W jakich przypadkach usługa parkowania na terenie miasta podlega opodatkowaniu VAT

ODPOWIEDŹ

Pobieranie opłat za parkowanie w strefie płatnego parkowania na terenie gminy mających cechy daniny publicznej nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż czynność taka wykonywana jest przez organ publiczny w ramach zadań zleconych przez prawo. Natomiast w przypadku, gdy gmina wybuduje poza pasem drogowym drogi publicznej parkingi, nie będzie miało to już związku z wykonywaniem czynności z zakresu organów władzy publicznej – będą to umowy zawierane w trybie cywilnoprawnym i będą podlegały opodatkowaniu VAT.

UZASADNIENIE

Jak wskazuje art.15 ust.6 ustawy o podatku od towarów i usług (u.p.t.u.) nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych. Aby zatem dana czynność nie podlegała opodatkowaniu VAT muszą być spełnione łącznie dwa warunki:

• podmiot dokonujący danej czynności musi być uznany za organ władzy publicznej albo mieć status prawny urzędu obsługującego ten organ,

• podmiot wykonuje takie czynności, które zostały mu narzucone zgodnie z odrębnymi przepisami i został powołany właśnie do wykonywania tychże czynności urzędowych.

Pewnego rodzaju problem może stanowić zdefiniowanie pojęcia organ władzy publicznej, gdyż ustawa o podatku od towarów i usług nie zawiera jego definicji legalnej. Jednakże jak wskazuje NSA w wyroku z 08.12.2009 r., sygn. I FSK 1333/08: „z treści art.163 Konstytucji RP wynika, że samorząd terytorialny (w tym gmina) powołany jest do wykonywania zadań publicznych. Wykonując te zadania jest organem władzy publicznej, w myśl bowiem tego przepisu samorząd terytorialny wykonuje zadania publiczne nie zastrzeżone przez Konstytucję lub ustawy dla organów innych władz publicznych. (…) Nie powinno więc budzić wątpliwości ze względu na uregulowania ustrojowe to, że jednostka samorządu terytorialnego jest organem władzy publicznej, także w rozumieniu ust.6 art.15 u.p.t.u. ”. Taki sam pogląd został wyrażony w wyroku NSA z dnia 25.05.2010 r., sygn. I FSK 852/09: „W art.16 ust.2 Konstytucji ustrojodawca wskazał bowiem, że Samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej”. Można także wskazać w odniesieniu do prawa wspólnotowego, iż w wyroku z dnia 08.02.2013, sygn. I FSK 520/12, NSA wskazał:” (…) zasadą regulacji wspólnotowych jest wyłączenie wszelkich organów władzy publicznej oraz innych organów podlegających prawu publicznemu z opodatkowania VAT w odniesieniu do czynności wykonywanych przez te podmioty w charakterze władz publicznych”.

Natomiast w odniesieniu do ustalania opłat za strefy płatnego parkowania należy wskazać, iż zgodnie z art.18 ust.2 pkt 14 ustawy o samorządzie gminnym oraz art.13 ust.1 pkt 1, art.13b i art.13f ustawy o drogach publicznych, rada gminy (rada miasta) może uregulować kwestię odpłatności za korzystanie z dróg publicznych. Opłata za parkowanie stanowić więc będzie zapłatę za indywidualne świadczenie, które jest oferowane przez podmiot prawa publicznego. Ponadto jak wskazuje NSA (wyrok cytowany powyżej): Opłata za parkowanie pojazdów na drogach publicznych w strefie prywatnego parkowania, będąc dochodem publicznym (…) jest świadczeniem o charakterze publicznoprawnym, ma charakter daniny publicznej . (…) Jest to zatem czynność administracyjna prawa publicznego (… ). Są to działania wykonywane w interesie publicznym”.

Należy zatem przyjąć, że opłaty pobierane przez gminę za postój samochodów w strefach płatnego parkowania należy traktować jako niepodlegające podatkowi VAT. Są one bowiem pobierane przez organ władzy publicznej, a nałożenie opłat wynika z ustawy (ustawy o drogach publicznych). Zostały zatem spełnione przesłanki podmiotowo-przedmiotowe wymienione w art.15 ust.6 u.p.t.u. Inną sytuacją natomiast będzie wydzielenie przez gminę gruntu i wybudowanie na nim parkingów wielopoziomowych. Należy tu zauważyć, że co prawda pobierającym opłatę będzie gmina (lub podmiot przez nią wyznaczony), przy czym:

• parking nie będzie znajdował się w pasie drogi publicznej,

• czynność postojowa nie będzie miała już charakteru opłaty publicznej lecz będzie zapłatą rozumianą jako czynność cywilnoprawna.

Podsumowując, należy wskazać, że wszelkie miejsca postojowe, które nie będą znajdowały się pasie drogi publicznej, którą zgodnie z art.19 ust.1 oraz art.19 ust.2 pkt 4 ustawy o drogach publicznych zarządza prezydent miasta, nie będą mogły być traktowane jako miejsca, dla których będzie pobierana opłata publiczna, a zatem będą podlegały opodatkowaniu VAT.

Ewidencja w deklaracjach: Sprzedaż podlegająca opodatkowaniu VAT w pozycji 19 podstawa opodatkowania i w pozycji 20 należny podatek.

Mariusz Nowak

Podstawa prawna: art.15 ust.6 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług. art.13 ust.1 pkt 1, art.13b i art.13f , art.19 ust.1 oraz art.19 ust.2 pkt 4 ustawy z dnia 21 marca 1985r. o drogach publicznych oraz art.18 ust.2 pkt 14 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym.