Odliczenie VAT od płatności za paliwo kartami flota

Odpowiedź

Jeżeli emitentami  kart paliwowych są podmioty inne niż koncerny paliwowe, to mamy do czynienia z usługami finansowymi, podlegającymi zwolnieniu z VAT. W związku z tym podmioty te, podobnie jak i ich klienci, nie mają prawa odliczać podatku VAT od transakcji z użyciem karty. Jeżeli natomiast emitent faktycznie uczestniczy w transakcji, pełni funkcję dostawcy paliwa to VAT podlega odliczeniu.

Uzasadnienie

Odpowiedź na pytanie Czytelnika zależy od tego, czy emitent karty paliwowej jest jednocześnie dostawcą paliwa w ramach transakcji łańcuchowej, czy też nie - i wówczas świadczy usługę finansową (kredytowania) zwolnioną z VAT. Konieczne jest zatem dokonanie analizy zawartej przez podatnika umowy na korzystanie z kart paliwowych (flota) w kontekście wyroku TSUE z 15 maja 2019 r. (sprawa C-235/18 Vega International Car Transport and Logistic - Trading GmbH przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie). 
Wskazać należy, że orzeczenie TSUE z 15 maja 2019 r. nie odnosi się do kart paliwowych, wystawianych bezpośrednio przez koncerny paliwowe. W tym przypadku między wystawcami kart paliwowych, a klientami zakupującymi paliwo (benzynę lub olej napędowy) dochodzi bezpośrednio do dostawy towaru, w związku 
z czym podatnicy mogą odliczać podatek VAT.

Orzeczenie TSUE z 15 maja 2019 r. dotyczy kart paliwowych - kuponów, oferowanych np. przez towarzystwa leasingowe oraz firmy zarządzające flotami służbowych pojazdów (chodzi o transakcje, w których udział biorą co najmniej trzy podmioty: koncern paliwowy, podmiot udostępniający karty paliwowe oraz ich użytkownicy). W opinii TSUE emitenci kart paliwowych świadczą w tym przypadku usługi finansowe (kredytowe) z uwagi na to, że nie sprzedają towaru, tylko kredytują jego zakup, pobierając za to prowizję. W związku z tym, że usługa kredytowa jest zwolniona z podatku, podatnicy nie mają prawa do odliczania VAT od zakupionego paliwa. Zdaniem TSUE bowiem, w każdym przypadku, gdy podmiot przekazujący kartę paliwową nie jest odpowiedzialny za dostawę paliwa i warunki dostawy są od niego niezależne, mamy do czynienia ze świadczeniem zwolnionym z opodatkowania (art. 135 ust. 1 lit. b dyrektywy 2006/112/WE). 

W świetle powyższego, elementem decydującym o prawie do odliczenia VAT jest rola emitenta karty paliwowej w łańcuchu dostaw paliwa. W razie gdy emitent faktycznie uczestniczy w transakcji, to jest pełni funkcję dostawcy towaru, wpływa na warunki dostawy, negocjuje cenę paliwa, decyduje o rabatach itp., uznaje się, że dostarczane paliwo jest nabywane w transakcji łańcuchowej (VAT jest możliwy do odliczenia na każdym z etapów transakcji). Dodatkowo, w przypadku transakcji polegających na udostępnianiu kart paliwowych, mamy do czynienia z dostawą towarów dla potrzeb VAT tylko i wyłącznie, gdy podmiot przekazujący karty paliwowe jednocześnie przenosi prawo do rozporządzania rzeczami (paliwem) na odbiorcę karty.

Jeśli natomiast emitent karty paliwowej nie pełni omówionej powyżej roli dostawcy, to jego rola sprowadza się do świadczenia usługi finansowania zakupu - wówczas VAT od tej usługi nie podlega odliczeniu. W takiej sytuacji bowiem emitent udostępniający karty paliwowe nie sprzedaje paliwa, lecz świadczy usługę finansową (kredytową), która podlega zwolnieniu od podatku.
W świetle powyższego należy przeanalizować umowę na korzystanie z kart paliwowych i łączący strony stosunek prawny (chodzi o wykazanie, czy emitent karty paliwowej ma wpływ na sposób kształtowania ceny towaru, warunki jego nabycia itp.). Warto przy tym zaznaczyć, że dla uznania transakcji za łańcuchową nie jest konieczne, aby towar został fizycznie wydany każdemu kolejnemu nabywcy, ale to, by każdy z nabywców uczestniczących w tym łańcuchu miał wpływ na istotne elementy transakcji i realnie był jej stroną. 
Reasumując, z orzeczenia TSUE z 15 maja 2019 r. wynika, że karty paliwowe, których emitentami są podmioty inne, niż koncerny paliwowe, są usługami finansowymi, podlegającymi zwolnieniu z VAT. W związku z tym podmioty te, podobnie jak i ich klienci, nie mają prawa odliczać podatku VAT od transakcji z użyciem karty. 

Ewidencja w deklaracjach: W deklaracji VAT-7(20) nabycie towarów i usług pozostałych należy wykazać w poz. 45  i 46.
 

Podstawa prawna: art. 2 ust. 1 lit. a, art. 14 ust. 1 i ust. 2 lit. a, art. 135 ust. 1 lit. b dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 8, art. 43 pkt 38, art. 88 ust. 3a pkt 2 i pkt 4 lit. a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.