Zwolnienie podmiotowe a nabywanie towarów z załącznika nr 11 do ustawy o VAT

ODPOWIEDŹ

Co do zasady, działalność związana z zakupem towarów wymienionych w załączniku nr 11 do ustawy nie ma wpływu na wybór zwolnienia podmiotowego, jednak nabywca będący podatnikiem VAT czynnym rozlicza zakup tych towarów na zasadzie odwrotnego obciążenia.

UZASADNIENIE

Zgodnie z art 113 ust 1 ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150 000 zł. Dla podatników rozpoczynających działalność w trakcie roku limit ten jest proporcjonalny do okresu prowadzonej działalności (art. 113 ust. 9). Limit ten należy obliczyć według wzoru:

150.000zł x X / 365

(gdzie X to liczba dni od daty rozpoczęcia działalności do końca roku podatkowego).

Zatem w przypadku Czytelnika kwota limitu uprawniającego do zwolnienia wynosi: 150.000 x 178 / 365 = 73.150,68 zł

Podatnicy, który rozpoczynając działalność wybrali zwolnienie z podatku VAT, muszą kontrolować wysokość obrotów. Zwolnienie bowiem obowiązuje do momentu, kiedy przewidywana przez przedsiębiorcę kwota sprzedaży nie przekroczy limitu – odpowiednio 150.000 zł lub jego proporcjonalnej wysokości. Należy także pamiętać, że zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono limit (art. 113 ust. 5 ustawy o VAT), a przedsiębiorca staje się czynnym podatnikiem VAT. Co więcej, opodatkowaniu podlega cała kwota tej transakcji, a nie jedynie nadwyżka ponad limit.

Czytelnik ma wątpliwość, czy ze względu na zakup towarów wykazanych w załączniku nr 11 do ustawy może skorzystać ze zwolnienia.

Ustawodawca listę towarów, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku określone w art.113 ust.1 i 9 zamieścił w art. 113 ust. 13 pkt 1, w tym w załączniku nr 12 do ustawy o podatku VAT. W załączniku tym są wymienione towary, które znajdują się także w załączniku nr 11, dotyczy to odpadów innych niż niebezpieczne zawierających metal sklasyfikowanych pod symbolem PKWiU 38.11.50.0, przy czym

w załączniku nr 12 są to wyłącznie:

1. złom złota i stopy złota,

2. odpady srebra,

3. złom srebra,

4. stopy srebra,

5. złom platyny i stopy platyny,

6. złom palladu i stopy palladu,

7. złom irydu i stopy irydu

Tak więc, jeżeli przedmiotem sprzedaży przez Czytelnika będzie wymieniony powyżej towar, nie będzie mógł wybrać zwolnienia z podatku VAT.

Należy pamiętać, że wybór zwolnienia oznacza, że pomimo tego, że podatnicy dokonują czynności podlegających opodatkowaniu w ramach działalności gospodarczej, nie mają oni obowiązku rozliczania podatku od towarów i usług. Powoduje to jednak również brak możliwości odliczenia VAT naliczonego przy nabyciu towarów i usług.

Odnośnie pytania Czytelnika dotyczącego obowiązków związanych z obrotem towarami z załącznika nr 11 do ustawy należy podkreślić, że towary te objęte są odmiennym sposobem rozliczenia podatku VAT. Mechanizm odwrotnego obciążenia polega na przesunięciu obowiązku rozliczenia VAT należnego na podatnika, na rzecz którego dokonywana jest dostawa określonych towarów, czyli na nabywcę.

Dzieje się tak jednak wyłącznie w przypadku transakcji dokonywanej przez podatnika VAT, który nie korzysta ze zwolnienia podmiotowego, na rzecz innego zarejestrowanego podatnika VAT czynnego, której przedmiotem będzie towar wymieniony w załączniku nr 11 do ustawy o podatku od towarów i usług i pod warunkiem, że dostawa nie jest objęta zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 122 (art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy). Dostawca winien w takiej sytuacji wystawić fakturę bez podatku, ale z adnotacją „odwrotne obciążenie”, a odbiorca w złożonej deklaracji deklaruje podatek należny z tytułu danej transakcji oraz podatek naliczony, jeżeli przysługuje mu prawo do odliczenia podatku.

Jak wynika z opisanej zasady, jeżeli Czytelnik nie zarejestruje się jako czynny podatnik VAT, będzie dokonywał zakupu stali od podatnika VAT czynnego w kwocie brutto (wraz z podatkiem) bez możliwości odliczenia tego podatku. Jeżeli natomiast będzie zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT zakup stali od podatnika VAT czynnego będzie w kwocie netto, a wówczas to Czytelnik będzie obowiązany do rozliczenia podatku VAT należnego z jednoczesnym prawem do odliczenia tego podatku w deklaracji podatkowej za ten sam okres, oczywiście przy spełnieniu warunków uprawniających do odliczenia.

Jak widać z tego przykładu, podatnicy rozpoczynający działalność muszą rozważyć, czy zwolnienie z podatku VAT będzie dla nich korzystne, czy też nie. Należy przede wszystkim wziąć pod uwagę rodzaj działalności, wysokość obrotów, kto będzie dostawcą i odbiorcą, tzn. podatnik czynny czy zwolniony, a także pamiętać o obowiązkach wynikających z ustawy o podatku VAT - składaniu deklaracji, wpłacaniu podatku czy instalacji kasy fiskalnej.

Karol Zen

Podstawa prawna: art. 17 ust. 1 pkt 7, art. 113 ust.1, ust.5, ust. 9 i ust. 13 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.