0
1039
Dostałem sygnał od kontrahenta, że moja firma zniknęła z „białej listy” VAT. Sprawdziłem, faktycznie zostałem z niej wykreślony, ale nic mi nie wiadomo o powodach tego wykreślenia (według mnie to błąd), nie otrzymałem żadnej decyzji w tej sprawie. Czy takie postępowanie jest zgodne z prawem?
Odpowiedź
Wykreślenie przedsiębiorcy z rejestru podatników VAT (tak zwanej białej listy) dla swojej skuteczności nie wymaga - w świetle obowiązujących przepisów - formy decyzji, ani postanowienia. Oznacza to, że do wykreślenia z białej listy może dojść nagle i bez uprzedzenia - podatnik nie musi zostać zawiadomiony o dokonaniu tej czynności, w opinii organów podatkowych jest to bowiem czynność materialno-techniczna.
Uzasadnienie
Przesłanki wykreślenia podatnika z białej listy VAT są określone w art. 96 ust. 9 i 9a ustawy o VAT. I tak Naczelnik urzędu skarbowego wykreśla z urzędu podatnika z rejestru jako podatnika VAT bez konieczności zawiadamiania o tym podatnika, jeśli:
- podatnik nie istnieje lub
- mimo podjętych udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z podatnikiem albo jego pełnomocnikiem lub
- dane w zgłoszeniu rejestracyjnym są niezgodne z prawdą lub
- podatnik albo jego pełnomocnik nie stawiają się na wezwanie organów skarbowych lub
- posiadane informacje wskazują na prowadzenie przez podatnika działań związanych z wyłudzeniami skarbowymi lub
- wobec tego podatnika sąd orzekł zakaz prowadzenia działalności gospodarczej lub
- podatnik zawiesił działalność gospodarczą na okres co najmniej 6 kolejnych miesięcy lub
- podatnik nie złożył deklaracji VAT za 3 kolejne miesiące lub takiej deklaracji za kwartał lub
- podatnik składał przez 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały deklaracje VAT, w których nie wykazał sprzedaży, nabycia towarów lub usług ani importu towarów z kwotami podatku do odliczenia lub
- podatnik wystawiał faktury lub faktury korygujące, dokumentujące niedokonane czynności lub
- podatnik prowadząc działalność gospodarczą wiedział lub miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że dostawcy lub nabywcy biorący udział pośrednio lub bezpośrednio w dostawie tego samego towaru lub usługi uczestniczą w nierzetelnym rozliczaniu podatku w celu odniesienia korzyści majątkowej.
Wskazać należy, że orzecznictwo dotyczące omawianej kwestii jest niejednolite. Stanowisko, że wykreślenie podatnika z “białej listy” VAT jest czynnością materialno-techniczną potwierdzają niektóre sądy (por. m.in. wyrok WSA we Wrocławiu z 5 marca 2019 r., sygn. akt I SA/Wr 1164/18) , inne natomiast stają po stronie podatników, wskazując że wykreślenie z rejestru wymaga decyzji administracyjnej (por. m.in. wyrok NSA z 8 czerwca 2016 r., sygn. akt I FSK 293/15; wyrok WSA w Gliwicach z 18 lipca 2019 r., sygn. akt I SA/Gl 542/19; wyroki WSA w Warszawie: z 4 lipca 2018 r., sygn. akt III SA/Wa 3481/17 oraz z 13 lipca 2018 r., sygn. akt III SA/Wa 3158/17). Sądy przychylne podatnikom stoją na stanowisku, że wykreślenie z rejestru podatników VAT rozstrzyga o prawach i obowiązkach podatnika (o jego statusie w zakresie podatku od towarów i usług). W związku z tym niesie ze sobą daleko idące skutki prawne i jako czynność prawna - orzeczenie rozstrzygające sprawę co do jej istoty, ingerujące w sferę uprawnień, powinno zostać dokonane
w formie decyzji organu podatkowego i doręczone w stosownym trybie.
Co istotne, po stronie podatników opowiedział sie również TSUE w wyroku z 19 października 2017 r. w sprawie C-101/16 odnosząc się do kwestii dopuszczalności odliczeń na podstawie faktur wystawionych przez podmiot wykreślony z rejestru VAT.
Reasumując, w obecnym stanie prawnym wykreślenie przez organ podatkowy przedsiębiorcy jest zgodne z prawem.
Podstawa prawna: art. 96 ust. 9 i 9a ustawy o VAT.
