Zabezpieczenie akcyzowe - podmioty zobowiązane oraz formy złożenia zabezpieczenia

Zgodnie z art. 110 ust. 8 ustawy o podatku akcyzowym (u.p.a.) za miejsce stałego pobytu uznaje się miejsce, w którym osoba fizyczna przebywa przez co najmniej 185 dni w roku kalendarzowym ze względu na swoje więzi osobiste i zawodowe. W przypadku osoby niezwiązanej z tym miejscem zawodowo na osobiste powiązania wskazuje istnienie ścisłych więzi pomiędzy tą osobą a miejscem, w którym mieszka. Jednakże za miejsce stałego pobytu osoby związanej zawodowo z miejscem innym niż miejsce powiązań osobistych, i z tego względu przebywającej na zmianę w różnych miejscach na terytoriach dwóch lub więcej państw członkowskich Unii Europejskiej, uznaje się miejsce, z którym jest związana osobiście, pod warunkiem że regularnie tam powraca. Ten ostatni warunek nie musi być spełniony, jeśli osoba mieszka na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej w celu wypełnienia zadania w określonym czasie. Studia wyższe bądź nauka w szkole poza miejscem stałego pobytu nie stanowią zmiany miejsca stałego pobytu.

W powyższych przypadkach właściwy naczelnik urzędu skarbowego wydaje zaświadczenie stwierdzające zwolnienie od akcyzy. Wnioskodawca powinien złożyć wniosek do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla podatku akcyzowego ze względu na adres zamieszkania osoby fizycznej wraz z opłatą skarbową 
w wysokości 17 zł. W przypadku złożenia wszystkich wymaganych dokumentów zaświadczenie zostanie wydane w terminie 7 dni na podstawie art. 306a ustawy Ordynacja podatkowa. W wydanym zaświadczeniu zostanie wskazane, że w myśl art. 110 ust. 1 pkt 4 u.p.a. sprzedanie, wynajęcie lub w jakikolwiek inny sposób oddanie przedmiotowego pojazdu do użytku osobie trzeciej przez okres 12 miesięcy, licząc od dnia jego przywozu na terytorium kraju skutkować będzie powstaniem obowiązku podatkowego w podatku akcyzowym. 

Powyższe zaświadczenie stwierdzające zwolnienie od akcyzy jest przedstawiane w Wydziale Komunikacji celem rejestracji pojazdu. 

Samochód przywożony przez osobę przybywającą do Polski na pobyt stały lub powracającą z czasowego pobytu z terytorium państwa członkowskiego na terytorium kraju

Zgodnie z art. 110 ust. 1 u.p.a. zwalnia się od akcyzy samochód osobowy przywożony przez osobę fizyczną przybywającą na terytorium kraju na pobyt stały lub powracającą z czasowego pobytu z terytorium państwa członkowskiego na terytorium kraju, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:

1. samochód osobowy jest przeznaczony do użytku osobistego tej osoby;
2. samochód osobowy służył do użytku osobistego tej osoby w miejscu poprzedniego jej pobytu w państwie członkowskim Unii Europejskiej przez okres co najmniej 6 miesięcy przed zmianą miejsca pobytu;
3. osoba ta przedstawi właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego dowód potwierdzający spełnienie warunku, o którym mowa w pkt 2;
4. samochód osobowy nie zostanie sprzedany, wynajęty lub w jakikolwiek inny sposób oddany do użytku osobie trzeciej przez okres 12 miesięcy, licząc od dnia jego przywozu na terytorium kraju;
5. samochód osobowy został nabyty lub wprowadzony do obrotu zgodnie z przepisami dotyczącymi opodatkowania obowiązującymi w państwie członkowskim Unii Europejskiej, w którym osoba fizyczna miała miejsce zamieszkania, a przy wywozie nie zastosowano zwolnienia od akcyzy lub zwrotu podatku.

Warunków, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, nie stosuje się do członków służby zagranicznej i żołnierzy zawodowych wyznaczonych do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami kraju, jeżeli przedstawią dokumenty potwierdzające zatrudnienie w placówce zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej lub oddelegowanie do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami kraju - w przypadku gdy nie istnieje możliwość zarejestrowania w kraju samochodów osobowych używanych przez te podmioty na terytoriach państw członkowskich Unii Europejskiej, z których powracają.

Samochód osobowy jest zwolniony od akcyzy, jeżeli został przywieziony przed upływem 12 miesięcy od dnia osiedlenia się osoby fizycznej na terytorium kraju.

Przywóz samochodu w związku z zawarciem związku małżeńskiego

Zgodnie z art. 110 ust. 2 ustawy o podatku akcyzowym zwalnia się od akcyzy samochód osobowy przywożony przez osobę fizyczną przybywającą z terytorium państwa członkowskiego na terytorium kraju na pobyt stały w związku z zawarciem związku małżeńskiego, jeżeli łącznie są spełnione warunki, o których mowa w w/w art. 110 ust. 1, oraz przywóz następuje w okresie 2 miesięcy przed przewidywaną datą zawarcia związku małżeńskiego albo 4 miesięcy po dacie zawarcia tego związku małżeńskiego. Osoba fizyczna jest obowiązana do przedłożenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego dowodu zawarcia związku małżeńskiego w okresie 4 miesięcy od daty jego zawarcia.

