Wykonanie usługi projektowej ogrodu w Czechach przez podatnika zwolnionego podmiotowo

ODPOWIEDŹ
Usługa projektowania ogrodu w firmie kontrahenta, związana jest z konkretną nieruchomością. W związku z tym podlega opodatkowaniu w kraju położenia tej nieruchomości tj. w Czechach. Czytelnik  nie będzie zobowiązany do rejestracji do VAT-UE
z tytułu świadczenia tej usługi.

UZASADNIENIE
W myśl art. 28b ustawy o VAT miejscem opodatkowania danej usługi jest, co do zasady, siedziba działalności gospodarczej usługobiorcy. W sytuacji, gdy dana usługa jest świadczona dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej i znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba, to miejscem opodatkowania usługi będzie to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Natomiast opodatkowanie usług związanych z nieruchomościami określa art. 28e ustawy o VAT, zgodnie z którym miejscem opodatkowania tych usług jest kraj położenia nieruchomości. Do usług związanych z nieruchomościami zaliczają się:

• usługi świadczone przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami, 
• usługi zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku, jako kempingi, użytkowania i używania nieruchomości,
• usługi przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego.

Zgodnie z art. 31a ust. 1 rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 1042/2013 z dnia 7 października 2013 r. zmieniającego rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 282/2011 w odniesieniu do miejsca świadczenia usług, usługi związane z nieruchomościami, obejmują jedynie te usługi, które mają wystarczająco bezpośredni związek z daną nieruchomością. Usługi uważa się za mające wystarczająco bezpośredni związek z nieruchomością w następujących przypadkach:
a) gdy wywodzą się z nieruchomości, a dana nieruchomość stanowi element składowy usługi i jest elementem centralnym oraz niezbędnym z punktu widzenia świadczonych usług. 
b) gdy są świadczone w odniesieniu do nieruchomości lub dla niej przeznaczone i mają na celu zmianę prawnego lub fizycznego stanu danej nieruchomości.

Zgodnie z Dyrektywą usługi związane z nieruchomościami to m.in. opracowanie planów budynku lub jego części przeznaczonych pod określoną działkę niezależnie od tego, czy w ostateczności budynek zostanie wzniesiony, także prace terenowe, łącznie z usługami rolniczymi, takimi jak orka, siew, nawadnianie i nawożenie. Przepis powyższy nie ma natomiast zastosowania do opracowania planu budynku, który nie jest przeznaczony pod określoną działkę. Powyższe oznacza, że świadczone przez Czytelnika usługi projektowe dotyczące zaprojektowania ogrodu kontrahentowi w jego firmie w Czechach są usługą związaną z konkretną nieruchomością. W związku z tym miejsce opodatkowania tej usługi będzie tam, gdzie jest położona nieruchomość, czyli w Czechach i tam powstanie obowiązek rozliczenia podatku VAT przez nabywcę usługi (firmę Czeską w oparciu o czeskie przepisy). Z tego tytułu Czytelnik nie musi rejestrować się do transakcji wewnątrzwspólnotowych. Usługę udokumentuje fakturą, w której nie wykaże kwoty i stawki podatku VAT, natomiast zamieści adnotację „odwrotne obciążenie”. Obowiązek rejestracji, jako podatnik VAT UE w przypadku Czytelnika powstanie w przypadku gdy będzie świadczył usługę, do której stosuje się art. 28b ustawy o VAT, np. w przypadku gdyby wykonywał projekty ogrodów które nie są związane z konkretną nieruchomością, czyli bez podania konkretnych parametrów powierzchni, usytuowania, nasłonecznienia, rodzaju gleby, itp.

Ewidencja w deklaracjACH: W deklaracji VAT-7(19)  usługa projektowa ogrodu powinna być wykazana w pozycji 11 (świadczenie usług poza terytorium kraju) -  podstawa opodatkowania.

Podstawa prawna: art. 28b, art. 28e,  art. 100 ust.1 pkt 4, art. 106b ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 106a pkt 2 lit.a  i art. 106e ust. 1 pkt 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług