Podatnik, który prowadzi jednoosobową działalność i nie jest czynnym „VAT-owcem” (przedmiotowo zwolniony z VAT) zajmuje się pośrednictwem ubezpieczeniowym oraz wynajmuje również w ramach działalności mieszkania na cele mieszkaniowe - zwolnione z VAT. Podatnik zamierza wynajmować lokal użytkowy - czy wówczas do limitu VAT liczymy wszystkie przychody czy tylko te z najmu lokalu użytkowego? A jeśli chciałby jeszcze prowadzić doradztwo finansowe to powinien od pierwszej sprzedaży być czynnym podatnikiem VAT?
Odpowiedź
Wynajem lokalu użytkowego może korzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT do momentu przekroczenia obrotu w wys. 200.000 zł. Do obrotu tego nie wlicza się świadczenia usług zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy.
Jeżeli Czytelnik rozszerzy działalność o doradztwo finansowe, to zarówno wynajem na cele użytkowe jak i doradztwo będą podlegały opodatkowaniu stawką VAT 23%. Zatem, przed dniem rozpoczęcia świadczenia usług w zakresie doradztwa Czytelnik będzie zobowiązany zarejestrować się jako czynny podatnik VAT.
Uzasadnienie
Na wstępie należy podkreślić, że ustawodawca wyróżnił w ustawie o podatku od towarów i usług katalog czynności zwolnionych z VAT. Są to zwolnienia przedmiotowe oraz zwolnienia podmiotowe związane z wielkością sprzedaży.
Zwolnienia przedmiotowe określone są w art. 43 ust. 1 ustawy. Natomiast zwolnieniem podmiotowym objęta jest sprzedaż do kwoty 200 000 zł (bez podatku VAT) za poprzedni rok podatkowy i wynika z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT. Do wartości sprzedaży nie wlicza się m.in. odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy. Pośrednictwo ubezpieczeniowe, jest zwolnione z VAT przedmiotowo, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT. Wynajem mieszkań na cele mieszkaniowe podlega z kolei zwolnieniu na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT.
Oprócz czynności zwolnionych przedmiotowo Czytelnik zamierza wynajmować lokal użytkowy. Wynajem lokalu użytkowego podlega opodatkowaniu stawką VAT 23%. W tym jednak zakresie do kwoty obrotu nieprzekraczającej 200.000 zł Czytelnik może korzystać ze zwolnienia podmiotowego. Nie wszystkie jednak czynności mogą korzystać z tego zwolnienia. Na podstawie art. 113 ust. 13 pkt 2 lit.b ustawy zwolnienia nie stosuje się do podatników świadczących usługi w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego.
W przypadku więc rozpoczęcia świadczenia usług w zakresie doradztwa Czytelnik będzie zobowiązany zarejestrować się jako czynny podatnik VAT przed dniem wykonania pierwszej takiej usługi, zgodnie z art. 96 ust. 5 ustawy.
Zgodnie z tym przepisem podatnicy zwolnieni, którzy rozpoczną dokonywanie sprzedaży opodatkowanej, utracą zwolnienie od podatku lub zrezygnują z tego zwolnienia, obowiązani są do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego, a w przypadku podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT zwolnieni - do aktualizacji tego zgłoszenia, w terminach:
- przed dniem dokonania pierwszej sprzedaży towaru lub usługi, innych niż zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, 2a i 4-41 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, w przypadku rozpoczęcia dokonywania tej sprzedaży;
- przed dniem, w którym podatnik traci prawo do zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9, w przypadku utraty tego prawa;
- przed początkiem miesiąca, w którym podatnik rezygnuje ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 oraz art. 113 ust. 1 i 9, w przypadku rezygnacji z tego zwolnienia, z zastrzeżeniem pkt 4;
- przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5, w przypadku rezygnacji ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 9, od pierwszej wykonanej czynności.
Co istotne, opodatkowaniu będą podlegały wówczas usługi wynajmu na cele użytkowe oraz doradztwo stawką VAT 23%..
Ewidencja w deklaracjach: W VAT-7(20) dostawa towarów oraz świadczenie usług na terytorium kraju, zwolnione od podatku – poz.10 podstawa opodatkowania, dostawa towarów oraz świadczenie usług na terytorium kraju, opodatkowane stawką 23% - poz.19 podstawa opodatkowania, poz. 20 podatek należny.
Podstawa prawna: art. 41 ust. 1 w powiązaniu z art. 146aa ust. 1 pkt 1, art. 43 ust. 1 pkt 36 i pkt 37, art. 113 ust. 1, ust. 2 pkt 2 i ust. 13 pkt 2 lit.b ustawy z 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług