Faktura wystawiona na niewłaściwego odbiorcę

ODPOWIEDŹ

W opisanej sytuacji, zdaniem Redakcji, istnieje podstawa do anulowania obu dokumentów.

UZASADNIENIE

Zgodnie z art.106b ust.1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż dokonywaną przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem. W myśl art.106b ust.1 pkt 4 ustawy, w obrocie krajowym podatnicy są również obowiązani wystawiać faktury dokumentujące otrzymane zaliczki. Jak wynika z powyższych przepisów, faktura jest dokumentem odzwierciedlającym konkretne zdarzenie gospodarcze, dokonanie przez strony rzeczywistej transakcji. W opisanej w pytaniu sytuacji do takiej transakcji w rzeczywistości nie doszło, gdyż nie dokonaliście Państwo na rzecz tego konkretnego odbiorcy sprzedaży, którą przedstawiacie na fakturze, a zatem wystawiony dokument jest tzw. pustą fakturą.

Wystawienie pustej faktury rodzi negatywne konsekwencje zarówno po stronie jej wystawcy jak i odbiorcy. W myśl art.108 ust.1 ustawy o VAT w przypadku gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty. Wobec tego, pomimo że wystawiona przez Państwa faktura nie odzwierciedlała faktycznej transakcji, jej wystawienie obliguje Państwa do zapłaty wykazanego na niej podatku. Z drugiej strony, art.88 ust.3a pkt 4 lit.a ustawy o VAT pozbawia odbiorcę faktury prawa do odliczenia podatku z dokumentu, który nie dokumentuje rzeczywistej czynności. Co więcej, przepisy art.106j ustawy o podatku od towarów i usług nie przewidują wprost możliwości wystawienia korekty faktury wystawionej na niewłaściwego odbiorcę. Wprawdzie treść art.106j ust.1 pkt 5, który pozwala na wystawienie faktury korygującej w przypadku stwierdzenia pomyłki w jakiejkolwiek pozycji faktury, może, zdaniem Redakcji, stanowić podstawę do dokonania takiej korekty, ale odbiorca, który otrzymał pustą fakturę i jej korektę miał argu...