Wynajem gabinetu stomatologicznego a zwolnienie z VAT

Odpowiedź

Podnajem lokalu na gabinet stomatologiczny nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT lecz będzie podlegał opodatkowaniu stawką podstawową podatku VAT, tj. 23%, stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy. Zauważyć należy, że wynajem gabinetu nie jest związany stricte ze świadczoną usługą medyczną zatem nie kwalifikuje się do uznania jako usługi dodatkowe do świadczonych usług stomatologicznych.

Czytelniczka może skorzystać że zwolnienia z VAT z tytułu świadczenia usług jeśli jej obroty nie przekroczą 200 tyś zł, w myśl art. 113 ustawy o VAT.

Uzasadnienie

Z umową najmu mamy do czynienia w sytuacji, gdy wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Zatem, oddanie rzeczy innej osobie do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony na podstawie umowy najmu związane jest z wzajemnym świadczeniem najemcy polegającym na zapłacie umówionego czynszu.

Z powyższego wynika, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej własności i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie rzeczy przez jego najemcę.

Wobec powyższego, odpłatne udostępnianie lokalu użytkowego na gabinet stomatologiczny, na podstawie umowy cywilnoprawnej, skutkujące uzyskiwaniem korzyści majątkowej po stronie Czytelniczki, będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Podstawową stawką podatku VAT jest stawka 23%. Jednak, zarówno w treści ustawy o VAT, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

W kwestii zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT ww. usług podnajmu lokalu na gabinet stomatologiczny należy wskazać, iż stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze.

Na mocy art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, świadczone na rzecz podmiotów leczniczych na terenie ich przedsiębiorstw, w których wykonywana jest działalność lecznicza. Z kolei, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodów min. lekarza i lekarza dentysty.

Stosownie natomiast do art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy, zwalnia się od podatku świadczenie usług, o których mowa w pkt 18 i 19, jeżeli usługi te zostały nabyte przez podatnika we własnym imieniu ale na rzecz osoby trzeciej od podmiotów, o których mowa w pkt 18 i 19.

 Zwolnienia, o których mowa m.in. w ust. 1 pkt 18 i 18a nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:

• nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie min z ust. 1 pkt 18, 18a lub
• ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.

Zwolnienia te mają zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe (art. 43 ust. 17a ustawy).

Należy zatem podkreślić, że ww. przepisy art. 43 ust. 1 pkt 18 i 19 ww. ustawy zwalniające od podatku wyłącznie usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, nie zwalniają wszystkich świadczeń, które można wykonać w ramach wykonywania zawodów medycznych, ale tylko służące określonemu celowi.

Zatem wszędzie tam, gdzie nie ma bezpośredniego związku z leczeniem - zwolnienie nie ma zastosowania. Świadczenie usług, dokonywane w ramach wykonywania zawodu lekarza, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jeśli nie odpowiadają one koncepcji opieki medycznej. Jeśli głównym celem usług medycznych nie jest ochrona, w tym zachowanie lub odtworzenie zdrowia, ale udzielanie porad wymaganych przed podjęciem decyzji wywołujących prawne konsekwencje, nie będzie miało zastosowanie zwolnienie od podatku. Jeżeli usługa polega na wydaniu ekspertyzy lekarskiej lub orzeczenia to chociaż wyniki tej usługi należą do kompetencji świadczącego usługi medyczne i mogą obejmować działania, które są typowe dla zawodów medycznych, to jednak, aby do takiego katalogu świadczeń zastosować przedmiotowe zwolnienie muszą one służyć profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia.

Z powyższego wynika, że zwolnieniu od podatku podlegają usługi opieki medycznej, które spełniają określone warunki - służą mianowicie profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz świadczone są przez konkretne, wymienione przez ustawodawcę podmioty  Zwolnienie obejmuje zatem tylko świadczenia medyczne wykonywane w określonym celu (wyłącznie te, które realizują cel związany z profilaktyką, zachowaniem, ratowaniem, przywracaniem i poprawą zdrowia) przez określone osoby (podmioty : lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarki, położne i osoby świadczące powyższe usługi w ramach wykonywania zawodów medycznych) - zatem ma charakter przedmiotowo-podmiotowy.

Mając na uwadze orzecznictwo TSUE „świadczenie usług lub dostawę towarów ściśle związane z usługami terapeutycznymi, należy pojmować w sposób wąski oraz bezpośredni. Przede wszystkim czynności te muszą służyć poprzez swój element dodatkowy osiągnięciu celu terapeutycznego - połączone sprawy C-394/04 i C-395/04 Diagnostiko Therapeftiko Kentro Athinon-Ygeia AE. TSUE wskazał, że „świadczenie usług telefonicznych i wynajmowanie telewizorów osobom hospitalizowanym, jak również dostarczanie przez te podmioty łóżek i posiłków towarzyszących tym osobom, co do zasady nie stanowi działalności ściśle związanej
z opieką szpitalną i medyczną w rozumieniu tego przepisu. Inaczej może być tylko wówczas, gdy usługi te są konieczne do osiągnięcia celów terapeutycznych, którym służy opieka szpitalna oraz medyczna, i nie są przeznaczone głównie do tego, by zapewnić świadczącemu je podmiotowi dodatkowe dochody poprzez realizację transakcji dokonywanej w bezpośredniej konkurencji z transakcjami podlegającymi podatkowi od wartości dodanej dokonywanymi przez przedsiębiorstwa prowadzące działalność gospodarczą”.

W kontekście powyższego należy zauważyć, że wszędzie tam, gdzie nie ma bezpośredniego związku z leczeniem - nie ma prawa do zastosowania zwolnienia z podatku VAT. W świetle orzecznictwa TSUE, zwolnieniem od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy, objęte są wyłącznie te usługi w zakresie opieki medycznej, które realizują cel związany z profilaktyką, zachowaniem, ratowaniem przywracaniem i poprawą zdrowia.

Świadczone przez Czytelniczkę usługi podnajmu lokalu na gabinet stomatologiczny nie są usługami ściśle związanymi z ww. usługami w zakresie opieki medycznej. Usługa może zostać uznana za ściśle związaną z opieką medyczną jedynie w przypadku, gdy jest wykonywana w toku opieki medycznej związanej z profilaktyką, zachowaniem, ratowaniem, przywracaniem czy poprawą zdrowia, jako usługa wewnętrzna lub w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy - na terenie zakładów podmiotów leczniczych w których wykonywana jest działalność lecznicza.

Natomiast Czytelniczka świadczy przedmiotowe usługi na rzecz innego podmiotu leczniczego - najemcy, Czytelniczka występuje zatem jako podmiot świadczący te usługi na zewnątrz. Tym samym brak jest podstaw do stwierdzenia, że są spełnione przesłanki, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy.

Wobec powyższego usługi wynajmu lokalu na gabinet stomatologiczny, nie mogą być uznane za usługi w zakresie opieki medycznej. Odbiorcą tych usług jest wprawdzie uprawniony do wykonywania działalności leczniczej - najemca, z którym Czytelniczka ma podpisaną umowę najmu, jednakże świadczenie to nie pozostaje w ścisłym związku z usługami opieki medycznej realizującymi cele związane z profilaktyką, zachowaniem, ratowaniem, przywracaniem i poprawą zdrowia świadczonymi przez Czytelniczkę.

Natomiast ani przepisy ustawy, ani rozporządzeń do ustawy nie przewidują zwolnienia dla usług odpłatnego wynajmu lokali użytkowych, w związku z czym, usługi te będą opodatkowane podatkiem od towarów i usług i nie będą korzystać ze zwolnienia od podatku.

Zgodnie bowiem z art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe. Tym samym, usługi które Czytelniczka zamierza świadczyć, tj. podnajem lokalu na gabinet stomatologiczny nie będą korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT lecz będą  opodatkowane podstawową stawką podatku VAT, tj. 23%, stosownie do art. 41 ust. 1 w związku z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy.

Niemniej, Czytelniczka może skorzystać ze zwolnienia podmiotowego wynikającego z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT, bowiem zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200.000 złotych.

Do wartości sprzedaży nie wlicza się min. kwoty podatku, odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy o VAT.

Zatem, jeśli Czytelniczka z tytułu najmu prywatnego w roku 2018 nie przekroczyła kwoty 200 000 zł, to może skorzystać ze zwolnienia wynikającego z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT. Z chwilą przekroczenia tego limitu z tytułu wszystkich wynajmowanych nieruchomości, Czytelniczka jest obowiązana naliczać i odprowadzać VAT.

Ewidencja w deklaracjACH: VAT-7(19) świadczenie usług na terytorium kraju, opodatkowane stawką 23% należy wykazać w poz. 19 – podstawę opodatkowania, w poz. 20 podatek należny.

 

Podstawa prawna: art. 43 ust. 1 pkt 18, 18a, 19, 19a, art. 113, art. 41 ust. 1 w powiązaniu z art. 146aa ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.