Przedsiębiorca (czynny podatnik VAT) chce zwiększyć obroty poprzez stosowanie różnych metod promocyjnych. Wybrano dwie metody:
a) w pierwszej, przy zakupie 4 kg środka chemicznego, piąty kilogram będzie sprzedawany za 1 zł,
b) w drugiej, przy zakupie 4 kg środka chemicznego, nabywca może wybrać sobie jeden z towarów wskazanych przez sprzedającego, także za 1 zł.
Czy w takich przypadkach, na gruncie VAT i PIT, możliwa będzie sprzedaż za 1 zł, ale także czy na gruncie VAT możliwe będzie odliczenie w 100% podatku naliczonego od zakupionych towarów? Przedsiębiorca jest hurtownią.
Odpowiedź
Przedsiębiorca może dowolnie kształtować ceny sprzedawanych towarów, produktów i usług. Możliwe jest więc sprzedawanie w ramach akcji promocyjnych towarów za symboliczną złotówkę. Dotyczy to zarówno podatku od towarów i usług jak i podatków dochodowych (PIT i CIT). Ponadto, jeżeli sprzedawany towar za 1 zł został nabyty przez hurtownię, możliwe jest odliczenie w 100% podatku naliczonego.
Uzasadnienie
Obniżki cen sprzedawanych towarów i usług są częścią logiki gospodarki rynkowej. Zatem należy przyjąć, że zarówno w przypadku chęci zdobycia rynku, podwyższenia obrotów, czy też zachowania pozycji konkurencyjnej, sprzedawcy mogą ustalać (w ramach promocji) ceny niższe niż wynosi wartość rynkowa towaru.
Z punktu widzenia podatku VAT, należy wskazać na treść następujących przepisów:
- art.29a ust.6: Podstawa opodatkowania obejmuje:
1) podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku,
2) koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy. - art.29a ust.7: Podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:
1) stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty,
2) udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży,
3) otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.
Jak wskazuje się w pkt 2 art.29a ust.7 ustawy o podatku od towarów i usług podstawa opodatkowania w VAT nie obejmuje udzielonych nabywcy opustów, obniżek, które są uwzględniane w momencie sprzedaży. Nie ma zatem tu zastosowanie pkt 1 art.29a ust.10, który dotyczy obniżenia podstawy opodatkowania o kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen. Ponadto, w odniesieniu do możliwości obniżenia ceny do 1 zł, wypowiedział się Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 13.04.2017 r., sygn. 2461-IBPP2.4512.15.2017.2.ICz: …przepisy ustawy nie ograniczają podatnika w swobodzie ustalania ceny, czyli możliwa jest sprzedaż po cenie niższej (nawet znacznie) niż rzeczywista wartość danego towaru, czy usługi. Jedynie w sytuacji, gdy między podmiotami …istnieją powiązania …, o których mowa w art.32 ustawy … „. W tematyce możliwości odliczenia podatku naliczonego należy wskazać na treść art.86 ust.1 u.p.t.u.: zgodnie z którym w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa wart.15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku na-liczonego, z zastrzeżeniem art.114, art.119 ust.4, art.120 ust.17 i 19 oraz art.124. Cytowany przepis wskazuje, że warunkiem odliczenia jest możność wykazania przez nabywcę związku z czynnościami opodatkowanymi. Ponadto, żaden przepis nie uzależnia odliczenia od ceny stosowanej w sprzedaży. Takie stanowisko potwierdza Dyrektor KIS w interpretacji z 10.01.2018 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.709.2017.1.AO: „ … wydatki ponoszone w związku z akcjami promocyjnymi, w tym na nabycie towarów sprzedawanych w ramach akcji promocyjnych mają wygenerować wyższą sprzedaż (...) zatem wydatki te ponoszone są w związku z prowadzoną działalnością opodatkowaną”.
Z takim samym podejściem mamy do czynienia na gruncie podatków dochodowych. Można tu przytoczyć interpretację Dyrektora KIS z 10 stycznia 2018 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.646. 2017.1.AO: „…stosując upusty cenowe należy mieć na uwadze obowiązek dokumentowania zdarzeń gospodarczych. Podatnik powinien więc ten fakt udokumentować odpowiednimi dowodami, z których jednoznacznie wynikać będzie jakim odbiorcom towarów i w jakich okolicznościach oraz w jakim zakresie upust/rabat przysługuje”. Innymi słowy, sprzedający może obniżyć cenę do 1 zł, ale niezbędne jest posiadanie dowodu (dokumentacji), jaki przedsiębiorca skorzystał z promocji. Treść art.14 ust.1 u.p.d.o.p. mówi: „Przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy, praw majątkowych lub świadczenia usług jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionych przyczyn ekonomicznych znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy, praw lub usług, organ podatkowy określa ten przychód w wysokości wartości rynkowej.
W omawianym przypadku obniżka ceny jest uzasadniona metodą promocji.
EWIDENCJA W DEKLARACJACH: W deklaracji VAT-7(19) sprzedaż opodatkowaną stawką 23% należy wykazać w poz.19: podstawę opodatkowania i w poz.20 podatek należny, stawką 8% odpowiednio w poz. 17 i 18, stawką 5% w poz. 15 i 16
Podstawa prawna: art.86 ust.1, art.29a ust.6 i 7 ustawy o VAT i art.14 ustawy z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.