ODPOWIEDŹ
W opisanej sytuacji należy wystawić fakturę VAT marża. Jeżeli refakturują Państwo na inną Spółkę usługę turystyczną bez doliczania jakiejkolwiek marży (czyli obciążacie inna spółkę po cenie zakupu usługi), kwota podatku należnego nie wystąpi.
UZASADNIENIE
Celem refakturowania jest przeniesienie poniesionych kosztów przez podmiot refakturujący na podmiot, który z danych usług faktycznie korzystał. W ustawie o podatku od towarów i usług oraz w aktach wykonawczych do tej ustawy brak jest szczegółowych regulacji dotyczących tego zagadnienia. Niemniej jednak przyjęta praktyka i orzecznictwo dopuszczają możliwość wystawiania refaktur. W art.8 ust.2a ustawy o VAT wskazano jedynie, że w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi. Podobne uregulowanie zawarte zostało w art.28 Dyrektywy 112/2006/WE z dnia 28 listopada 2006 roku w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.
W celu określenia, czy transakcja może podlegać refakturowaniu, należy stwierdzić, czy zostały spełnione następujące warunki:
przedmiotem refakturowania są usługi,
z usługi nie korzysta podmiot, na rzecz którego wystawiana jest pierwotna faktura (albo korzysta tylko w części),
sprzedaż (odsprzedaż) jest dokonana po cenie zakupu,
podmiot, który dokonuje refakturowania, wystawia na rzecz nabywcy fakturę z uwzględnieniem tej samej stawki VAT, która widnieje na fakturze pierwotnej,
w umowie między kontrahentami zawarte jest zastrzeżenie o refakturowaniu danej czynności.
W zakresie ustalenia stawki VAT refaktury nie są przez organy skarbowe traktowane w sposób inny niż standardowa faktura VAT. Z cytowanego już powyżej art.8 ust.2a ustawy o VAT wynika, że jeżeli podatnik obciąża kontrahenta wartością zakupionej usługi turystyki, to należy uznać, że świadczy on dla kontrahenta taką właśnie usługę. Powinien zatem usługę tę opodatkować zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami podatkowymi.
Zasady stosowania szczególnej procedury przy świadczeniu usług turystyki określone zostały w art.119 ustawy o VAT. Zgodnie z art.119 ust.1 ustawy podstawą opodatkowania przy wykonywaniu usług turystyki jest kwota marży pomniejszona o kwotę należnego podatku. Przez marżę rozumie się różnicę między kwotą należności, którą ma zapłacić nabywca usługi, a faktycznymi kosztami poniesionymi przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty; przez usługi dla bezpośredniej korzyści turysty rozumie się usługi stanowiące składnik świadczonej usługi turystyki, a w szczególności transport, zakwaterowanie, wyżywienie, ubezpieczenie. Stosownie do art.119 ust.10 ustawy faktury podatnika świadczącego usługi turystyki, korzystającego ze szczególnej procedury opodatkowania marży nie zawierają wyszczególnionej kwoty podatku.
Zastosowanie szczególnej procedury opodatkowania marży jest przy świadczeniu usług turystyki obligatoryjne i nie jest uzależnione od tego, kto nabywa usługę. Jedynym warunkiem jest to, żeby podatnik świadczący usługi turystyczne:
1) działał na rzecz nabywcy usługi we własnym imieniu i na własny rachunek,
2) przy świadczeniu usługi nabywał towary i usługi od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty (art.119 ust.3 ustawy).
Stosownie do §5 ust.1, ust.2 pkt 3 i ust.3 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 roku w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom wystawiania faktur sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług na fakturze dokumentującej wykonanie usługi turystyki, gdzie opodatkowaniu podlega marża, oznaczonej wyrazami „procedura marży dla biur podróży” z danych kwotowo-liczbowych powinna być wskazana wyłącznie całkowita kwota należności, mimo że opodatkowaniu podlega tylko marża (część całej kwoty należności wykazywanej w fakturze). Nie powinno i nie może być natomiast żadnych innych danych kwotowo-liczbowych, tj. ani stawki, ani kwoty VAT, ani też kwoty marży. Wyliczenia marży oraz należnej od niej kwoty podatku dokonuje się dopiero w ewidencji VAT.
Organy podatkowe przyjmują, że przy refakturowaniu usług turystycznych może mieć zastosowanie szczególna procedura opodatkowania marży. Jeżeli podatnik obciąża kontrahenta za usługę turystyki po cenie jej zakupu, podlegająca opodatkowaniu marża wyniesie 0 zł, a zatem VAT należny nie wystąpi. Jedyną konsekwencją w podatku od towarów i usług będzie konieczność wystawienia faktury (refaktury). Transakcję tę należy udokumentować fakturą VAT-marża. Ponieważ jednak podstawa opodatkowania i VAT należny nie wystąpi, transakcja nie będzie wykazana w deklaracji VAT. Stanowisko to potwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, który w interpretacji indywidualnej z 10 września 2010 roku nr IBPP1/443-549/10/AW uznał, że: "(…) gdy Wnioskodawca (…) dokonuje odsprzedaży zakupionych uprzednio usług turystycznych (udokumentowanych przez dostawców fakturą "VAT MARŻA") bez doliczania swojej prowizji, czyli marży jako pośrednika (marża wynosi 0 zł), ma również obowiązek (...) wystawienia faktury VAT MARŻA dokumentującej dokonaną przez niego sprzedaż usługi turystycznej bez konieczności wykazywania w niej podatku należnego. Podstawą opodatkowania przy wykonywaniu usług turystyki jest kwota marży pomniejszona o kwotę należnego podatku. Brak uzyskania marży na danej transakcji oznacza brak podstawy opodatkowania, a konsekwentnie i brak kwoty podatku. Tym samym transakcja ta nie będzie wykazana w deklaracji VAT. (…)"
Bożena Sawicka
