Biegły rewident poprosił o przedstawienie instrukcji inwentaryzacyjnej i kasowej. Czy jesteśmy zobowiązani do posiadania tych dokumentów?
Odpowiadając na to pytanie należy zwrócić uwagę na zapisy art. 4 (ust. 1 – 4) ustawy o rachunkowości, zgodnie z którymi:
1. Jednostki obowiązane są stosować przyjęte zasady (politykę) rachunkowości, rzetelnie i jasno przedstawiając sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy.
2. Zdarzenia, w tym operacje gospodarcze, ujmuje się w księgach rachunkowych i wykazuje w sprawozdaniu finansowym zgodnie z ich treścią ekonomiczną.
3. Rachunkowość jednostki obejmuje:
• przyjęte zasady (politykę) rachunkowości;
• prowadzenie, na podstawie dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych, ujmujących zapisy zdarzeń w porządku chronologicznym i systematycznym;
• okresowe ustalanie lub sprawdzanie drogą inwentaryzacji rzeczywistego stanu aktywów i pasywów;
• wycenę aktywów i pasywów oraz ustalanie wyniku finansowego;
• sporządzanie sprawozdań finansowych;
• gromadzenie i przechowywanie dowodów księgowych oraz pozostałej dokumentacji przewidzianej ustawą;
• poddanie badaniu i ogłoszenie sprawozdań finansowych w przypadkach przewidzianych ustawą.
4. Jednostka może w ramach przyjętych zasad (polityki) rachunkowości stosować uproszczenia, jeżeli nie wywiera to istotnie ujemnego wpływu na realizację obowiązku określonego w ust. 1.
Przepisy nie wymieniają szczegółowo instrukcji inwentaryzacyjnej oraz instrukcji prowadzenia kasy jako osobnych
dokumentów jakie obowiązkowo powinien posiadać podmiot. Wspomniane instrukcje stanowią jednak integralną część
przyjętej polityki rachunkowości, gdyż na ich podstawie wiadomo w jaki sposób wypełnić podstawowe obowiązki
związane z przeprowadzeniem spisu z natury (instrukcja inwentaryzacyjna) oraz w jaki sposób dokumentować operacje
gospodarcze w obszarze „środków pieniężnych w kasie”.
Odpowiadając na pytanie czytelnika, należy podkreślić, iż podmiot powinien posiadać instrukcje inwentaryzacyjną oraz
kasową, szczególnie jeśli obowiązki związane z przeprowadzeniem czynności inwentaryzacyjnych oraz ewidencją
transakcji kasowych zostały powierzone przez kierownika jednostki innych osobom. Oczywiście brak tych dokumentów
nie musi oznaczać, iż obraz sytuacji majątkowej spółki i jej wynik finansowy są zniekształcone, niemniej dla biegłego
rewidenta stanowi to wskazówkę, iż w tych obszarach (tj. zapasy i środki pieniężne) ryzyko pojawienia się
nieprawidłowości jest większe.
Michał Iwanina
Biegły Rewident