Przedsiębiorca, który rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej w kwietniu 2019 roku i świadczy usługi informatyczne dla kontrahentów z UE wystawia fakturę z odwrotnym obciążeniem, jednak sam nie zarejestrował się od razu jako podatnik VAT czynny (jedynie jako podatnik VAT-UE). W maju przedsiębiorca zmienił zdanie i postanowił zrezygnować ze zwolnienia z VAT przysługującego mu do tej pory na podst. art. 113 ust. 1 ustawy - złożył zgłoszenie na druku VAT-R z informacją o rezygnacji ze zwolnienia od 1 czerwca 2019. Pod koniec maja podpisał umowę leasingową na motocykl, z którego chce korzystać w swojej działalności. Otrzymał fakturę na opłatę wstępną dotyczącą leasingu z datą 30 maja 2019. Czy może odliczyć 50% podatku VAT od zakupu w/w motocykla w deklaracji za czerwiec, mimo że w momencie otrzymania faktury nie był czynnym podatnikiem VAT?
Odpowiedź
Czytelnikowi będzie przysługiwało prawo do odliczenia 50% podatku naliczonego wykazanego w fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług, jeżeli nabyte towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT. Czytelnik musi posiadać status czynnego podatnika VAT z chwilą wykazania odliczenia tj. złożenia deklaracji VAT. Odliczenia może dokonać w deklaracji VAT za czerwiec.
Uzasadnienie
Zgodnie z art. 2 pkt 34 ustawy o podatku od towarów i usług przez pojazdy samochodowe rozumie się pojazdy samochodowe w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony. Pojazd samochodowy zgodnie z art. 2 pkt 33 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym to pojazd silnikowy, którego konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h; określenie to nie obejmuje ciągnika rolniczego. Pojazd silnikowy natomiast, to zgodnie z art. 2 pkt 32 w/w ustawy, pojazd wyposażony w silnik, z wyjątkiem motoroweru i pojazdu szynowego. Pojazd to środek transportu przeznaczony do poruszania się po drodze oraz maszyna lub urządzenie do tego przystosowane. Motocykl natomiast to pojazd samochodowy dwukołowy kategorii L3e albo dwukołowy z bocznym wózkiem kategorii L4e, albo trójkołowy kategorii L5e o symetrycznym rozmieszczeniu kół, spełniający kryteria klasyfikacji dla pojazdów odpowiednio dla kategorii L3e albo L4e, albo L5e, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 168/2013 z dnia 15 stycznia 2013 r. w sprawie homologacji i nadzoru rynku pojazdów dwu- lub trzykołowych oraz czterokołowców (Dz. Urz. UE L 60 z 02.03.2013, str. 52, z późn. zm.).
Ustawa prawo o ruchu drogowym traktuje motocykl jako pojazd samochodowy w związku z tym dla celów ustawy o VAT motocykl w firmie stanowi pojazd samochodowy.
Zgodnie z podstawowym prawem podatnika wyrażonym w art. 86 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim nabyte przez podatnika towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, przysługuje mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje gdy odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
W przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego stanowi 50% kwoty podatku min. wynikającego z faktury otrzymanej przez podatnika. Do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi zalicza się min wydatki dotyczące:
- używania tych pojazdów na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, związane z tą umową,
- nabycia lub importu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu tych pojazdów, usług naprawy lub konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów i usług związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów.
Zatem, jeśli Czytelnik wykonuje działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem od towarów i usług i leasingowany motocykl wykorzystywany jest w tej działalności, to przysługuje mu prawo do odliczenia 50% podatku VAT naliczonego, który został wykazany w fakturze raty leasingowej oraz od zakupów związanych
z jego eksploatacją, w tym także od zakupu paliwa..
W myśl art. 86 ust. 10 i ust. 10b ustawy o VAT prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego u leasingobiorcy powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych usług powstał obowiązek podatkowy, czyli w dacie wystawienia faktury, jednak nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres (miesiąc lub kwartał), w którym Czytelnik otrzymał fakturę wystawioną na ratę leasingową.
Zatem, będąc czynnym podatnikiem VAT Czytelnik - leasingobiorca może dokonać odliczenia VAT w miesiącu otrzymania faktury lub w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych (art. 86 ust. 11 ustawy o VAT).
Rezygnacja ze zwolnienia podmiotowego
Podmioty prowadzące działalność gospodarczą, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności związanej z działalnością gospodarczą złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne natomiast podmioty prowadzące działalność gospodarczą, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, nie mają obowiązku złożenia zgłoszenia rejestracyjnego.
Naczelnik urzędu skarbowego rejestruje podatnika jako „podatnika VAT czynnego”, a w przypadku podatników zwolnionych - jako „podatnika VAT zwolnionego”, i na wniosek podatnika potwierdza to zarejestrowanie.
Jeżeli podmioty zwolnione zrezygnują z tego zwolnienia, obowiązane są do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego, a w przypadku podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT zwolnieni - do aktualizacji tego zgłoszenia w terminach:
- przed początkiem miesiąca, w którym podatnik rezygnuje ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 oraz art. 113 ust. 1 i 9, w przypadku rezygnacji z tego zwolnienia, z zastrzeżeniem pkt 4,
- przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5, w przypadku rezygnacji ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 9, od pierwszej wykonanej czynności.
Podsumowując, ponieważ Czytelnik otrzymał fakturę na opłatę wstępną dotyczącą leasingu z datą 30.05.2019 r., a od 1 czerwca 2019 roku jest czynnym podatnikiem VAT i zakup ten związany jest ze sprzedażą opodatkowaną od 1 czerwca 2019 r. to przysługuje mu prawo do odliczenia VAT od tego zakupu i rozliczenia tego może dokonać w pierwszej deklaracji VAT za czerwiec 2019 r..
Ewidencja w deklaracjach: W VAT-7(19) nabycie towarów i usług zaliczanych u podatnika do środków trwałych należy wykazać w poz. 43 wartość netto i w poz. 44 podatek naliczony, natomiast nabycie towarów i usług pozostałych w poz. 45 wartość netto i w poz. 46 podatek naliczony.
Podstawa prawna: art. 2 pkt 31, 32, 33 i 45 ustawy z dnia dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym, art. 2 pkt 34, art. 86, art. 86a, art. 96 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.