Wykonywanie usług w imieniu spółki a działalność gospodarcza

Wynika to z indywidualnej interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi nr IPTPP2/443-369/12-4/JN z 27 lipca 2012 roku.  

Sytuacja podatnika

Do organu podatkowego zwrócił się podmiot prowadzący działalność gospodarczą jako jednoosobowa firma. Podstawowa działalnością Wnioskodawcy były badania i analizy techniczne - PKD 7120B i doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej - PKD 7414A. Działalność w zakresie badań i pomiarów prowadził na podstawie upoważnienia wydanego przez Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego. Upoważnienie to Wnioskodawca otrzymał po ocenie posiadanego wyposażenia własnego laboratorium i osobistych kwalifikacji. Wnioskodawca rozliczał się na zasadach ogólnych i był podatnikiem VAT.

Wnioskodawca zawarł ze spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, której był udziałowcem i prezesem, umowę, na podstawie której wykonywał stały zarząd majątkiem i nadzór nad prowadzeniem biura Zarządu w zakresie przyjmowania, realizacji i rozliczeń z kontrahentami usług pomiarowych, świadczonych przez spółkę oraz usługi pomiarowe w zakresie badań czynników środowiska pracy, wykonywane osobiście na podstawie posiadanego upoważnienia wydanego przez Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego, a przyjmowane do realizacji przez sp. z o.o.

Zasady realizacji badań i pomiarów, oraz podziału kompetencji i odpowiedzialności - w tym względem osób trzecich - uregulowane zostały w porozumienie w sprawie wykonywania badań i pomiarów, realizacji umowy stałego zlecenia i zarządzania majątkiem oraz odpowiedzialności za wykonywane usługi, zawartym pomiędzy Wnioskodawcą a spółką.

Do czasu uzyskania akredytacji PCA na pomiary przez spółkę, usługi te Wnioskodawca wykonywał osobiście, przedstawiając sprawozdanie podmiotom zlecającym, we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność, zgodnie z zasadami zawartymi w porozumieniu i posiadanym upoważnieniem. Od czasu, gdy spółka uzyskała akredytację PCA na pomiary w środowisku pracy, wykonuje je już we własnym imieniu. Ze względu na posiadane kwalifikacje część pomiarów Wnioskodawca dalej wykonuje osobiście, a wszystkie autoryzuje, kwalifikuje na zgodność z dopuszczalnymi normami i zatwierdza już w imieniu spółki.

Wynagrodzenie uzyskiwane przez Zainteresowanego w ramach wykonywanych usług na podstawie umowy stałego zlecenia i zarządu majątkiem stanowi przychód, o którym mowa w art. 13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Po uzyskaniu odpowiednich uprawnień i podjęciu przez spółkę realizacji badań we własnym imieniu w dalszym ciągu Wnioskodawca ponosił odpowiedzialność za wykonanie zleconych czynności wobec osób trzecich.

W związku z powyższym, Wnioskodawca zwrócił się do organu podatkowego z pytaniami:

• Czy w sytuacji, gdy określono, odrębnym ustaleniem, odpowiedzialność zleceniobiorcy wobec osób trzecich, właściwym jest rozliczanie się ze spółką poprzez wystawianie faktur VAT za wykonywanie usług na podstawie umowy stałego zlecenia i zarządu majątkiem?

• Czy zmiana polegająca na uzyskaniu odpowiednich uprawnień i podjęciu przez spółkę realizacji badań we własnym imieniu, zmienia ten stan w sytuacji gdy badania te Wnioskodawca autoryzuje i zatwierdza w imieniu spółki, ale zgodnie ze swoimi kwalifikacjami, osobiście?

Odpowiedź Dyrektora Izby Skarbowej

W myśl przepisu art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług nie stanowią samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej i tym samym pozostają poza regulacjami ustawy o podatku od towarów i usług czynności wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991roku o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu ich wykonywania zleceniobiorca jest związany ze zlecającym wykonanie tych czynności praw- nymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym a wykonującym zlecane czynności co do warunków:

• wykonywania tych czynności,

• wynagrodzenia,

• odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Organ podatkowy stwierdził, iż każdy w zasadzie stosunek prawny o charakterze odpłatnym istniejący pomiędzy podmiotem zlecającym wykonanie danej czynności, a podmiotem, który daną czynność wykonuje jest w jakimś sensie określony co do warunków wykonywania danych czynności oraz wynagrodzenia. Jednakże nie w każdym stosunku cywilnoprawnym określony jest zakres odpowiedzialności zlecającego za wykonanie zlecanych czynności, przy czym sformułowanie art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy, odnoszące się do odpowiedzialności należy rozumieć jako odpowiedzialność zleceniodawcy w stosunku do osób trzecich, za czynności realizowane przez zleceniobiorcę w ramach wykonywania zlecenia. Tylko w takim przypadku ryzyko wykonania czynności zleconych przechodzi z faktycznego wykonawcy na osobę zlecającą ich wykonanie, co wyklucza samodzielny charakter działalności zleceniobiorcy.

Tak rozumiana odpowiedzialność za wykonanie czynności określa, kto ponosi ryzyko prowadzonej działalności, a tym samym wskazuje na wyłączenie ze sfery samodzielności (i z grona podatników podatku od towarów i usług) tego podmiotu, który nie odpowiada za efekt wykonywanej pracy wobec osób trzecich. Nie będzie więc podatnikiem w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług osoba, która w ramach podpisanej umowy, tworzyć będzie ze zlecającym więzi analogiczne ze stosunkiem pracy, nie ponosząc tym samym ryzyka ekonomicznego w związku z wykonywanymi czynnościami.

Wnioskodawca, świadcząc opisane w zapytaniu usługi na podstawie umowy stałego zlecenia i zarządu majątkiem, przed uzyskaniem odpowiednich uprawnień i podjęciu przez spółkę realizacji badań we własnym imieniu, wykonywał zdaniem organu podatkowego samodzielnie działalność gospodarczą, w rozumieniu podatku od towarów i usług, bowiem nie zostały spełnione wszystkie przesłanki wynikające z art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy. Zawarta umowa spowodowała powstanie stosunku prawnego, w ramach którego Wnioskodawca ponosił odpowiedzialność względem osób trzecich. Wnioskodawca jako zarejestrowany czynny podatnik VAT, za usługi wykonane do dnia uzyskania przez spółkę odpowiednich uprawnień powinien wystawiać faktury VAT ze stawką 23%.

Od dnia uzyskania uprawnień przez spółkę Wnioskodawca wszystkie pomiary autoryzuje, kwalifikuje za zgodność z dopuszczonymi normami i zatwierdza w imieniu Spółki. Zdaniem organu podatkowego zmiana ta spowodowała zmianę odpowiedzialności względem osób trzecich, a co za tym idzie zmieniła sytuację prawną stron umowy. Podejmowane działania Zainteresowanego w ramach zawartej umowy od tego momentu nie mają charakteru samodzielnego, ale są działaniami wykonywanymi w imieniu i na rzecz Spółki, a faktyczna odpowiedzialność za wykonywane badania względem osób trzecich ciąży na Spółce.

W świetle powyższego, usługi świadczone przez Wnioskodawcę na podstawie „umowy stałego zlecenia i zarządu majątkiem”, po uzyskaniu odpowiednich uprawnień i podjęciu przez Spółkę realizacji badań we własnym imieniu, nie stanowią samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Wnioskodawca z tytułu wykonywania tych czynności nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług, a uzyskane wynagrodzenie nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Podstawa prawna: art. 15 ust.1, 2 i 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.