Kooperacja z czynnym podatnikiem VAT - gdzie sprawdzić kontrahenta

Odpowiedź

Kontrahenta można sprawdzić na stronie: //www.gov.pl/web/kas/wykaz-podatnikow-vat, lub bezpośrednio w wyszukiwarce pod adresem: //www.podatki.gov.pl/wykaz-podatnikow-vat-wyszukiwarka.

Uzasadnienie

Rejestracja – zasady ogólne
Podmioty prowadzące działalność gospodarczą, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej transakcji gospodarczej złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne.
Podmioty, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne.
Naczelnik urzędu skarbowego po weryfikacji danych podanych w zgłoszeniu rejestracyjnym rejestruje podatnika jako „podatnika VAT czynnego”, a w przypadku podatników zwolnionych - jako „podatnika VAT zwolnionego”, i na wniosek podatnika potwierdza to zarejestrowanie.
Jeżeli natomiast:

1. dane podane w zgłoszeniu rejestracyjnym są niezgodne z prawdą lub
2. podmiot ten nie istnieje, lub
3. mimo podjętych udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z tym podmiotem albo jego pełnomocnikiem, lub
4. podmiot albo jego pełnomocnik nie stawia się na wezwania naczelnika urzędu skarbowego, lub
5. z posiadanych informacji wynika, że podatnik może prowadzić działania z zamiarem wykorzystania działalności banków w rozumieniu art. 119zg pkt 1 Ordynacji podatkowej lub spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych do celów mających związek z wyłudzeniami skarbowymi w rozumieniu art. 119zg pkt 9 Ordynacji podatkowej, lub
6. wobec tego podmiotu sąd orzekł, na podstawie odrębnych przepisów, zakaz prowadzenia działalności gospodarczej
   - naczelnik urzędu skarbowego nie dokona rejestracji podmiotu jako podatnika VAT i nie ma obowiązku zawiadamiania go o tym.

Jeżeli podmioty zwolnione z VAT rozpoczną dokonywanie sprzedaży opodatkowanej, utracą zwolnienie od podatku lub zrezygnują z tego zwolnienia, obowiązane są do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego, a w przypadku podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT zwolnieni - do aktualizacji tego zgłoszenia, w terminach:

1. przed dniem dokonania pierwszej sprzedaży towaru lub usługi, innych niż zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, 2a i 4-41 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, w przypadku rozpoczęcia dokonywania tej sprzedaży;
2. przed dniem, w którym podatnik traci prawo do zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9, w przypadku utraty tego prawa;
3. przed początkiem miesiąca, w którym podatnik rezygnuje ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 oraz art. 113 ust. 1 i 9, w przypadku rezygnacji z tego zwolnienia, z zastrzeżeniem pkt 4;
4. przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5, w przypadku rezygnacji ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 9, od pierwszej wykonanej czynności.

Jeżeli podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT zaprzestał wykonywania czynności podlegającej opodatkowaniu, jest on obowiązany zgłosić zaprzestanie działalności naczelnikowi urzędu skarbowego; zgłoszenie to stanowi dla naczelnika urzędu skarbowego podstawę do wykreślenia podatnika z rejestru jako podatnika VAT.
Ponadto, podatnik będący osobą fizyczną jest obowiązany poinformować właściwego naczelnika urzędu skarbowego o:

1. dokonaniu wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej zarządcy sukcesyjnego, o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy o zarządzie sukcesyjnym, w terminie 7 dni od dnia dokonania tego wpisu;
2. zmianach w zakresie wpisu w CEIDG - w terminie 7 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana.

Naczelnik urzędu skarbowego wykreśla z urzędu podatnika z rejestru jako podatnika VAT bez konieczności zawiadamiania go o tym, jeżeli:

1. podatnik nie istnieje lub
2. mimo podjętych udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z podatnikiem albo jego pełnomocnikiem, lub
3. dane podane w zgłoszeniu rejestracyjnym okażą się niezgodne z prawdą, lub
4. podatnik albo jego pełnomocnik nie stawia się na wezwania naczelnika urzędu skarbowego, naczelnika urzędu celno-skarbowego, dyrektora izby administracji skarbowej lub Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, lub
5. posiadane informacje wskazują na prowadzenie przez podatnika działań z zamiarem wykorzystania działalności banków w rozumieniu art. 119zg pkt 1 Ordynacji podatkowej lub spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych do celów mających związek z wyłudzeniami skarbowymi w rozumieniu art. 119zg pkt 9 Ordynacji podatkowej, lub
6. wobec tego podatnika sąd orzekł, na podstawie odrębnych przepisów, zakaz prowadzenia działalności gospodarczej.

Wykreśleniu z urzędu z rejestru jako podatnik VAT podlega także podatnik, który:

1. zawiesił wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów dotyczących zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na okres co najmniej 6 kolejnych miesięcy lub
2. będąc obowiązanym do złożenia deklaracji, o której mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3, nie złożył takich deklaracji za 3 kolejne miesiące lub takiej deklaracji za kwartał, lub
3. składał przez 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały deklaracje, o których mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3, w których nie wykazał sprzedaży, nabycia towarów lub usług ani importu towarów z kwotami podatku do odliczenia, lub,
4. wystawiał faktury lub faktury korygujące, dokumentujące czynności, które nie zostały dokonane, lub
5. prowadząc działalność gospodarczą wiedział lub miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że dostawcy lub nabywcy biorący udział pośrednio lub bezpośrednio w dostawie tego samego towaru lub usługi uczestniczą w nierzetelnym rozliczaniu podatku w celu odniesienia korzyści majątkowej.

