Stawka VAT dla świadczenia usług montażu mebli w mieszkaniach i domkach jednorodzinnych

Odpowiedź

Stawka VAT w wysokości 8% będzie miała zastosowanie, gdy Czytelnik spełni łącznie następujące warunki:

 

• określi na podstawie zakresu wykonywanych czynności, że dominujący zakres ma usługa projektowania i montażu zabudowy meblowej, a nie dostawa mebli,

• sposób wykonania zabudowy meblowej będzie powodować powstanie nowego elementu konstrukcyjnego w wyposażeniu domku jednorodzinnego, mieszkania mogącego spełniać nową funkcję użytkową.

 

Istotnym jest ponadto, iż jeżeli wykonana zabudowa meblowa będzie łatwa do demontażu (bez uszkodzenia konstrukcji) i przeniesienia do innego lokalu mieszkalnego, to pomimo dominującego elementu usługi, zastosowanie będzie miała stawka 23%.

 

Uzasadnienie

Osoba fizyczna posiadająca mieszkanie albo domek jednorodzinny może wyposażyć swój lokal mieszkalny na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług dwojako:

 

• możliwy jest zakup gotowych mebli, wówczas zastosowanie będzie miała stawka podstawowa, tj. 23%,

• można zamówić projekt wraz z wykonaniem tzw. trwałej zabudowy, co oznacza że wykonawca usługi sporządzi projekt zabudowy, zakupi niezbędne materiały w ciężar kosztów działalności gospodarczej, a następnie dokona ich montażu (wykonania) w lokalu mieszkalnym zamawiającego.

 

W tym drugim przypadku, może powstać ryzyko, iż organy podatkowe będą kwestionować rodzaj wykonanej trwałej zabudowy meblowej i dążyć do zmiany stosowanej stawki podatkowej (z 8% na 23%), a tym samym korekty podatku należnego u wykonującego usługę.

Stawka 8% jest możliwa do zastosowania w przypadku wykonywania trwałej zabudowy meblowej, ale tylko i wyłącznie na podstawie treści art.41 ust.12 ustawy o podatku od towarów i usług (u.p.t.u.) : Stawkę podatku, o której mowa w ust.2 stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Z kolei ust.2 wskazany w cytowanym artykule wskazuje na zastosowanie stawki w wysokości 8%. Jeżeli zatem wykonanie usługi trwałej zabudowy mebli spełni jednocześnie warunek:

 

• wykonania usługi modernizacji domku jednorodzinnego, mieszkania, 

• dany rodzaj lokalu mieszkalnego będzie spełniał warunek uznania go jako budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym (co oznacza, że dla domku jednorodzinnego powierzchnia maksymalna dla której można stosować stawkę 8% nie jest większa niż 300 metrów kwadratowych, a dla lokali mieszkalnych nie przekracza 150 metrów kwadratowych) 

 

- możliwe będzie zastosowanie stawki 8%. Zauważyć należy jednakże, że ustawodawca nie zdefiniował pojęć użytych w art.41 ust.12 ustawy, co oznacza że należy przyjąć znaczenie  typowe dla języka potocznego. W takiej sytuacji przez pojęcie modernizacji będzie można przyjąć między innymi działanie w celu podniesienia standardu lokalu mieszkalnego. Może to dotyczyć każdego rodzaju trwałej zabudowy meblowej.

Wykonując trwałą zabudowę meblową w domku jednorodzinnym, mieszkaniu przedsiębiorca powinien odpowiedzieć sobie na następujące pytanie o dominację określonego rodzaju wykonywanych czynności. Innymi słowy musi określić czy: 

 

• dokonuje dostawy,

• czy też wykonuje usługę.

 

Określenie rodzaju czynności ma fundamentalne znaczenie dla przedsiębiorcy ze względu na skutki w zakresie stawki podatkowej. Wykonując bowiem trwałą zabudowę meblową w domku jednorodzinnym przedsiębiorca musi określić który element świadczenia ma charakter dominujący: 

 

• czy w jego działaniu dominuje element dostawy,

• czy też dominuje usługa (tj. pomiar, projektowanie i wykonanie w domku jednorodzinnym z elementów gotowej zabudowy meblowej).

 

Tylko bowiem, gdy będzie dominować czynność z przewagą usługi, możliwe jest stosowanie stawki 8% - jest to oparcie się o pojęcie świadczenia kompleksowego.

 

Przykład 1

Przedsiębiorca przyjął zamówienie na wykonanie zabudowy meblowej w kuchni. Zakupił w sklepie gotowe meble, a następnie wedle własnego projektu zamontował je w kuchni zamawiającego. Takie działanie stanowi dostawę towaru i będzie podlegać stawce 23%. Udział świadczonej usługi przez przedsiębiorcę ma tu bowiem znaczenie marginalne.

 

Przykład 2

Przedsiębiorca przyjął zamówienie na wykonanie zabudowy meblowej w kuchni. Zakupił w sklepie różnego typu elementy składające się na trwałą zabudowę, a następnie wedle własnego projektu wykonał gotowe elementy i zamontował je u zamawiającego. W takim przypadku stawka podatku wyniesie 8%, gdyż elementem dominującym w ramach dokonywanych czynności jest usługa, która polega na przygotowaniu projektu, wykonaniu mebli samodzielnie i następnie zamontowaniu ich.

 

Przykład 3

Przedsiębiorca przyjął zamówienie na wykonanie zabudowy meblowej w kuchni. Zakupił w sklepie różne elementy drewniano - metalowe, a następnie wedle własnego projektu wykonał je. Następnie meble zostały ustawione w salonie domku jednorodzinnego w czterech kątach. W takim przypadku mamy do czynienia z wykonaniem pojedynczych mebli a nie z działaniem o znamionach modernizacji lokalu mieszkalnego. Zauważyć bowiem należy, że modernizacja wskazana w treści art.41 ust.12 u.p.t.u. powinna mieć charakter takiego połączenia z konstrukcją budynku, aby powstał nowy element, który można by określić jako modernizujący już istniejący lokal mieszkalny.

Reasumując, przedsiębiorca ustalając stawkę podatku VAT powinien wziąć także pod uwagę (oprócz ustalenia dominującego elementu świadczenia) sposób powiązania nowotworzonej konstrukcji meblowej z elementem konstrukcyjnym budynku, przy czym co najbardziej istotne, nie chodzi tu o „siłę” związania nowej konstrukcji z konstrukcją budynku, lecz powstanie nowej „jakości” budowlanej (nowego tworu budowlanego, tworu wyposażenia).

 

Przykład 4

Przedsiębiorca zakupił różnego typu elementy do wykonania zabudowy meblowej i wedle własnego projektu wykonał cały zestaw mebli kuchennych, po czym dokonał ich montażu przy jednoczesnym wykorzystaniu kołków, haków, listew montażowych oraz kleju dla szafek wiszących. Takie sposób powiązania wykonanych przez przedsiębiorcę mebli nie spełnia definicji modernizacji lokalu mieszkalnego wyrażonego w treści art.41 ust.12 u.p.t.u. Należy bowiem wskazać, że tego rodzaju zabudowę meblową można łatwo zdemontować i przenieść do innego lokalu mieszkalnego. Nie powstała tu zatem żadna nowa konstrukcja z wykorzystaniem konstrukcji domku jednorodzinnego.

 

Warto w tym miejscu zacytować treść interpretacji ogólnej Ministra Finansów z dnia 31.03.2014 r., PT10/033/5/133/WLI/14/RD30577: … należy przede wszystkim badać stopień konstrukcyjnego połączenia komponentów meblowych i elementów obiektu budowlanego / lokalu. Nie chodzi tutaj o badanie powiązania elementów zabudowy meblowej z konstrukcyjnymi, lecz o tak silne połącznie konstrukcyjne …, że powstaje trwała zabudowa spełniająca jako całość określoną funkcję użytkową”.

Wielość możliwych sytuacji jakie mogą powstać w przypadku dokonywania zabudowy meblowej w domku jednorodzinnym, czy mieszkaniu powoduje, że każdorazowo podatnik powinien skorzystać z wytycznych wskazanych bądź we wskazanej powyżej interpretacji ogólnej Ministra Finansów, bądź w uchwale siedmiu sędziów NSA z dnia 24.06.2013 r., sygn. II FPS 2/13.

Dodatkowo, zwracamy również uwagę na wyrok NSA z 1 grudnia 2016 roku, sygn. akt I FSK 587/15, w którym Sąd powołując się na w/w uchwałę potwierdził, iż świadczenie kompleksowe polegające na zaprojektowaniu, dopasowaniu oraz montażu komponentów w sposób tworzący wraz z elementami konstrukcyjnymi obiektu budowlanego lub jego części trwałą zabudowę meblową, wykonane w obiektach zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, stanowi usługę modernizacji opodatkowaną stawką VAT w wys. 8%. Jednak w odniesieniu do montażu lamp podtynkowych oraz montażu sprzętu AGD w zabudowie, uznał, że nie stanowią one usługi modernizacji. Elementy te, zdaniem Sądu, należy zaliczyć do wyposażenia lokalu, jako że nie stanowią one - po ich zamontowaniu - trwałego elementu konstrukcyjnego budynku.

 

EWIDENCJA W DEKLARACJACH: W deklaracji VAT-7(18) sprzedaż opodatkowaną stawką 8% należy wykazać w poz.17 podstawę opodatkowania i w poz.18 podatek należny, stawką 23% odpowiednio w poz. 19 i 20.

 

Mariusz Nowak

Podstawa prawna: art.41 ust.12 ustawy o podatku od towarów i usług.