0
1087
Spółka kapitałowa zajmuje się doradztwem ekonomicznym w zakresie wyceny przedsiębiorstw i jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT. Ze względu na częste spotkania z klientami spółka kupuje gotowe posiłki, które są spożywane w trakcie spotkań biznesowych, ale też owoce, wodę, ciastka które mogą być spożywane przez pracowników w trakcie przygotowywania dokumentacji. Czy od zakupów produktów żywnościowych można odliczyć w całości podatek naliczony?
Odpowiedź
Spółka od zakupu gotowych posiłków, które są spożywane w trakcie spotkań z klientami może odliczyć w całości podatek naliczony, w tym za posiłki spożywane przez pracowników w trakcie spotkań – te wydatki wykazują bowiem związek typu pośredniego z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Natomiast od oferowanych pracownikom bez związku, ale też w związku ze spotkaniami biznesowymi produktów typu woda, ciastka oraz owoce =nie można dokonać odliczenia – takie zakupy na rzecz pracowników i kontrahentów co prawda wykazują związek z czynnościami opodatkowanymi, przy czym trudne jest rozdzielenie konsumpcji pracowniczej w podziale na prywatną i związaną z wykonywaniem czynności służbowych.
Uzasadnienie
Ustawodawca w treści art.86 ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług (u.p.t.u.) wskazał na ogólną zasadę, iż czynny podatnik VAT (o którym mowa w art.15 ust.1 ustawy) ma prawo (natychmiastowe) do odliczenia kwot podatku naliczonego zawartego w fakturach (i po ich otrzymaniu) w związku z czynnościami opodatkowanymi jakie wykonuje. Innymi słowy, jeżeli czynny podatnik VAT (tu: spółka kapitałowa) wykonuje czynności, które podlegają opodatkowaniu i nie są zwolnione z opodatkowania, to ma prawo odliczyć podatek naliczony zawarty w fakturach „kosztowych” mających związek z tymi czynnościami, przy czym związek ten może mieć charakter bezpośredni albo pośredni.
Występowanie związku bezpośredniego pomiędzy zakupami a czynnościami opodatkowanymi nie nastręcza podatnikom trudności w zakresie oceny możliwości odliczenia podatku naliczonego, natomiast problem taki może wystąpić gdy musimy wykazać związek typu pośredniego. Problem ten wynika z samej treści art.86 ust.1 u.p.t.u., gdyż ustawodawca nie definiuje wprost charakteru związku pomiędzy zakupami a sprzedażą opodatkowaną, jaki miałby uprawniać do odliczenia podatku naliczonego. W orzecznictwie NSA przyjmuje się natomiast powszechnie, że związek o charakterze pośrednim uprawnia do odliczenia. Przykładowo w wyroku z dnia 29.05.2014 r., sygn. I FSK 1167/13 wskazuje się, że w przypadku wydatków zaliczanych do kosztów ogólnych (pośrednich) nie można co prawda wykazać bezpośrednio związku z zakupem a danymi czynnościami opodatkowanymi, ale gdy stanowią one element cenotwórczy (a więc są uwzględniane w rachunku kosztów przedsiębiorcy przy kalkulacji ceny), prawo od odliczenia przysługuje. Wśród takich kosztów ogólnych NSA wskazał przykładowo na koszty reprezentacji, reklamy, wydatki jakie ponosi się w związku z uczestnictwem w targach, konferencjach czy też koszty doradztwa podatkowego.
Problem zakupu żywności powinien być rozpatrywany właśnie w kategoriach kosztów ogólnych działalności, przy czym należy poszukiwać związku typu pośredniego, gdzie możliwe będzie wykazanie związku z czynnościami opodatkowanymi w działalności spółki. Jeżeli zatem przyjmiemy, że zakup gotowych posiłków (np. obiadów w formie cateringu) jest praktykowane na spotkaniach biznesowych w spółce i należy do pewnego rodzaju zwyczaju, to można wykazać tu związek o charakterze pośrednim z czynnościami opodatkowanymi. Zauważyć bowiem należy, że prowadzone konsultacje mają na celu osiągnięcie przychodów, a między innymi koszt obiadów (catering) będzie czynnikiem cenotwórczym (zostanie uwzględniony w cenie usługi). Ponadto na gruncie ustawy VAT należy wskazać, że przy związku pośrednim jaki opisano powyżej występuje możliwość odliczenia podatku naliczonego od zakupu obiadów na spotkania z klientami bowiem zakup taki wykazuje związek z czynnościami opodatkowanymi (sprzedażą usługi doradczej).
Reasumując wątek obiadów należy wskazać, że prawo do odliczenia podatku naliczonego występuje po stronie spółki, nawet gdy obiady te spożywane są przez pracowników (ale tylko podczas spotkań z klientami). Gdyby bowiem doszło do sytuacji, w której spółka zamawia dla pracowników obiady codziennie na własny koszt, to podatek naliczony nie może podlegać odliczeniu (na taki sposób rozumienia prawa do odliczenia wskazuje się między innymi w wyroku TSUE z 11.12.2008 roku, sygn. C-371/07.
W zakresie odliczenia VAT od wydatków na owoce, ciastka, wodę i inne rzeczy do konsumpcji, można przytoczyć wyrok WSA w Krakowie z dnia 08.12.2015 r., sygn. I SA/Kr 1370/15: …spółka nie jest w stanie wydzielić, jaka część artykułów spożywczych (owoców) będzie zużywana przez pracowników oraz gości zewnętrznych podczas spotkań służbowych, a jaka przez wszystkich pracowników w ramach swobodnego korzystania z nich w trakcie codziennej pracy. Skoro zatem nie jest możliwe wyodrębnienie, a następnie zweryfikowanie jaka część towarów związana jest ze zużyciem na cele osobiste, a jaka na cele związane z działalnością gospodarczą, to … nie będzie przysługiwać zwolnienie z art.86 ust.1 … przy zakupie tych towarów (owoców) zużywanych przez pracowników zarówno w trakcie pracy, jak podczas spotkań służbowych, a także przez gości zewnętrznych, mimo że spotkania służbowe zewnętrzne i wewnętrzne są związane co do zasady z działalnością gospodarczą. A zatem, czynni podatnicy VAT nie mogą odliczać podatku naliczonego od takich zakupów, co wynika z obiektywnej trudności rozdzielania konsumpcji takich produktów w podziale na część konsumowaną w związku ze spotkaniami biznesowymi i dla konsumpcji prywatnej pracowników.
Ewidencja w deklaracjach: VAT-7 (19) wartość netto nabycia towarów i usług pozostałych w poz.45, podatek naliczony w poz.46.
Podstawa prawna: art.86 ust.1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
