Kiedy proporcja niższa od 2% obniży podatek należny

Odpowiedź

W przypadku odliczenia podatku naliczonego wynikającego z zastosowania proporcji niższej od 2%, podatek należny zostanie pomniejszony o tak wyliczoną wartość podatku naliczonego do odliczenia.
Jeśli Czytelnik zrezygnuje z odliczenia przyjmując proporcję jako 0%, to nie będzie wykazywał wartości nabytych towarów i usług jak i podatku naliczonego, a to oznacza, że nie obniży podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w wysokości obliczonej z zastosowaniem proporcji.

Uzasadnienie

Zgodnie art. 90 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. 
Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa powyżej, to  podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
Proporcję tę, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo i określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej.
W przypadku gdy tak ustalona proporcja:

1. przekroczy 98% oraz kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu, wynikająca z zastosowania tej proporcji, w skali roku, była mniejsza niż 500 zł - podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 100%;
2. nie przekroczyła 2% - podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 0%.

Zatem do Czytelnika należy decyzja czy w przypadku gdy proporcja nie przekroczyła 2% dokona odliczenia podatku naliczonego o tak ustaloną kwotę czy też uzna że podatek naliczony wynosi 0. 
Zgodnie z zasadą ogólną podatnicy są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu.
Zgodnie z załącznikiem nr 3 do rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju w sprawie wzorów deklaracji dla podatku od towarów i usług, będącym objaśnieniami do deklaracji dla podatku od towarów i usług (VAT-7 i VAT-7K) w części D. deklaracji „rozliczenie podatku naliczonego” wykazuje się wyłącznie wartość towarów i usług oraz kwotę podatku naliczonego (z uwzględnieniem korekt) w takiej wysokości, w jakiej podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od należnego lub zwrot podatku naliczonego, na zasadach określonych w przepisach art. 86-92 ustawy, z uwzględnieniem przepisów wykonawczych, w okresie rozliczeniowym, za który składana jest deklaracja.
 Termin „wyłącznie” został przez ustawodawcę użyty na samym początku wyliczenia wskazując, że dotyczy zarówno wartości netto towarów i usług oraz kwoty podatku naliczonego do odliczenia. Zatem w deklaracji należy wykazać zarówno wartość netto jak i podatek naliczony jedynie w takiej wysokości, w jakiej przysługuje prawo do odliczenia.
W przypadku zakupów służących zarówno sprzedaży opodatkowanej jak i zwolnionej  podatnik powinien wykazywać wartość netto nabytych towarów i usług, wyliczoną według obowiązującej proporcji wykorzystywanej do ustalenia wysokości podatku naliczonego podlegającego odliczeniu.
Ponadto, zgodnie z art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 oraz podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą: kwoty określone w art. 90, dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokość podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej, a w przypadkach określonych w art. 120 ust. 15, art. 125, art. 130d, art. 134 oraz art. 138 - dane określone tymi przepisami niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.

Zatem, prowadząc ewidencję zawierającą dane wskazane w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, nie wystąpią rozbieżności między zapisami wynikającymi z rejestru zakupów, a wartością wykazaną w deklaracji.
Jeżeli Czytelnik przyjmie wskaźnik 0%, to nie będzie przysługiwało mu w ogóle prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z zakupami o przeznaczeniu mieszanym. Jeżeli natomiast Czytelnik będzie odliczał podatek wynikający z proporcji nieprzekraczającej 2 %, to powinien wykazać:

• w pozycjach 43 i 45 wartość nabytych towarów i usług w wysokości netto z uwzględnieniem proporcji o której mowa w art. 90 ustawy,
• w pozycjach 44 i 46 podatek naliczony wyliczony dla nabytych towarów i usług z uwzględnieniem proporcji o której mowa w art. 90 ustawy.

Zatem, w przypadku odliczenia podatku naliczonego wynikającego z proporcji niżej od 2 %, podatek należny zostanie pomniejszony o tę wartość.

Jeśli Czytelnik zrezygnuje z odliczenia przyjmując proporcję jako 0%, to nie będzie wykazywał wartości nabytych towarów i usług jak i podatku naliczonego dot. zakupów wykorzystywanych do sprzedaży mieszanej, a to oznacza, że nie obniży podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w wysokości określonej proporcji.

Ewidencja w deklaracjach: VAT-7(20) nabycie towarów i usług zaliczanych u podatnika do środków trwałych  - poz. 43 wartość netto, poz. 44 podatek naliczony i/lub, nabycie towarów i usług pozostałych – poz. 45 – wartość netto, poz. 46 podatek naliczony.
 

Podstawa prawna: art. 90, art. 99 ust. 1, ust. 14, art. 109 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług, rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 25 października 2019 roku w sprawie wzorów deklaracji dla podatku od towarów i usług.