Przypomnijmy, że sprawa, w której zostało wysłane zapytanie, dotyczyła spółki, której pracownica, kierowniczka jednej ze stacji paliw, prowadziła bez wiedzy swojego pracodawcy handel pustymi fakturami. Faktury wystawiane przez pracownicę były powiązane z rzeczywistym obrotem realizowanym na stacji paliw i ewidencjonowanym za pomocą kas rejestrujących spółki. Do fałszywych faktur były dołączane paragony fiskalne, które jednak pochodziły z transakcji przeprowadzanych z podmiotami innymi niż określone na wystawionych fakturach VAT.
Proceder wystawiania pustych faktur został ujawniony przez przedstawicieli zarządu spółki przy okazji kontroli krzyżowej prowadzonej przez urząd skarbowy. Pracownica przyznała się do nielegalnego wykorzystywania danych spółki, w której była zatrudniona, i czerpania korzyści z wprowadzania do obrotu nierzetelnych faktur. Wobec pracownicy wszczęto postępowanie karne, w ramach którego pracownica zapewniała, że zarząd spółki nie wiedział o nielegalnym procederze, ale brali w nim udział również inni zatrudnieni na stacji paliw pracownicy, którzy gromadzili dla kierowniczki paragony fiskalne, za co byli wynagradzani. Organy podatkowe uznały, że tak wystawione faktury były tzw. pustymi fakturami, oraz że pracodawca nie dochował należytej staranności w tym, żeby zapobiec nierzetelnemu wystawianiu faktur. Wobec tego organa podatkowe uznały, że w przedmiotowej sprawie zastosowanie znajdzie art. 108 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, a zatem spółka powinna zapłacić podatek wynikający z wystawionych pustych faktur, w wysokości niemal 1,5 mln zł.
Naczelny Sąd Administracyjny, do którego ostatecznie trafiła sprawa, powziął wątpliwość odnośnie do tego, kto powinien być podmiotem zobowiązanym do zapłaty podatku z pustych faktur: spółka, w której imieniu były wystawiane faktury, czy jej pracownica, która dopuściła się tego procederu bez wiedzy i zgody spółki, w związku z czym zwrócił się z zapytaniem do TSUE. W wyroku sygn. akt: C-442/22 z 30 stycznia 2024 r.
Ważne!
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej uznał, że w sytuacji gdy pracownik podatnika podatku od wartości dodanej wystawił fałszywą fakturę wykazującą VAT, posługując się tożsamością pracodawcy jako podatnika bez jego wiedzy i zgody, to tego pracownika należy uznać za osobę wykazującą VAT w rozumieniu art. 203 dyrektywy 2006/112 w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, czyli za podmiot zobowiązany...
