0
1299
Podatnik (osoba fizyczna) świadczy m.in. usługi projektowe - zawiesił działalność do 30 września 2020 roku. W okresie zawieszenia działalności świadczył usługi projektowe (projekt wzmocnienia uszkodzeń konstrukcji balkonów) w grudniu 2019 roku i za wykonaną usługę wystawił w grudniu 2019 roku fakturę na rzecz zleceniodawcy - czynnego podatnika VAT. Zleceniodawca zapłacił za fakturę. Niestety nie była to jedyna taka sytuacja. W listopadzie 2019 roku (również w okresie zawieszenia działalności) Podmiot sprzedał usługę - nadzór nad pracami instalacyjnymi i wystawił 3 listopada 2019 fakturę VAT. Dokumenty do biura rachunkowego podatnik dostarczył teraz tj. 17 lutego 2020 roku (klient podobno o nich zapomniał). Jak wybrnąć z tej sytuacji - wystawić VAT-7 i JPK VAT od listopada 2019 i złożyć czynny żal?
Odpowiedź
W opisanej sytuacji należy złożyć deklaracje VAT i JPK_VAT za listopad i grudzień 2019 roku. Wraz z deklaracją należy złożyć czynny żal.
Uzasadnienie
Zgodnie z ustawą Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na czas nieokreślony albo określony, nie krótszy jednak niż 30 dni do 24 miesięcy. W okresie zawieszenia przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Jednakże, w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca:
- może wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, w tym rozwiązywania zawartych wcześniej umów;
- może przyjmować należności i jest obowiązany regulować zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
- może zbywać własne środki trwałe i wyposażenie;
- ma prawo albo obowiązek uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
- wykonuje wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa;
- może osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
- może zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą;
- może powołać albo odwołać zarządcę sukcesyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej (Dz. U. poz. 1629).
Na podstawie art.99 ust. 7a ustawy o podatku od towarów i usług przedsiębiorca w przypadku zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej nie ma obowiązku składania deklaracji VAT, za okresy rozliczeniowe, których to zawieszenie dotyczy. Tym samym nie ma obowiązku przesyłania JPK_VAT. Niemniej zwolnienie z obowiązku składania deklaracji VAT nie dotyczy podatników:
- dokonujących wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów,
- importujących usługi lub nabywających towary - w zakresie których są podatnikami,
- okresów rozliczeniowych, w których zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej nie dotyczyło pełnego okresu rozliczeniowego,
- okresów rozliczeniowych, za które podatnik ma obowiązek rozliczenia podatku z tytułu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu oraz za które ma obowiązek skorygować podatek naliczony.
Przedsiębiorca, który zawiesza prowadzenie działalności na pewien czas, nadal pozostaje podatnikiem VAT, z tym że w okresie zawieszenia wykonywania działalności nie prowadzi on aktywnej działalności. Zgłoszenie zawieszenia działalności nie oznacza ustania bytu przedsiębiorcy, a jedynie przerwę w wykonywaniu działalności gospodarczej. Tym samym podejmowanie przez podatnika czynności opodatkowanych w okresie zawieszenia działalności skutkuje obowiązkiem rozliczenia tych czynności w deklaracji VAT na ogólnych zasadach. Wówczas, obowiązany jest także do złożenia deklaracji VAT i przesłania JPK_VAT.
Zatem, w opisanej sytuacji, w zakresie VAT najbezpieczniej jest jak najszybciej złożyć deklarację za listopad i grudzień, zapłacić zaległy podatek wraz z odsetkami (jeśli z podsumowania deklaracji wyniknie zobowiązanie podatkowe).
Prosimy pamiętać, że takie postępowanie naraża przedsiębiorcę na negatywne konsekwencje. W trakcie zawieszenia podatnik może być poddany kontroli. W sytuacji, gdy organ podatkowy będzie miał informację o wykonywaniu usług (np. poprzez JPK) organ może przeprowadzić kontrolę, co będzie skutkować nałożeniem na przedsiębiorcę obowiązku zapłaty podatku wraz z odsetkami oraz sankcje.
W tej sytuacji, gdy przedsiębiorca sam złoży deklarację i zapłaci zaległy podatek, ma możliwość uniknięcia odpowiedzialności poprzez zastosowanie instytucji czynnego żalu. Procedura ta została zawarta w art. 16 ustawy Kodeks karny skarbowy (kks).
Zgodnie z brzmieniem powołanej regulacji, nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe sprawca, który po popełnieniu czynu zabronionego zawiadomił o tym organ powołany do ścigania, ujawniając istotne okoliczności tego czynu. Dodatkowym warunkiem jest, aby podatnik uiścił w całości wymagalną należność publicznoprawną uszczuploną popełnionym czynem zabronionym. Czynny żal powinien być złożony na piśmie (art.16 §4 kks.). W konsekwencji w celu skorzystania z instytucji czynnego żalu podatnik, który nie złożył w wymaganym terminie stosownej deklaracji, powinien:
- złożyć zaległą deklarację VAT i pliki JPK_VAT,
- wpłacić w całości ewentualny podatek należny wynikający z deklaracji,
- sporządzić pisemne zawiadomienie o wykroczeniu wraz ze wskazaniem okoliczności popełnienia czynu zabronionego.
Należy pamiętać także, iż złożenie czynnego żalu nie jest nieograniczone w czasie, bowiem złożenie takiego zawiadomienia jest bezskuteczne w sytuacji, gdy właściwy organ miał już wyraźnie udokumentowaną wiadomość o popełnieniu czynu zabronionego oraz gdy organ ten podjął stosowne czynności służbowe zmierzające do ujawnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego (gdy organ podatkowy posiada już wiedzę i informację w tym temacie) - art.16 §5 pkt 1 kks. Konstrukcja czynnego żalu ma bowiem cechować się podejmowaniem samodzielnej inicjatywy przez sprawcę czynu.
EWIDENCJA W DEKLARACJACH: W deklaracji VAT-7(20):
- w poz. 17 i 18: dostawa towarów oraz świadczenie usług na terytorium kraju, opodatkowane stawką 8%,
- w poz. 19 i 20: dostawa towarów oraz świadczenie usług na terytorium kraju, opodatkowane stawką 23%.
Podstawa prawna: art.99 ust. 7a ustawy z 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług, art. 23, art. 25 ustawy z dnia 6 marca 2018 roku - Prawo przedsiębiorców, art.16 ustawy z 10 września 1999 roku Kodeks karny skarbowy.