Ponadto, w przypadku gdy przywóz samochodu związany jest z zawarciem związku małżeńskiego zwolnienie od akcyzy przysługuje, jeżeli został on przywieziony przed upływem 12 miesięcy od dnia osiedlenia się osoby fizycznej na terytorium kraju. 

Samochód osobowy nabyty w drodze dziedziczenia

W myśl art. 110 ust. 4 ustawy o podatku akcyzowym zwalnia się od akcyzy samochód osobowy przywożony przez osobę fizyczną, która nabyła w drodze dziedziczenia prawo własności lub prawo użytkowania tego samochodu osobowego na terytorium państwa członkowskiego, pod warunkiem, że osoba ta przedstawi właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego dokument stwierdzający prawo własności lub prawo użytkowania samochodu osobowego nabyte w drodze dziedziczenia potwierdzony przez notariusza lub inne właściwe władze, a także że samochód osobowy jest przywożony na terytorium kraju nie później niż w terminie 2 lat, licząc od daty wejścia w posiadanie tego samochodu.

Do powyższego zwolnienia nie jest wymagane spełnianie warunków wynikających z art. 110 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym. 

Powyższe przepisy w zakresie zwolnienia od akcyzy samochodu osobowego stosuje się również do osób fizycznych przybywających na terytorium kraju na pobyt stały lub powracających z czasowego pobytu z terytorium państwa członkowskiego Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) - strony umowy 
o Europejskim Obszarze Gospodarczym.

Samochód przywożony spoza terytorium państw członkowskich oraz państw członkowskich Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu przez osobę przybywającą do Polski na pobyt stały lub powracającą z czasowego pobytu z terytorium tych państw.

Ustawa o podatku akcyzowym w art. 112 określa podstawy zwolnienia od akcyzy importu samochodu osobowego stanowiącego mienie przesiedleńcze osoby fizycznej przybywającej na terytorium kraju na pobyt stały lub powracającej z czasowego pobytu z terytorium państwa trzeciego, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:

1. samochód osobowy jest przeznaczony do użytku osobistego tej osoby;
2. samochód osobowy służył do użytku osobistego tej osoby w miejscu poprzedniego jej pobytu poza terytorium państwa członkowskiego lub państwa członkowskiego Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym przez okres co najmniej 6 miesięcy przed zmianą miejsca pobytu;
3. osoba ta przedstawi właściwemu naczelnikowi urzędu celno-skarbowego dowód potwierdzający spełnienie warunku, o którym mowa w pkt 2;
4. osoba ta przebywała poza terytorium państwa członkowskiego lub państwa członkowskiego Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym przez okres co najmniej 12 kolejnych miesięcy poprzedzających zmianę miejsca pobytu;
5. samochód osobowy nie zostanie sprzedany, wynajęty lub w jakikolwiek inny sposób oddany do użytku osobie trzeciej przez okres 12 miesięcy od dnia jego przywozu na terytorium kraju.

Warunków, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3 (użytkowania samochodu przez co najmniej 6 miesięcy przed zmianą miejsca pobytu i udokumentowania tego faktu), nie stosuje się do członków służby zagranicznej i żołnierzy zawodowych skierowanych lub wyznaczonych do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami kraju, jeżeli przedstawią dokumenty potwierdzające zatrudnienie w placówce zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej lub oddelegowanie do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami kraju - w przypadku gdy nie istnieje możliwość zarejestrowania w kraju samochodów osobowych używanych przez te podmioty w państwach, z których powracają. W przypadku tym zwolnienie od akcyzy obejmuje również samochody osobowe przywożone z terytorium państwa członkowskiego lub państwa trzeciego, nabywane w drodze powrotnej z terytorium państwa trzeciego.

Zwolnienie od akcyzy importu samochodu osobowego w ramach mienia przesiedleńczego jest możliwe wówczas, gdy samochód zostanie przywieziony przed upływem 12 miesięcy od dnia osiedlenia się osoby fizycznej lub jej powrotu z pobytu czasowego. W celu właściwej interpretacji pojęcia stałego pobytu należy odnieść się do art. 110 ust. 8 ustawy o podatku akcyzowym. Okres 12 miesięcy należy liczyć od dnia przywozu pojazdu do Polski, a nie od dnia jego dopuszczenia do obrotu na terenie kraju. 

W tym miejscu wskazać należy, iż w przypadkach określonych w art. 112 u.p.a. ustawodawca nie wskazuje na obowiązek wydania przez naczelnika urzędu celno-skarbowego zaświadczenia o zwolnieniu z akcyzy niezbędnego w celu rejestracji samochodu osobowego w kraju. Rejestracja taka odbywa się bowiem na podstawie dokumentów importowych potwierdzających dopuszczenie samochodu osobowego do obrotu na terytorium kraju.          
 

Podstawa prawna: art. 110, art. 112 ustawy o podatku akcyzowym z dnia 6 grudnia 2008 roku (t.j. Dz.U. z 2019r., poz. 864)