Czy przedsiębiorca, który prowadzi działalność gospodarczą (szkolenie i usługi doradcze) zobowiązany jest zapłacić podatek VAT od czynności wykonywanych dla innego przedsiębiorcy, ale na umowę zlecenie, jeżeli czynność ta (szkolenie) jest taka sama jak wykonywana w ramach swojej działalności?
ODPOWIEDŹ
Tak, z tytułu opisanej transakcji należy zapłacić podatek od towarów i usług.
UZASADNIENIE
Na mocy art.5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Zgodnie z art.15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Natomiast zgodnie z art.15 ust.3 pkt 3 ustawy za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich. Z art. 13 pkt 8 lit. a w/cyt. ustawy o podatku dochodowym wynika, że za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9.
Stanowisko w podobnej sprawie zajął NSA w wyroku z 9 września 2014 roku sygn. akt I FSK 1366/13. Zdaniem Sądu „art. 15 ust 3 pkt 3 u.p.t.u nie należy interpretować w ten sposób, że każda umowa cywilnoprawna wykonywana poza działalnością gospodarczą, w której określone są warunki wykonywania zleconych czynności, wynagrodzenie i odpowiedzialność zlecającego za wykonanie tych czynności wobec trzecich, nie jest objęta podatkiem od towarów i usług. Wszak postanowienia tego rodzaju zawsze współtworzą stosunek prawny pomiędzy zlecającym a przyjmującym zlecenie. W szczególności nawet to, że zleceniodawca bierze na siebie odpowiedzialność za czynności wykonywane przez zleceniobiorcę, nie wystarcza do stwierdzenia, że występują relacje charakterystyczne dla stosunku „pracownik – pracodawca”.
Z zadanego pytania wynika, że przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą polegającą na prowadzeniu szkoleń i usług doradczych. Wobec tego wykonywane szkolenie na podstawie umowy zlecenia, jako usługa wykonywana w ramach przedmiotu działalności gospodarczej (szkolenia i usługi doradcze), podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Jan Falkowski