Co to jest wkład niepieniężny, gdyż nigdzie nie ma definicji? Co może być przedmiotem wkładów niepieniężnych w spółce osobowej?
Rzeczywiście w obowiązujących przepisach trudno doszukać się definicji wkładu niepieniężnego. Można zatem dokonać analizy terminu „wkładu pieniężnego” i a contratio powiedzieć, iż wszystko co nie jest wkładem pieniężnym jest wkładem niepieniężnym. Niemniej taka interpretacja nie byłaby do końca właściwa. W związku z tym należy przyjrzeć się orzecznictwu sądowemu w tym zakresie, zgodnie, z którym do wkładów niepieniężnych (tj. aportów) zaliczyć możemy w szczególności:
a) Wartości niematerialne i prawne stanowiących prawa zbywalne (np. prawa autorskie, licencje itp.) oraz inne prawa (np. znaki towarowe, know-how itp.);
b) Środki trwałe, do których zgodnie z ustawą o rachunkowości zaliczamy grunty, prawo wieczystego użytkowania, budynki i budowle, maszyny i urządzenia, środki transportu itp.;
c) Aktywa finansowe, które mogą obejmować posiadane udziały i akcje w innych podmiotach, obligacje oraz inne papiery wartościowe;
d) Zapasy materiałów, wyrobów gotowych i towarów;
e) Należności, pod warunkiem, że są wymagalne i możliwe do uzyskania;
f) Przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów kodeksy cywilnego oraz zorganizowana część przedsiębiorstwa.
W tym miejscu należy zwrócić uwagę, iż w przypadku spółek osobowych do kategorii wkładów niepieniężnych służących pokryciu kapitału właścicieli można z pewnymi wyjątkami zaliczyć dodatkowo:
a) własność rzeczy;
b) świadczenie pracy (z wyjątkami opisanymi poniżej);
c) prawa niezbywalne.
W odniesieniu do spółek komandytowej i komandytowo-akcyjnej istnieją pewne ograniczenia w zakresie wkładów niepieniężnych.
W spółce komandytowej wkładem niepieniężnym może być zobowiązanie do świadczenia pracy lub usług oraz wynagrodzenie za usługi świadczone przy powstaniu spółki, ale jedynie w przypadku, gdy wartość innych wkładów pokrywa co najmniej sumę komandytową (patrz art. 107 par 2 ksh). Ponadto w spółce komandytowej wkładem nie mogą być udziały lub akcje spółki kapitałowej będącej komandytariuszem (patrz art. 107 par 3 ksh).
W spółce komandytowo-akcyjnej kapitał zakładowy nie może być pokryty wkładem w postaci pracy ani prawem niezbywalnym. Ponadto praca, świadczenie usług na rzecz spółki, wynagrodzenie za usługi świadczone przy powstaniu spółki mogą być wkładem na kapitał inny niż kapitał podstawowy. I co ważne 25% wkładów niepieniężnych musi być wniesionych przed zarejestrowaniem spółki.
Michał Iwanina
Biegły Rewident