Czy sprzedaż zdalna (sklep internetowy) za pomocą karty płatniczej przy użyciu terminala (telefonicznie) uprawnia do zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej? Towary są sprzedawane bezpośrednio dystrybutorom (sieć sprzedaży) przez platformę do zamówień.
Odpowiedź
Organy podatkowe zrównują płatności kartą płatniczą za pomocą terminala z płatnościami gotówkowymi, co oznacza, że brak jest możliwości zastosowania zwolnienia z obowiązku ewidencji sprzedaży na kasie rejestrującej na podstawie § 2 ust. 1 w związku z poz. 37 załącznika nr 1 do rozporządzenia Ministra Finansów z 28 grudnia 2018 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących. Takie stanowisko potwierdza najnowsza interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 26 maja 2020 r. (sygn. 0114-KDIP1-3.4012.82.2020.2.KP).
Uzasadnienie
Zgodnie z definicją z art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług, przez towary rozumie się m.in. rzeczy oraz ich części. Jak wynika z art. 2 pkt 22 ustawy o VAT, przez sprzedaż należy rozumieć m.in. odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT rozumie się - zgodnie z art. 7 ust. 1 tej ustawy - przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.
Obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących wynika z art. 111 ust. 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących. Jak wynika z powyższego, podstawowym kryterium decydującym o obowiązku stosowania ewidencji za pomocą kas rejestrujących jest status nabywcy wykonywanych przez podatnika świadczeń. Jeśli nabywcą danej usługi jest podmiot inny niż wymieniony w art. 111 ust. 1 ustawy o VAT, to taka sprzedaż w ogóle nie jest objęta obowiązkiem ewidencjonowania jej przy użyciu kasy rejestrującej.
Minister właściwy do spraw finansów publicznych może zwolnić, w drodze rozporządzenia, na czas określony, niektóre grupy podatników oraz niektóre czynności z obowiązku, o którym mowa w ust. 1 oraz określić warunki korzystania ze zwolnienia. W praktyce może się zatem zdarzyć, że podatnik będzie ewidencjonował przy zastosowaniu kasy rejestrującej jedynie część swojej sprzedaży, zaś pozostałe czynności będą korzystać ze zwolnienia z tego obowiązku.
Kwestie dotyczące zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy użyciu kas rejestrujących niektórych czynności i niektórych grup podatników oraz terminów rozpoczęcia prowadzenia tej ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących reguluje obecnie rozporządzenie Ministra Finansów z 28 grudnia 2018 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących, zwane dalej rozporządzeniem. Zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kas rejestrujących, określone w § 2 i § 3 rozporządzenia, dzielą się na podmiotowe (dla określonych grup podatników) i przedmiotowe (dla konkretnych czynności).
Zdaniem organów podatkowych, ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży przy użyciu kasy rejestrującej nie korzysta sprzedaż towarów i usług w przypadku, gdy dojdzie do zapłaty za pośrednictwem karty płatniczej przy użyciu terminala. Takie czynności nie korzystają ze zwolnienia na mocy § 2 ust. 1 w związku z poz. 37 załącznika nr 1 do rozporządzenia, ponieważ takie płatności nie spełniają warunków uprawniających do korzystania ze zwolnienia. Płatności dokonywane za pomocą kart płatniczych przy użyciu terminala wypełniają bowiem - w opinii organów podatkowych - kryteria płatności gotówkowych. Tym samym sprzedaż towarów i usług, opłaconych przez klienta kartą płatniczą z użyciem terminala, podlega obowiązkowi ewidencjonowania na kasie rejestrującej przedsiębiorcy. Nie ma przy tym znaczenia fakt, że płatność jest dokonywana zdalnie poprzez wprowadzenie danych klienta przez telefon.
Takie stanowisko organów podatkowych wydaje się kontrowersyjne w świetle obowiązujących przepisów. Otóż zgodnie z art. 63 ust. 3 pkt 4 ustawy Prawo bankowe, zapłata kartą płatniczą uznawana jest za jedną z kategorii rozliczeń bezgotówkowych przeprowadzanych za pośrednictwem banku. Z kolei w myśl art. 3 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy o usługach płatniczych, płatność kartą stanowi usługę płatniczą należącą do tej samej kategorii, co przelew bankowy. Decyzja należy zatem do podatnika, pamiętać jednak należy o sankcji z art. 111 ust. 2 ustawy o VAT.
Reasumując, organy traktują płatność kartą w terminalu jak płatność gotówkową. Argumentują, że zapłata kartą płatniczą powoduje bezpośredni wpływ środków pieniężnych na konto podatnika, co uniemożliwia zwolnienie (por. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacjach: z 10 lipca 2015 r. (sygn. IPPP2/4512-321/15-5/RR) oraz z 8 maja 2015 r. (sygn. IPPP2/4512-121/15-2/IZ). Brakuje natomiast merytorycznego rozstrzygnięcia sądów administracyjnych, czy płatność kartą płatniczą to płatność gotówką w kontekście stosowania kas rejestrujących.
r. pr. Joanna Nowicka
Podstawa prawna: art. 2 pkt 6 i pkt 22, art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 7 ust. 1, art. 8 ust. 1, art. 111 ust. 1 i ust. 1b, art. 111 ust. 2 i ust. 8 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, art. 63 ust. 3 pkt 4 ustawy z 29 września 1997 r. - Prawo bankowe, art. 3 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy z 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych, - § 2 ust. 1 w związku z poz. 37 załącznika nr 1 do rozporządzenia Ministra Finansów z 28 grudnia 2018 roku. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.