Dostawa przedpłaconego towaru a utrata prawa do zwolnienia podmiotowego od VAT

ODPOWIEDŹ

Z zadanego przez Pana pytania nie wynika, czy otrzymana w październiku zaliczka pokrywa całość należności za towar, czy jest to zaliczka częściowa. Odpowiedź na to pytanie jest istotna, bowiem wielkość zaliczki wpływa na opodatkowanie w podatku od towarów i usług.

W październiku 2014 roku otrzymał Pan zaliczkę na poczet dostawy towaru. Korzystał Pan wtedy ze zwolnienia podmiotowego od podatku od towarów i usług, na podstawie art.113 ust.1 lub art.113 ust.9 ustawy o podatku od towarów i usług. W związku z tym, że pisze Pan, że był zobowiązany do rejestracji jako czynny podatnik VAT dopiero od 22 października, zakładam, że otrzymanie zaliczki nie stanowiło czynności, w wykonaniu której nastąpiło przekroczenie limitu obrotów uprawniającego do korzystania ze zwolnienia podmiotowego od VAT. Zakładam też, że dostawa towarów, na poczet której została wpłacona zaliczka, nie mieści się w katalogu czynności wymienionych w art.113 ust.13 ustawy o podatku od towarów i usług, pozbawiających prawa do korzystania ze zwolnienia podmiotowego od VAT.

Zgodnie z art.19a ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług obowiązek podatkowy powstaje co do zasady z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. Jednakże w myśl art.19a ust.8 ustawy jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty. W związku z tym, w Pana przypadku obowiązek podatkowy z tytułu otrzymanej 15 października zaliczki na poczet dostawy towarów (zakładając, że towarem nie jest energia elektryczna, cieplna, chłodnicza ani gaz przewodowy) powstał w tym właśnie dniu, czyli w czasie, kiedy korzystał Pan ze zwolnienia podmiotowego od VAT. Zatem czynność ta podlegała zwolnieniu od podatku od towarów i usług.

Obowiązek wystawienia faktury dokumentującej otrzymaną zaliczkę wynika z art.106b ust.1 pkt 4 ustawy o podatku od towarów i usług. Jednakże ust.2 i 3 cytowanego artykułu zwalnia z tego obowiązku podatników dokonujących sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 – w odniesieniu do tej sprzedaży, chyba, że nabywca towaru takiej faktury zażąda. Biorąc pod uwagę powyższe przepisy, postąpił Pan prawidłowo wystawiając fakturę dokumentującą otrzymaną zaliczkę, chociaż, jeżeli nabywca nie zgłosił takiego żądania, nie miał Pan obowiązku wystawiania tego dokumentu.

Przepisy nie regulują jednoznacznie sposobu opodatkowania wydania towaru przez podatnika czynnego VAT, jeżeli w momencie otrzymania zaliczki podatnik ten korzystał ze zwolnienia podmiotowego od podatku. Istnieje wprawdzie art.119 ust.5 ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym jeżeli wartość sprzedaży zwolnionej od podatku przekroczy kwotę limitu, zwolnienie traci moc począwszy od czynnośc...