Ewidencja faktur nie zaakceptowanych przez klienta

ODPOWIEDŹ

Faktura pierwotna powinna zostać wykazana w rozliczeniu za okres, w którym została wystawiona, natomiast jej korekta w rozliczeniu za okres, w którym została doręczona kontrahentowi, pod warunkiem, że Spółka przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za ten okres będzie miała potwierdzenie otrzymania faktury przez kontrahenta.

UZASADNIENIE

Zgodnie z art.5 ust.1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W opisanym w pytaniu przypadku nie nastąpiła zatem czynność podlegająca opodatkowaniu VAT, gdyż, jak wskazuje Pani w pytaniu, do dostawy towarów ostatecznie nie doszło. Jednakże, pomimo tego, Spółka wystawiając fakturę zobowiązała się do zapłaty wynikającego z niej podatku, bo zgodnie z art.108 ust.1 ustawy w przypadku gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty. Przepisy ustawy o VAT nie precyzują wprawdzie kiedy powstaje obowiązek podatkowy w takiej sytuacji, ale można przyjąć, że, skoro samo wystawienie faktury generuje obowiązek zapłaty podatku, to moment jej wystawienia jest momentem powstania obowiązku podatkowego.

Logiczne jest jednak, że Spółka nie chce zapłacić podatku z tytułu dostawy, do której nie doszło. Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie wskazują wprost jak można wycofać się z takiej pustej faktury. Najwygodniej byłoby ją anulować, gdyż kontrahent może odmówić zaksięgowania faktury, która nie dokumentuje rzeczywistej transakcji. Jednakże w opisanym przypadku mogłoby to być postępowanie ryzykowne, gdyż sądy administracyjne i, w ślad za nimi, organa podatkowe, dopuszczają możliwość anulowania faktur jedynie w przypadku, gdy dokumenty te nie zostały wprowadzone przez podatnika do obrotu prawnego, czyli na przykład nie zostały dostarczone kontrahentom. Taka teza wynika na przykład z wyroku NSA z dnia 7 marca 2012 roku o sygnaturze I FSK 796/11.

W opisanym przypadku Spółka jest jednak w o tyle komfortowej sytuacji, że zarówno faktura jak i jej korekta zostały dostarczone kontrahentowi. Jest to o tyle istotne, że, zgodnie z art.29a ust.13 w przypadku wystawienia faktury korygującej, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się pod warunkiem posiadania przez podatnika, uzyskanego przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, w którym nabywca towaru lub usługobiorca otrzymał fakturę korygującą, potwierdzenia otrzymania fakt...