanej w ramach procedury uproszczonej.

Podsumowując, zastosowanie procedury uproszczonej w ramach WTT prowadzi do przeniesienia obowiązku opodatkowania dokonanej dostawy towarów z drugiego podatnika VAT na rzecz podatnika występującego jako ostatni w kolejności.

2.1.2. Obowiązki drugiego podatnika w procedurze uproszczonej

Z przepisów art.136 ustawy o VAT wynika, że prawo do uznania przez drugiego w kolejności polskiego podatnika VAT, że WNT zostało u niego opodatkowane, zostało uzależnione od wystawienia przez niego finalnemu nabywcy faktury, która poza wymaganą treścią ogólną zawiera również:

1. adnotację „VAT: Faktura WE uproszczona na mocy art. 135–138 ustawy o ptu” lub „VAT: Faktura WE uproszczona na mocy art. 141 Dyrektywy 2006/112/WE”;
2. stwierdzenie, że podatek z tytułu dokonanej dostawy zostanie rozliczony przez ostatniego w kolejności podatnika podatku od wartości dodanej;
3. numer identyfikacji podatkowej pod którym jest zidentyfikowany dla potrzeb transakcji wewnątrzunijnych, który jest stosowany przez niego wobec pierwszego i ostatniego w kolejności podatnika podatku od wartości dodanej;
4. numer identyfikacyjny stosowany na potrzeby podatku od wartości dodanej ostatniego w kolejności podatnika.

Przykład 5
Firma z Polski nabyła 2 lutego 2020 roku od niemieckiego producenta towar (urządzenie do pakowania) za kwotę 50.000 zł i odsprzeda to urządzenie kontrahentowi z Czech. Towar zostanie przetransportowany przez niemieckiego dostawcę bezpośrednio do kontrahenta z Czech, który kupił urządzenie, 8 lutego 2020 roku za kwotę 58.000 zł.

Polski podatnik rozpoznaje u siebie dwie odrębne transakcje:

1. WNT od niemieckiego dostawcy - od którego nie ma obowiązku rozliczenia VAT,
2. dostawę do nabywcy z Czech, która stanowi dostawę poza terytorium kraju, niepodlegającą opodatkowaniu VAT w Polsce (NP).

Polski podatnik jest zobowiązany, zgodnie z art.138 ust.1 ustawy o VAT, do prowadzenia szczególnej ewidencji na potrzeby stosowania procedury uproszczonej. Ustawodawca wskazuje, że (oprócz danych określonych w art.109 ust.3) należy w niej podać ustalone wynagrodzenie za dostawy w ramach procedury uproszczonej oraz nazwę i adres ostatniego w kolejności podatnika podatku od wartości dodanej.
Ponadto konieczne jest wykazanie informacji o dokonanych WTT w deklaracji podatkowej VAT-7 oraz informacjach podsumowujących VAT UE.
W deklaracji podatkowej VAT-7 w omawianym przykładzie należy:

1. wykazać wartość WNT od pierwszego w kolejności podatnika, bez podatku od towarów i usług. W sytuacji przedstawionej w przykładzie wartością netto będzie kwota 50.000 zł;
2. wykazać w pozycji 11 deklaracji („Dostawa towarów oraz świadczenie usług poza terytorium kraju”) dostawę towarów na rzecz ostatniego uczestnika transakcji, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, będzie to kwota 58.000 zł;
3. zaznaczyć kwadrat 66 w części „F” deklaracji informujący o tym, że podatnik jest uczestnikiem transakcji WTT.

W informacji podsumowującej VAT-UE należy natomiast wykazać odpowiednio:

1. w części „D” dane o WNT od pierwszego uczestnika obrotu (tj. wartość 50.000 zł) oraz zaznaczyć w kolumnie „d” kwadrat, wskazując, że dotyczy ona transakcji trójstronnej;
2. w części „C” dane o WDT na rzecz ostatniego uczestnika transakcji (tj. wartość 58.000 zł), również zaznaczając kwadrat w kolumnie „d”, że dotyczy ona transakcji WTT (mimo tego, że jest to dostawa NP).

2.1.3. Obowiązki ostatniego podatnika w procedurze uproszczonej

WTT dokonywana na warunkach procedury uproszczonej może także skutkować sytuacją, w której polski podatnik VAT jest ostatnim w kolejności podatnikiem występującym w ramach tej transakcji. W takiej sytuacji polski podatnik będzie podmiotem zobowiązanym do rozliczenia podatku z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów w WTT.
Zgodnie z treścią art.138 ust.1 pkt.2, ustawy o VAT podatnik ten jest obowiązany do wykazania w prowadzonej przez siebie ewidencji sprzedaży obrotu z tytułu dokonanej na jego rzecz dostawy na warunkach procedury uproszczonej oraz kwoty podatku przypadającego na tę dostawę, stanowiącej dla niego WNT. Dodatkowo prowadzona ewidencja powinna zawierać nazwę i adres drugiego w kolejności podatnika podatku od wartości dodanej.
Zastosowanie uproszczonej procedury WTT prowadzi do znacznego ułatwienia w zakresie opodatkowania wewnątrzwspólnotowych transakcji łańcuchowych. Uproszczenie to pozostaje neutralne dla wpływów podatkowych w stosunku do sytuacji, w której każda transakcja byłaby opodatkowywana indywidualnie i ma ono wyłącznie charakter proceduralny.
Stosując procedurę uproszczoną, należy pamiętać o konieczności spełnienia ustalonych przepisami warunków pozwalających na dokonanie opodatkowania WTT w ramach przepisów Działu XII Rozdziału 8 ustawy o VAT. Należy pamiętać, iż w razie braku spełnienia wymogów pozwalających na zastosowanie procedury uproszczonej, podatnicy zobowiązani są do odrębnego rozliczania dokonanych transakcji, jako kolejnych transakcji w łańcuchu dostaw.

Podstawa prawna: art. 7 ust. 8, art. 22 ust. 2-4, art. 135-138 ustawy z 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.