Dokumentacja projektowa wraz z przeniesieniem praw autorskich na zamawiającego a 8% stawka VAT

ODPOWIEDŹ

Jeżeli przyjmiemy, że przygotowana na zlecenie klienta dokumentacja projektowa ma autorski charakter i dojdzie jednocześnie do przeniesienia praw autorskich, to dla całości tej dokumentacji możliwe jest zastosowanie stawki VAT w wysokości 8% - warunkiem jest możność udowodnienia przez inżyniera architekta, że przygotowana pod jego kierunkiem (praca własna oraz praca innych inżynierów) dokumentacja ma charakter tzw. usługi kompleksowej. Jeżeli natomiast mamy do czynienia z kopiowaniem innych dokumentacji projektowych oraz nie będzie można mówić, że zamówione opracowanie (dokumentacja projektowa) może stanowić odrębne części, to stawka VAT wyniesie 23%.

UZASADNIENIE

Dokumentacja projektowa wykonywana jest przez uprawnionych inżynierów architektów na podstawie przepisów Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004 roku w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego. Jednocześnie należy zaznaczyć, że w skład kompletnej dokumentacji projektowej wchodzi projekt branży architektonicznej oraz tzw. pozostały projekty branżowe. Takie skompletowanie dokumentacji projektowej (wymóg kompletności) pozwala na spełnienie definicji utworu architektonicznego w rozumieniu Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Przykład

Pan X jest inżynierem architektem, u którego klient zamówił projekt konstrukcyjny budynku biurowego. Osobą, która będzie odpowiedzialna wobec zamawiającego za poprawność i kompletność całości dokumentacji projektowej jest Pan X. Aby przygotować dokumentację Pan X zleca innym inżynierom (posiadają oni właściwe uprawnienia nadane przez okręgową izbę inżynierów budownictwa) przygotowanie tzw. projektów branżowych, tj. projektu przyłączy i instalacji wodno-kanalizacyjnej, projektu przyłączy i instalacji wentylacji i kanalizacji, projektu przyłączy i instalacji elektrycznej, projektu przyłączy i wewnętrznej instalacji gazowej oraz inne wymagane sztuką budowlaną. Po przygotowaniu dokumentacji zostanie ona przekazana wraz z prawami autorskimi na rzecz zamawiającego. Co istotne, zapłata za projekty branżowe zostanie dokonana przez Pana X – zamawiający projekt nie nawiązuje w tej sprawie żadnych stosunków zobowiązaniowych. Jednocześnie należy wskazać, że wykonywanie tzw. projektów branżowych odbywa się w oparciu o pomysł, koncepcję i projekt architektoniczny Pana X, co innymi słowy oznacza, że są one dostosowywane do projektu Pana X i z nim uzgadniane na bieżąco (lub później korygowane). Autorzy projektów branżowych wystawiają na rzecz Pana X fakturę ze stawką 23%. Cena ustalona przez Pana X z zamawiającym zawiera koszty jakie musi on ponieść na rzecz projektantów branżowych.

W powyższym przykładzie można wskazać na dwie ważne cechy, które będą określać możliwość zastosowania stawki VAT 8%. Są to:

a) przeniesienie praw autorskich do dokumentacji projektowej na zamawiającego,

b) kompleksowy charakter usługi jaką wykonuje Pan X jako inżynier, który to zobowiązał się do dostarczenia kompletnej dokumentacji projektowej zamawiającemu.

W przypadku posłużenia się argumentem przenoszenia praw autorskich do dokumentacji projektowej na zamawiającego należy zauważyć, że zgodnie z art.1 ust.1 i ust.2 pkt 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o Prawie autorskim i prawach pokrewnych, przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia oraz sposobu wyrażenia (utwór). Ponadto zgodnie z treścią art.1 ust.2 pkt 6 cyt. ustawy przedmiotem prawa autorskiego są utwory architektoniczne, architektoniczne - urbanistyczne i urbanistyczne. Dodatkowo, co istotne z punktu widzenia możliwych przeróbek tzw. projektów branżowych dla celów kompletności dokumentacji technicznej, przeróbka lub adaptacja cudzego utworu jest przedmiotem prawa autorskiego bez uszczerbku dla prawa z utworu pierwotnego. Zatem inżynierowie, którzy chcą stosować stawkę 8% VAT dla przygotowywanych dokumentacji projektowych powinni pamiętać, że ich praca (wytwór pracy) powinien cechować się indywidualnym charakterem, niepowtarzalnością i własną twórczością o charakterze kreacyjnym (wraz z możliwymi poprawkami do cudzej, zamówionej pracy). „Przesłanka ta jest spełniona, gdy mamy do czynienia z subiektywnym, nowym wytworem intelektu” i dalej: „… dokumentacja projektowa jest szczególnym rodzajem działa sztuki, ponieważ dla wykorzystania zgodnie z przeznaczeniem musi przyb...