Utrata prawa do zwolnienia podmiotowego z VAT

Odpowiedź

Deklarację VAT-7 składają wszyscy przedsiębiorcy, którzy są czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług. W miesiącu utraty prawa do zwolnienia podmiotowego z VAT podatnik nie składa deklaracji VAT-7, gdyż zgodnie z art. 99 ust. 1  ustawy o VAT  czynni płatnicy podatku od towarów i usług zobowiązani są złożyć deklarację rozliczeniową wykazującą dokonane w danym okresie transakcje za zakończony okres. Termin składania deklaracji miesięcznych (VAT-7) upływa 25. dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni (ten sam termin dotyczy przekazywania JPK VAT). Czynnym podatnikiem VAT przedsiębiorca stanie się w momencie złożenia zgłoszenia VAT-R (art. 96 ustawy o VAT). 

Druk rejestracyjny VAT-R składa przedsiębiorca, który rozpoczyna wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu (chyba że wcześniej był zarejestrowany jako podatnik VAT zwolniony). Oznacza to, że przedsiębiorca powinien zarejestrować się jako czynny podatnik VAT już w momencie przewidywanej sprzedaży, skutkującej utratą prawa do zwolnienia podmiotowego.

 

Uzasadnienie

Na mocy art. 113 ust. 1 ustawy o VAT, ze zwolnienia podmiotowego od podatku VAT korzysta sprzedaż dokonywana przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł, przy czym do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. Limit ten nie obejmuje ponadto - zgodnie z art. 113 ust. 2 ustawy o VAT - wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju, sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju, odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, jak również, z wyjątkami określonymi przepisami, odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 ustawy o VAT.

Jeśli wartość sprzedaży zwolnionej od podatku przekroczy kwotę 200.000 zł, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę (art. 113 ust. 5 ustawy o VAT).

Wskazać przy tym należy, że kwota 200 000 zł jest limitem rocznym, co oznacza, że wartość sprzedaży, skutkującą utratą prawa do zwolnienia, oblicza sie w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym (art. 113 ust. 9 ustawy o VAT). W razie gdy faktyczna wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 113 ust. 9 ustawy o VAT, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej, przekroczy w trakcie roku podatkowego wartość wskazanego limitu, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę (art. 113 ust. 10 ustawy o VAT). 

Transakcja, którą przekroczono limit uprawniający do korzystania ze zwolnienia, podlega opodatkowaniu VAT w całości, nieprawidłowe jest zatem dzielenie tej transakcji na wartość sprzedaży, korzystającą jeszcze ze zwolnienia od VAT oraz część podlegającą już opodatkowaniu. Z tego względu należy ująć cała kwotę transakcji, skutkującej utratą prawa do zwolnienia podmiotowego, w deklaracji VAT-7 i złożyć ją do 25. dnia następnego miesiąca za miesiąc poprzedni (wraz z JPK VAT). Co istotne - uprzednio, przed dokonaniem czynności opodatkowanej, czyli w momencie przewidywanej sprzedaży, skutkującej utratą prawa do zwolnienia podmiotowego, przedsiębiorca powinien zarejestrować się jako czynny podatnik VAT (złożyć zgłoszenie VAT-R). Proporcję dotyczącą częściowego odliczania podatku należy ustalić zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy o VAT.

r. pr. Joanna Nowicka

 

Podstawa prawna: art. 90 ust. 3, art. 96 ust. 4, art. 99 ust. 1, art. 113 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jednolity Dz.U. z 2018 r. poz. 2174 z późn.zm.)