Wymiana towarów w ramach reklamacji a podatek VAT

Odpowiedź

Stosownie do treści art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług  opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Oznacza to, iż czynności, które podlegają opodatkowaniu, będące dostawą towarów oraz świadczeniem usług, muszą mieć charakter odpłatny. Tym samym czynności, które są wykonywane nieodpłatnie, zasadniczo nie będą stanowiły przedmiotu opodatkowania w rozumieniu ustawy o podatku VAT. W opisanym przypadku wymiana towaru wadliwego na niewadliwy w ramach reklamacji nie powoduje powstania skutków prawnych na gruncie ustawy o podatku o VAT.

Uzasadnienie

Reklamacja jest to prawo nabywcy towaru do określonego prawem żądania w stosunku do jego zbywcy w przypadku gdy:

• towar posiada wady fizyczne (fabryczne) lub wady prawne, o których nabywca nie wiedział,
• sprzedawca wydał klientowi produkt niepełny,
• towar nie posiada cech, o których istnieniu zbywca zapewniał nabywcę albo towar nie ma właściwości, które towary tego rodzaju powinny posiadać ze względu na swój cel i przeznaczenie.

Przepisy nie określają wymogów formalnych dotyczących reklamacji. Jednakże dla szybkiego toku sprawy reklamacja towaru powinna zawierać:      

• okoliczności stwierdzenia wady produkty,
• opis wady,      
• datę wystąpienia wady,      
• żądanie klienta, 
• dane kontaktowe klienta.

Jednym z żądań klienta w ramach reklamacji jest żądanie wymiany towaru wadliwego  na towar wolny od wad.
Jak z punktu widzenia podatku od towarów i usług powinna wyglądać taka wymiana, czyli czy w takim przypadku istnieje obowiązek opodatkowania tym podatkiem wymienionych towarów?
Stosownie do treści art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług  opodatkowaniu VAT, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Z treści powyższego przepisu wynika, iż czynności, które podlegają opodatkowaniu, będące dostawą towarów oraz świadczeniem usług, muszą mieć charakter odpłatny. Tym samym czynności, które są wykonywane nieodpłatnie, zasadniczo nie będą stanowiły przedmiotu opodatkowania w rozumieniu ustawy o podatku VAT. Przez  „odpłatność” należy rozumieć prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów i świadczenia usługi do żądania od kontrahenta zapłaty wynagrodzenia z tego tytułu. 
W naszym przypadku mamy do czynienia z wymianą towaru w ramach składanej reklamacji, która ma charakter nieodpłatny. Wymiana towarów jest konsekwencją zawartej umowy sprzedaży, a zatem nie podlega ona w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku VAT opodatkowaniu tym podatkiem. Wprawdzie art. 7 
ust. 2 ustawy o VAT przewiduje również nieodpłatne przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, ale dotyczy to tylko:

1. przekazania lub zużycia towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, 
2. wszelkie inne darowizny.

Otrzymanie natomiast nieodpłatnie towarów w ramach reklamacji nie można uznać za darowiznę, nie spełnia ona bowiem przesłanek darowizny (nie zawiera elementów przedmiotowo istotnych typowych dla czynności prawnej będącej darowizną).
W opisanym przypadku wymiana towaru wadliwego na niewadliwy w ramach reklamacji nie powoduje powstania skutków prawnych na gruncie ustawy o  VAT. Tym samym nie ma obowiązku wystawienia faktury korygującej, ani też faktury wewnętrznej. Taką wymianę należy udokumentować dokumentem wewnętrznym.
Prawo do przyjęcia takiego stanowisko potwierdza  pismo z dnia 28 lutego 2005 r., nr US-I-3/443-1/05 Naczelnika US w Bielsku Podlaskim zgodnie z którym „Zasadą jest, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega jedynie dostawa towarów pod tytułem odpłatnym, a zatem kiedy jest ona realizowana pod tytułem nieodpłatnym - nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wydanie towaru w ramach reklamacji nie ma charakteru odpłatnej dostawy, w związku z tym nie podlega opodatkowaniu VAT”.

EWIDENCJA W DEKLARACJACH brak
 

Podstawa prawna: art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.