Elektroniczna i bezpłatna baza podatników VAT – w celu sprawdzenia swojego kontrahenta.
Podmioty prowadzące działalność gospodarczą podejmują m.in. ryzyko gospodarcze związane np. z realizacją transakcji gospodarczych. Niezbędnym atutem w prowadzeniu działalności gospodarczej jest znajomość swoich kontrahentów.Wiedza o nich przyczynia się do podjęcia odpowiedniej decyzji gospodarczej 
w celu zminimalizowania ryzyka gospodarczego.
Jedynym bezpłatnym narzędziem jest elektroniczna baza podatników VAT, dzięki której przedsiębiorca może sprawdzić swojego kontrahenta i na podstawie uzyskanych danych podjąć właściwe decyzje gospodarcze. Od 1 września 2019 roku w rejestrze prowadzonym przez Szefa KAS można sprawdzić:

• zarejestrowanych podatników VAT,
• zwolnionych podatników VAT,
• wykreślonych podatników VAT,
• przywróconych podatników VAT,
• podmioty, którym odmówiono rejestracji VAT,
• numery rachunków rozliczeniowych lub imiennych rachunków w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której dany podmiot jest członkiem.

Powyższe informacje można uzyskać pod adresem //www.podatki.gov.pl/wykaz-podatnikow-vat-wyszukiwarka. Co ważne, wyszukiwarka umożliwia także wydruk potwierdzający uzyskane informacje. Zatem, w celu uniknięcia odpowiedzialności za ewentualną nierzetelność podatkową kontrahenta, przedsiębiorca posiadający wydruk na dzień dokonania transakcji udowodni, że dochował należytej staranności przy zawieraniu transakcji z kontrahentem.
Wykaz umożliwia sprawdzenie, w tym automatycznie, czy podmiot znajduje się w wykazie na wybrany dzień, przypadający nie wcześniej niż w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym podmiot jest sprawdzany. Dane tego podmiotu są udostępniane według stanu na wybrany dzień, z wyjątkiem danych, o których mowa w niżej wymienionych pkt 1-3, które są udostępniane według stanu na dzień sprawdzenia. Wykaz zawiera następujące dane podmiotów:

1. firmę (nazwę) lub imię i nazwisko;
2. numer identyfikacji – NIP, jeżeli taki numer został przyznany;
   2a)  status podmiotu:
   a) w odniesieniu do którego nie dokonano rejestracji albo który wykreślono z rejestru jako podatnika VAT,
   b) zarejestrowanego jako „podatnik VAT czynny” albo „podatnik VAT zwolniony”, w tym podmiotu, którego rejestracja została przywrócona;
3. numer identyfikacyjny REGON, o ile został nadany;
4.  numer PESEL, o ile podmiot posiada;
5. numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, o ile został nadany;
6. adres siedziby - w przypadku podmiotu niebędącego osobą fizyczną;
7. adres stałego miejsca prowadzenia działalności albo adres miejsca zamieszkania, w przypadku nieposiadania stałego miejsca prowadzenia działalności 
   - w odniesieniu do osoby fizycznej;
8. imiona i nazwiska osób wchodzących w skład organu uprawnionego do reprezentowania podmiotu oraz ich numery identyfikacji podatkowej lub numery PESEL;
9. imiona i nazwiska prokurentów oraz ich numery identyfikacji podatkowej lub numery PESEL;
10. imię i nazwisko lub firmę (nazwę) wspólnika oraz jego numer identyfikacji podatkowej lub numer PESEL;
11. daty rejestracji, odmowy rejestracji albo wykreślenia z rejestru oraz przywrócenia zarejestrowania jako podatnika VAT;
12. podstawę prawną odpowiednio odmowy rejestracji, wykreślenia z rejestru oraz przywrócenia zarejestrowania jako podatnika VAT;
13. numery rachunków rozliczeniowych, o których mowa w art. 49 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe, lub imiennych rachunków w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której podmiot jest członkiem, otwartych w związku z prowadzoną przez członka działalnością gospodarczą - wskazanych w zgłoszeniu identyfikacyjnym lub zgłoszeniu aktualizacyjnym i potwierdzonych przy wykorzystaniu STIR w rozumieniu art. 119zg pkt 6 Ordynacji podatkowej.

Szef KAS wykreśla podmiot z wykazu po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym naczelnik urzędu skarbowego nie dokonał rejestracji podmiotu jako podatnika VAT albo wykreślił podmiot z rejestru jako podatnika VAT.
Wykaz jest aktualizowany w dni robocze, raz na dobę. Dostęp do wykazu jest możliwy także za pośrednictwem systemu teleinformatycznego Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
Szef Krajowej Administracji Skarbowej, z urzędu lub na wniosek, usuwa lub prostuje dane inne niż dane osobowe zawarte w wykazie niezgodne ze stanem rzeczywistym.
Podmiot, którego dane zostały zawarte w wykazie, może złożyć do Szefa KAS wniosek o usunięcie lub sprostowanie danych innych niż dane osobowe niezgodnych ze stanem rzeczywistym wraz z uzasadnieniem. Szef Krajowej Administracji Skarbowej odmawia, w drodze decyzji, usunięcia lub sprostowania danych innych niż dane osobowe zawartych w wykazie wskazanych we wniosku podmiotu, jeżeli spowodowałoby to niezgodność ze stanem rzeczywistym.

Podstawa prawna: art. 96, art. 96b ustawy o podatku od towarów i usług