0
1004
Firma kupiła usługi szkoleń językowych od obywatela Wielkiej Brytanii, mieszkającego obecnie w Polsce. Nauczyciel wystawił fakturę bez VAT, podając swój brytyjski NIP, ale w systemie VIES ten numer widnieje jako nieaktywny. Usługodawca powiedział, że ma zarejestrowaną działalność w swoim kraju i tam ta usługa jest zwolniona, więc nie rejestrował się na VAT. Czy firma powinna rozpoznać import usług?
ODPOWIEDŹ
Tak, jeżeli świadczący usługę nauczyciel nie posiada siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski, firma nabywająca usługę szkoleniową powinna rozpoznać import usług.
UZASADNIENIE
Miejsce świadczenia usług szkoleniowych, w przypadku gdy usługi te świadczone są na rzecz podatnika, jest określone na zasadach ogólnych, opisanych w art.28b ustawy o podatku od towarów i usług i jest to miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej lub inne niż siedziba stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, jeżeli usługa świadczona jest na rzecz tego miejsca. Jeżeli zatem obywatel Wielkiej Brytanii świadczy na rzecz polskiego podatnika usługę szkoleniową, to jest ona uznana za świadczoną w Polsce. W efekcie, w myśl art.5 ust.1 pkt 1 ustawy, usługa ta podlega opodatkowaniu na terytorium naszego kraju.
Import usług to, w myśl art.2 pkt 9 ustawy o VAT, świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art.17 ust. 1 pkt 4. Zgodnie natomiast z przepisem art.17 ust.1 pkt 4 ustawy podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
a) usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług związanych z nieruchomościami, podatnik ten nie jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny,
b) usługobiorcą, w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b ustawy, jest podatnik w rozumieniu ustawy (czyli podmiot prowadzący samodzielnie działalność gospodarczą) lub osoba prawna niebędąca takim podatnikiem, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania jako podatnik VAT-UE.
Przypomnijmy, że w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług podatnikiem jest osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna, wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Pojęcie podatnika nie jest zatem tożsame z pojęciem czynnego podatnika VAT, a zatem do uzyskania statusu podatnika nie jest niezbędna rejestracja dla potrzeb tego podatku. Zatem, nawet jeżeli brytyjski nauczyciel nie jest czynnym podatnikiem podatku od wartości dodanej, sam fakt, że prowadzi działalność gospodarczą sprawia, że jest on podatnikiem w rozumieniu ustawy o VAT i nabycie od niego usług nauczania może stanowić import usług. Należałoby jednak upewnić się, czy nauczyciel ten, zamieszkując w Polsce, nie ma tu stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Jeżeli nie ma, firma jest obowiązana rozpoznać import usług z tytułu nabytych szkoleń. Należy przy tym pamiętać, że, zgodnie z art.43 ust.1 pkt 28 ustawy o VAT, usługi nauczania języków obcych podlegają zwolnieniu od podatku od towarów i usług, firma powinna zatem wykazać import usług zwolnionych – ujmując w deklaracji VAT jedynie wartość usługi, bez należnego podatku.
Jeżeli natomiast usługodawca posiada na terytorium Polski stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, powinien zarejestrować się jako czynny podatnik VAT na terytorium kraju, gdyż brak siedziby działalności gospodarczej w Polsce pozbawia go prawa do korzystania ze zwolnienia podmiotowego od podatku. W takiej sytuacji to nauczyciel obowiązany jest zadeklarować obowiązek podatkowy z tytułu świadczonej usługi (z zastosowaniem wynikającego z art.43 ust.1 pkt 28 zwolnienia przedmiotowego od VAT), a u firmy ją nabywającej nie powstanie import usług.
Ewa Konarska
Podstawa prawna: art.2 pkt 9, art.5 ust.1 pkt 1, art.17 ust.1 pkt 4, art.28b, art.43 ust.1 pkt 28 oraz art.113 ust.13 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.
